امروزه کم کردن وزن یکی از دغدغه های بسیاری از افراد است ، شاید برایتان غیر قابل قبول باشد اما گاهی می توان بدون استفاده از روش های پرخطر در مدت زمان کوتاهی وزن خودتان را کم کنید ، در این مطلب راهکاری را به شما خواهیم گفت که به کمک آن ظرف 4 ماه وزن خود را یازده کیلو وزن کم کنید.
سالمندی دوره ای است که اگر شیوه زندگی صحیحی قبل از ورود به آن نداشته باشیم، در آن دچار مشکلات فراوانی خواهیم شد…
دردهای مفصلی و استخوانی از مهم ترین مشکلاتی هستند که باعث کاهش تحرک و افزایش وزن در این دوران می شوند. میهمان این هفته «میزگرد تغذیه» نیز خانمی ۵۵ ساله اند که غیر از پوکی استخوان و چاقی به سردردهای میگرنی و سنگ کیسه صفرا دچار بوده و هستند و برای کنترل آنها به متخصص تغذیه مراجعه کرده اند. این خانم طی ۴ ماه از ۶۹ کیلوگرم به ۵۸ کیلوگرم رسیده اند.
خانم میم باشی ۵۵ ساله می گوید:
بـه خـاطـر رژیـم بـد، کیـسـه صفرایـم را از دسـت دادم
خانم میم باشی! چرا تصمیم گرفتید وزن کم کنید؟
به دلیل افزایش فشار و چربی خون. فشارم تقریبا یکی، دو سال است نوسان دارد اما به تازگی به دلیل افزایش ناگهانی وزنم، مدام بالا می رفت و پزشکم توصیه کرد حتما وزن کم کنم.
چرا افزایش ناگهانی وزن داشتید؟
نمی دانم. طی ۶ ۵ سال گذشته وزنم ۶۵ کیلوگرم بود و بدون هیچ تغییری در شیوه زندگی، نوع تغذیه و حتی میزان تحرکم، وزنم ناگهان بالا رفت. البته ناگفته نماند که فکر می کنم از وقتی خوردن قرص اعصاب را شروع کردم، چاق شدم و به ۶۹ کیلوگرم رسیدم.
چرا قرص اعصاب می خورید؟
به علت سردردهای شدید، سرگیجه و حالت تهوع پزشکم می گوید عروق سرم گرفته!
پیش از این هم برای کاهش وزن اقدام کرده بودید؟
بله، چند سال پیش رژیم غلطی گرفتم و همان باعث شد کیسه صفرایم سنگ بیاورد و مجبور شدم جراحی کنم. حالا نمی توانم غذای چرب بخورم و به محض خوردن مقداری چربی، حالم بد می شود.
از رژیمی که گرفتید، بگویید؟
۱۰ سال پیش، پزشک داخلی به من گفت ظهرها ۱۰ قاشق برنج و صبحانه کامل بخورم اما شام را حذف کنم. به دنبال این رژیم، وزنم خوب پایین آمد و به ۵۵ کیلوگرم رسید اما ۶ ۵ ماه بعد دچار دردهای شدید شدم که اول فکر می کردم از معده ام باشد. بعد از عکس و آندوسکوپی، معلوم شد سنگ کیسه صفرا دارم و چون درشت است، نمی توان آن را شکست. به همین دلیل کیسه صفرایم را کاملا درآوردند. شاید هم دلیل آن کمبود آب بدنم باشد. من به طور کل خیلی اهل نوشیدن آب نیستم. بعد از گرفتن این رژیم دچار ریزش مو و شلی پوست هم شدم. البته قبل از آن هم به صورت دوره ای ریزش مو داشتم و چند بار به پزشک مراجعه کرده ام. چند آزمایش هم دادم تا معلوم شود ریزش مویم از کم خونی است یا نه ولی چیزی معلوم نشد.
آیا با توجه به مشکل صفرایتان، متخصص تغذیه رژیم خاصی به شما داد؟
بله، خوردن غذاهای سرخ کرده مثل کتلت و کوکو، تخم مرغ و کره برایم ممنوع شده و بیشتر غذاهایم آبپز است.
مکمل خاصی هم مصرف می کنید؟
مکمل کلسیم.
چرا مکمل کلسیم؟
چون پوکی استخوان و درد زانو دارم. بیش از ۸ ۷ سال است که زیر نظر ارتوپد کلسیم می خورم. البته دکتر کشاورز ۲ لیوان شیر در برنامه غذایی ام گنجاندند اما چون معده من نمی تواند ماست و شیر را خوب هضم کند، خیلی اهل مصرف این مواد غذایی، به خصوص ماست، نیستم اما به اجبار هر شب یک لیوان شیر می خورم.
