پیر و جوان نمی شناسید ، همه ی افراد به آن علاقه ی بسیاری دارند ، کمتر کسی است که بتواند پیشنهاد خوردن یک بستنی سرد در هوای داغ تابستان را رد کند. اما بهتر است بدانید که گاهی این پیشنهاد خوشمزه می تواند پیامد های تلخی برای شما داشته باشد.
این روزها بستنی فروش ها بیش از هر زمانی مشتری دارند. بستنی قیفی، ویفری، سنتی، میوه ای، یخی و… از جمله بستنی هایی است که تصور آن هم آدم بزرگ ها را به وسوسه می اندازد، چه رسد به کودکانی که دلشان کوچک است و طاقتشان اندک. یکی از مهم ترین ویژگی های خوردن بستنی در روزهای گرم تابستان آن است که درون را خنک کرده و حداقل برای ساعتی از خستگی و رخوت فرد می کاهد. اما آیا می توان بستنی را جایگزین شیر کرد؟ بستنی های میوه ای، سنتی و قیفی غیرکارخانه ای که این روزها توسط برخی مغازه داران در سطح شهر عرضه می شود در مقایسه با بستنی های کارخانه ای چه تفاوتی دارد؟ آیا مصرف بستنی های خمیری شکلی که در لیوان های وکیوم شده با نی به مصرف می رسد توصیه می شود؟
بستنی را جایگزین شیر نکنید
بستنی محصول لبنی منجمدی است که از ترکیب شیر، شکر، خامه، چربی گیاهی، تخم مرغ، مواد طعم دهنده، رنگ های خوراکی و مواد قوام دهنده و نگه دارنده تهیه می شود. ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر بستنی ها را هوا تشکیل می دهد و یک لیوان آن براساس خامه، چربی و شکر به کاررفته ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری انرژی دارد و تقریبا یک چهارم کالری مورد نیاز روزانه بدن ما را تامین می کند. بستنی در مقایسه با شیر بیش از دو تا سه برابر چربی دارد و میزان پروتئین آن کمی بالاتر است و تا حدودی ویتامین ها و املاح معدنی موجود در شیر را داراست. اما باید بدانید به دلیل آن که شکر، چربی و برخی افزودنی ها نظیر کاکائو، قهوه و… در بستنی مانع جذب کلسیم و برخی ریزمغذی های آن شده و بسیار چاق کننده و افزاینده قند و چربی خون است، به هیچ وجه آن را جایگزین شیر تازه یا فرآورده های لبنی کم چرب نکنید.
صرف بستنی قیفی و سنتی فله ای ممنوع
بنا به گفته کارشناسان، درصد زیادی از بستنی های قیفی، سنتی، میوه ای و وارداتی خوش آب و رنگی که این روزها به صورت فله ای و بدون بسته بندی در مغازه های سطح شهر و کافی شاپ های بدون مجوز عرضه می شود حاوی مواد رنگی غیرمجاز و اسانس های تقلبی است که می تواند موجب بروز مشکلات کبدی و حساسیت های شدید شده و در زنان باردار به تغییرات هورمونی و عصبی غیرطبیعی منجر شود و در کودکان عاملی برای عقب افتادگی ذهنی یا بیش فعالی باشد.
مهم تر آن که احتمال غیرپاستوریزه بودن شیر مصرفی و آلودگی آن به انواعی از میکروب های بیماری زا وجود دارد. همچنین آلودگی های ثانویه ای که در هنگام عرضه محصول باعث افزایش بار میکروبی آن می شود را نباید نادیده گرفت. ظروفی که بستنی های سنتی، میوه ای یا فالوده ها در آن نگهداری می شود، بیشتر از جنس آلومینیوم است و جدار آنها پر از خراش هایی است که در اثر شست وشوی نامناسب، یک منبع آلودگی شیمیایی و میکروبی محسوب می شود.
سموم ترشح شده از این میکروب ها می تواند با نشانه هایی چون اسهال، استفراغ، دل پیچه و سردردهای شدید فرد را مسموم کند. همچنین شست وشوی غیرمستمر دستگاه های بستنی ساز قیفی و باقی ماندن طولانی مدت ترکیبات بستنی در این دستگاه ها، خود عامل دیگری برای منع مصرف این گونه محصولات است. از سوی دیگر، به کار بردن برخی میوه های آلوده و کپک زده یا مغزهای مانده و آلوده به توکسین در برخی بستنی های فله ای از دیگر عوامل تهدیدکننده دستگاه گوارش و کبد به شمار می آید. بنابراین در هنگام خرید، بستنی هایی را که به صورت کارخانه ای بسته بندی شده و دارای تاریخ مصرف و مجوز بهداشت است انتخاب کنید.
بستنی وانیلی ساده، بهترین انتخاب
بهترین بستنی برای کودکان خردسال، بستنی های بدون مواد رنگی و طعم زا مانند بستنی های وانیلی ساده کارخانه ای است. خوب است بدانید بستنی های رنگی صنعتی هم علاوه بر درصدی میوه، حاوی مواد طعم دهنده و رنگی است. البته میزان افزودن این مواد به محصول، تحت نظارت و کنترل مسئولان فنی این امر انجام می شود. در هر حال از مصرف روزانه و مستمر بستنی های رنگی یا یخی بپرهیزید. یخمک ها و بستنی های یخی نوعی شربت رنگی یخ زده بوده و در مقایسه با بستنی های لبنی به دلیل نداشتن شیر، هیچ گونه ارزش تغذیه ای ندارد و مصرف زیاد آن توصیه نمی شود.
بستنی در کودکان تب دار، سرماخورده و کودکانی که سابقه برونشیت یا گلودرد دارند باید کمتر مصرف شود. کودکانی که زیاد بستنی می خورند، غالبا ظاهری پف کرده و چاق دارند و به دلیل آن که اشتهایشان به خوردن وعده های اصلی غذا کم است، دچار سوء تغذیه می شوند.
خطر نان بستنی فله ای را هم جدی بگیرید
نان بستنی از مخلوط آب، آرد، نمک، درصدی روغن و برخی مواد بهبود دهنده تهیه می شود. ارزش غذایی آن کمتر از نان مصرفی بوده و اغلب با حرارت غیرمستقیم پخت می شود. برای آن که این نان حالتی براق و درخشنده به خود گیرد، به آن اکسید تیتانیوم می افزایند. این ماده دارای انواع خوراکی و غیرخوراکی (صنعتی) بوده و اغلب وارداتی است. در کارگاه هایی که این نان به صورت غیرمجاز برای بستنی های قیفی و سنتی پخت می شود، از اکسید تیتانیومی استفاده می شود که کیفیت و درجه خلوص پایینی دارد و به دلیل دارا بودن مواد و فلزات سمی غیرخوراکی و تهدیدکننده سلامت مصرف کننده است. از سوی دیگر، به جهت آن که این نان ها با دست های آلوده کارگران تماس مستقیم داشته و اغلب در فضای باز و در مجاورت آلاینده های شیمیایی هوا قرار دارد، از آلوده ترین خوراکی ها به شمار می آید.
بستنی های خمیری شکل کمتر بخورید
شکر، خامه، شکلات و شیرهای پرچربی که در تهیه بستنی های خمیری وکیوم شده به کار می رود چند برابر بستنی های معمولی کالری داشته و انرژی دریافتی را مضاعف می کند. مصرف چند قاشق مرباخوری از این نوع محصول برای کودکان کفایت می کند.