سالمندان بخاطر کهولت سن شان با مشکلات متعددی روبرو میشوند که اگر به موقع برای درمان آن اقدام کنند میتوانند سلامت شان را بهبود ببخشند.یک بیماری مهم در گوش آن ها بوجود می آید که همان کاهش شنوایی میباشد و این کاهش را پیرگوشی میگویند.کم شنوا شدن تاثیراتی را بر روی کیفیت زندگی سالمندان میگذارد.
سلول های شنوایی موجود در گوش سالمندان قدرت بازسازی ندارند و از دست دادن این نوع از سلول ها باعث از دست رفتن کارکرد گوش می شود.
انسان ها در طول سالیان و تقریبا با گذشت هر دهه از عمر، بخشی از سلول های بدنشان را از دست می دهند.
اگر سلول ها قابلیت ترمیم داشته باشند، می توانند بازسازی شوند، اما در مورد سلول هایی که قدرت بازسازی ندارند، باید گفت از دست دادن این نوع از سلول ها باعث از دست رفتن کارکرد عضو می شود و یکی از سلول هایی که قدرت بازسازی ندارند، سلول های شنوایی موجود در گوش سالمندان هستند.
درمان پیرگوشی در سالمندانی که عصب شنوایی شان از دست رفته، دارو و جراحی نیست، بلکه باید از سمعک استفاده کنند تاثیر آن ابتدا روی فرکانس های شنیداری است. وقتی درگیری در سلول ها به فرکانس های شنیداری رسید، فرد دچار کاهش شنوایی می شود که اصطلاح پیرگوشی را برای آن به کار می برند.
آیا همه سالمندان الزاما دچار کاهش شنوایی خواهند شد؟
به طول معمول سالمندان از ۷۰ سالگی به بعد درجه هایی از این کاهش شنوایی را دارند، ولی فقط ۴۰ درصد از آنها به وسایل کمک شنوایی نیاز پیدا می کنند.
عامل دیگری هم به پیرگوشی کمک می کند؟
از دست دادن شنوایی به دلیل تجمع موم گوش در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. ولی در سالمندان که مشکل زمینه ای وجود دارد، وجود موم، تاثیر زیادی روی شنوایی خواهد گذاشت. پس وقتی فرد سالمندی با کاهش شنوایی به پزشک مراجعه کند، در وهله اول باید به داخل کانال گوش توجه شود تا در صورت دیدن موم، موم ها خارج شوند.
الگوی اختلال شنوایی در سالمندان
در سالمندان سلول های درگیر همان سلول های شنیداری عصبی هستند. در درگیری اعصاب گوش الگوهای متفاوتی دیده می شود. گاهی سلول های از دست رفته از نوعی هستند که به فرکانس های بالا حساس اند. با از دست رفتن این سلول ها فرد متوجه صداهای زیر نمی شود. این الگو شایع ترین نوع از دست رفتن سلول های شنوایی در سالمندان است. الگوی دیگری هم در کاهش شنوایی سالمندان دیده می شود که در آن تمام فرکانس ها به یک نسبت کاهش پیدا می کند و فرد همه فرکانس ها را به خوبی متوجه نمی شود.
درمان پیرگوشی
درمان پیرگوشی در سالمندانی که عصب شنوایی شان از دست رفته، دارو و جراحی نیست، بلکه باید از وسایلی استفاده کنند تا باعث تقویت صدا شود. این وسیله همان سمعک است که تقریبا همه مردم با آن آشنایی دارند.
سمعک ها به دو گروه آنالوگ و دیجیتال (قابلیت برنامه ریزی دارد) طبقه بندی می شوند. افرادی که کاهش شنوایی خفیف دارند یا به انجام کارهای دقیق نیاز ندارند، باید از سمعک های آنالوگ استفاده کنند. ولی بیمارانی که به دقت در شنیدن نیاز دارند و الگوی کم شنوایی شان طوری است که مشکلشان با سمعک آنالوگی برطرف نمی شود، باید از سمعک های دیجیتال استفاده کنند.
بسیاری از بیماران از اینکه سمعک شان بیرون از گوش قرار بگیرد، ناراحت هستند، اما سمعک ها چند نوع هستند؛ سمعک هایی که پشت گوش قرار می گیرند، سمعک هایی که داخل گوش قرار می گیرد و سمعک هایی که داخل گوش کاشته می شوند که هر کدام از آنها کاربرد و هزینه های متفاوتی دارد.
بهتر است همه افراد از ۵۰ سالگی به بعد هر سال به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند و پزشک آنها را معاینه کند تا در صورت وجود اختلال شنوایی، بیماری زودتر تشخیص داده شود و اگر فرد از نظر ارتباطی با دیگران دچار مشکل شده که ناشی از کم شنوایی اوست، زودتر سمعک مناسبی برایش تجویز شود.
همه افرادی که سمعک می گیرند، باید سالانه به پزشک مراجعه کنند، چون ممکن است به تعویض یا تغییر در برنامه ریزی سمعک نیاز باشد. متاسفانه تاکنون هیچ دارو و روشی برای پیشگیری از پیرگوشی کشف نشده است.
توصیه به سالمندان کم شنوا
۱) مشکل خود را به دیگران بگویید و از این موضوع خجالت نکشید چرا که یک موضوع کاملا عادی است.
۲) از دیگران درخواست کنید رو به شما، کندتر و با وضوح بیشتر با شما حرف بزنند اما فریاد نکشند.
۳) به صحبت های بیان شده و حالات صورت و ژست های افراد توجه کنید تا شنیدن کلمات برایتان راحت تر شود.
۴) اجازه دهید تا شخص سخنگو بداند که صحبت هایش را متوجه نشده اید و از او بخواهید که جمله ای که نشنیده اید را دوباره تکرار کند.
۵) توصیه های کلیدی برای مواجهه با سالمندان کم شنوا
۶) در محلی صحبت کنید که نور کافی و سروصدای زمینه ای کمی داشته باشد.
۷) با وضوح صحبت کنید و سرعت مناسبی برای کلام خود در نظر بگیرید. در عین حال، دهان خود را نپوشانید و حین گفت وگو از خوردن و آدامس جویدن بپرهیزید.
۸) از تغییرات حالت صورت برای راهنمایی مفید به شخص استفاده کنید.
۹) جمله خود را در صورت نیاز تغییر دهید و تکرار کنید و حین صحبت کردن با یک سالمند کم شنوا صبور و آرام باشید.
۱۰) سالمند مبتلا به پیرگوشی را در کلیه مباحث شرکت دهید تا احساس انزوا و طردشدگی به او دست ندهد.