اهل ورزش هستید؟
نه. فقط به توصیه متخصص تغذیه روزانه یک ساعت پیاده روی می کنم. گاهی هم استخر می روم ولی معمولا حوصله ورزش ندارم.
در حال حاضر به وزن مناسب رسیده اید یا باید باز هم وزن کم کنید؟
باید به ۵۶ کیلوگرم برسم و بعد از آن یک رژیم ثبات وزن بگیرم.
نگاه متخصص تغذیه
توصیه های
دکتر علی کشاورز
به سوژه
«میزگرد تغذیه»
اگر کیسه صفرایتان را برداشته اید…
خانم میم باشی هم پوکی استخوان دارند و هم نمی توانند شیر و ماست بخورند، شما هنگام تنظیم رژیم برای ایشان، به چه نکته هایی توجه کردید؟
در رژیم های کاهش وزن معمولا برای افراد حداقل ۴ ۳ واحد لبنیات در نظر گرفته می شود ولی افراد دچار پوکی استخوان به ۵ واحد لبنیات در روز نیازمندند. برای خانم میم باشی هم همین میزان تجویز شده تا نیاز استخوانی شان تامین شود. از آنجا که این خانم عدم تحمل به ماست و شیر دارند، قرصی به نام لاکتیز برایشان تجویز شده که انتظار می رود با مصرف یک عدد از این قرص همراه هر لیوان شیر، مشکل برطرف شود.
کیسه صفرای ایشان هم خارج شده. باید رژیم خاصی داشته باشند؟
بله، رژیم غذایی چنین افرادی باید کم چرب باشد.
چرا کم چرب؟
زیرا صفرای کافی ذخیره ندارند بعد از صرف هر وعده غذا، صفرا مستقیم از کبد وارد روده می شود و اگر چربی زیادی مصرف کنند، صفرا به اندازه ای نیست که تمام چربی ها را خرد کند و در نتیجه کبد چرب می شود.
چه عادت هایی در این خانم باعث ایجاد سنگ کیسه صفرا شده؟
بدخوری و مصرف غذاهای پرچرب.
رژیم غلط غذایی و کاهش وزن غیراصولی ایشان نقشی در این میان داشته است؟
نه، البته حذف یک وعده غذایی کار اشتباهی است و فقط ولع به خوردن را در وعده غذایی بعدی افزایش می دهد. در علم تغذیه، نه تنها مصرف ۳ وعده غذای اصلی، بلکه مصرف حداقل ۲ میان وعده توصیه می شود تا فرد دچار پرخوری بی مورد نشود. حذف یک وعده، خطر چاقی را بیشتر می کند اما باعث بروز سنگ کیسه صفرا نمی شود.
کم آبی چطور؟
مصرف کم آب نیز ربطی به سنگ کیسه صفرا ندارد و بیشتر احتمال بروز سنگ های کلیوی را بالا می برد. البته در تمام رژیم ها توصیه می شود فرد به اندازه کافی مایعات بنوشد.
خانم میم باشی به میگرن هم مبتلا هستند. آیا با رژیم غذایی می توان مشکل ایشان را کنترل کرد؟
بله، مصرف مکمل امگا۳ با دوز بالا یا روغن ماهی به افراد دچار میگرن، توصیه می شود. تحقیقات نشان داده اند مصرف روزانه ۲ گرم امگا۳ خالص می تواند به درمان میگرن کمک کند.
آیا موادغذایی خاصی باید از رژیم این افراد حذف شود؟
بله، موادغذایی مختلفی مانند پنیرهای کهنه و سنتی، تن ماهی، شیر، آجیل، انواع مغزها مثل بادام هندی، پسته، تخمه، بادام زمینی، گردو، قهوه، ذرت و به طور کلی مرکباتی مثل پرتقال، لیموشیرین و گریپ فروت میگرن زا هستند. البته تمام افراد به همه این مواد حساس نیستند. لازم است مشخص شود فرد مبتلا به میگرن به کدام یک از این موادغذایی حساس تر است تا مصرف آنها محدود یا حذف شود.
فشارخون و چربی این خانم هم بالاست. با توجه به این مسایل در رژیم ایشان چه نکته هایی را در نظر گرفتید؟
با کاهش وزن، فشارخون خودبه خود کنترل می شود اما با وجود این، در رژیم غذایی باید نمک را محدود یا حذف کرد. مصرف برخی سبزی ها که سدیم بالایی دارند مثل اسفناج، کلم، کرفس، چغندر، برگ چغندر، شغلم، هویج و… هم باید محدود شود. برای کاهش چربی خون هم باید میزان چربی غذا را پایین آورد و چربی های جامد اعم از حیوانی یا روغن های نباتی و کره گیاهی را حذف یا محدود کرد. اگر تری گلیسیرید بالا باشد، فرد باید مصرف قند، شکر، نوشابه و تمام موادغذایی حاوی آنها را کنار بگذارد. البته برای خانم میم باشی چربی سوز گیاهی هم تجویز شده است.
آیا واقعا چیزی به اسم چربی سوز گیاهی داریم؟
بله، کافئین و برخی ویتامین های گروه B چربی سوز هستند و روند سوخت چربی را در بدن تسریع می کنند. البته خانم میم?باشی مکملی مصرف می کنند که مجموعه ای از ۸ ماده گیاهی (سرکه سیب، مریم گلی، کاکل ذرت، سنجد تلخ و مقدار جزیی برگ اسفناج …) است. مصرف خود این مواد به تنهایی کارایی زیادی ندارد ولی مکملشان بسیار خوب جواب می دهد.
نظر شما در مورد کاهش وزن خانم میم باشی چیست؟
هنوز لازم است وزنشان را چند کیلویی پایین بیاورند و بعد از آن رژیم نگهدارنده را آغاز کنند. در صورتی که طبق برنامه عمل و مکمل هایی که برایشان تجویز شده، مصرف کنند مشکلاتشان بهبود پیدا می کند.
نگاه متخصص پوست
میگرن و ریزش مو
ربطی به هم ندارند
د کتر سهیلا نصیری
د انشیار د انشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
کم خونی، استرس های شدید، قطع مصرف قرص های ضدبارداری و ریزش های فصلی مو و رژیم غذایی غلط که باعث کاهش وزن ناگهانی می شود، می توانند از علل ریزش مو به صورت دایمی یا عودکننده باشند. به نظر می رسد ریزش موی این خانم بیشتر به دلیل استرس و حالت های عصبی ای است که دارند. حتی برخی داروها نیز باعث ریزش مو می شوند و ممکن است داروهایی که مصرف می کنند، جزو این داروها باشد، اما میگرن و گرفتگی عروق به خودی خود ربطی به ریزش مو ندارد. ممکن است ریزش موهایشان ارثی باشد که با بالا رفتن سن شدیدتر و بیشتر می شود. توصیه می کنم حتما وضعیت آهن و تیروییدشان را بررسی کنند و اگر متخصص پوستشان صلاح دانستند، مکمل روی یا مکمل پوست، مو، ناخن مصرف کنند. مصرف خودسرانه این مکمل ها به هیچ وجه توصیه نمی شود زیرا گاهی می تواند خودش عامل ریزش مو باشد.
نگاه فوق تخصص گوارش
علایم سنگ صفرا
دکتر پیمان ادیبی
د انشیار د انشگاه علوم پزشکی اصفهان
دکتر پیمان ادیبی
د انشیار د انشگاه علوم پزشکی اصفهان
نگاه متخصص مغز و اعصاب
برخی داروهای میگرن
چاق کننده اند
د کتر بابک زمانی
عضو هیات علمی د انشگاه علوم پزشکی تهران
به احتمال زیاد خانم میم باشی به میگرن مبتلا هستند. مکانیسم میگرن به گونه ای است که رگ های مغز دچار اسپاسم و دیواره آنها حساس و سفت تر می شوند. این موضوع کاملا با گرفتگی و انسداد و بسته شدن رگ تفاوت دارد. اسپاسم نوعی گرفتگی قابل برگشت است. حتی در سردرد میگرنی اسپاسم واقعی وجود ندارد و در واقع دیواره رگ ملتهب می شود، ورم می کند و عبور خون داخل خود را به شکل درد احساس می کند. از آنجا که این توضیح برای بیماری که زمینه سردرد دارد قانع کننده نیست و متخصص نمی تواند تمام این مسایل را توضیح دهد، به طور خلاصه می گوید دلیل سردرد، گرفتگی عروق سر است. میگرن معمولا بعد از یائسگی برطرف می شود اما در کسانی که مسکن زیاد می خورند یا ناراحتی های عصبی زیادی دارند، ممکن است بعد از ۵۰ سالگی هم ادامه پیدا کند و حتی بدتر شود. طبق قوانین انجمن سردرد بین المللی، اگر حمله های سردرد از تعداد مشخصی در هفته یا ماه بیشتر باشد، باید بیمار مدام درمان پیشگیری بگیرد. مهم ترین داروهای پیشگیری شامل ۲ دارو هستند که یکی چاق کننده و دیگری لاغر کننده است. به احتمال زیاد خانم میم باشی دارویی را مصرف می کنند که باعث افزایش وزن و چاقی می شود. ایشان می توانند با مشورت پزشک داروی مصرفی خود را تغییر دهند.