پسوریازیس یک بیماری مزمن خود ایمنی است که با افزایش سرعت سلول های پوستی و تغییر در چرخه زندگی آن ها موجب ایجاد تکه های نقره ای ضخیم و خارش دار، خشک یا تکه های قرمز همراه با درد شده که این تکه ها بر اثر ترک در مواردی خونریزی می کنند.
این تکه ها معمولا در مفاصلی مانند آرنج و زانو و ناحیه پشت، پوست سر و کف دست و پاها ایجاد می شوند البته در موارد حاد به تمام بدن سرایت می کنند در نوع نادر پسوریازیس ناخن ها و دهان نیز درگیر می شوند.
پسوریازیس حدود 7.5 میلیون آمریکایی را گرفتار کرده و حدود 2 تا 5 درصد جوامع به این بیماری مبتلا می شوند.
انواع مختلف پسوریازیس و علائم شایع آن ها
پسوریازیس پلاکی: رایج ترین نوع پسوریازیس است، حدود 80 درصد از افراد به این نوع مبتلا می شوند که این بیماری باعث ایجاد تکه های قرمز و ملتهب در مناطق مختلف پوست شده و اغلب با فلسی سفید نقره ای یا به اصلاح پلاک پوشیده شده اند، این پلاک ها معمولا در آرنج، زانو، و پوست سر بروز می کنند.
پسوریازیس خالدار یا قطره ای: این نوع در دوران کودکی شایع است که باعث ایجاد لکه های کوچک صورتی روی پوست شده که اغلب در نواحی نیم تنه بالایی بدن، بازوها، و ساق پاها.دیده می شود در این نوع لکه به ندرت ضخیم می شوند و ممکن است در عرض چند هفته حتی بدون هیچ درمانی از بین برود.
پسوریازیس پوسچولر: پسوریازیس پوسچولر در بزرگسالان شایع تر است امر باعث سفید، تاول های چرک دار کوچکی (ضایعات سر سفید) در کلیه قسمت های بدن یا محدود در کف دست ها، کف پاها یا سایر قسمت ها بدن دیده می شود.
این بیماری پر از چرک و مناطق گسترده ای از قرمز، پوست ملتهب. پسوریازیس پوسچولر به طور معمول به مناطق کوچکتر از بدن، مانند دست یا پا موضعی، اما می توان آن گسترده شده است.
پسوریازیس معکوس: این نوع پسوریازیس در زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه ها و اطراف اندام جنسی و آرنج ها باعث بوجود آمدن تکه های صاف و قرمز رنگ ملتهب می شود، این نوع بیشتر در افراد چاق دیده بروز کرده و با مالش پوست و تعریق بدتر می شود.
پسوریازیس اریترودرمیک: بدترین، شدیدترین و نادرترین نوع پسوریازیس است که به صورت اریتم سراسر پوسته ریز در تمام بدن و به صورت شدید دیده می شود، در اریترودرمیک ۹۰ درصد سطح پوست بدن قرمز شده ونیاز به درمان فوری است.
در این نوع پسوریازیس تمام بدن را دانه های قرمز رنگ پوشانده که می تواند باعث خارش یا سوختگی شدید شده و در اثر آفتاب سوختگی شدید، کورتیکو استروئید ها و سایر داروها یا انواع دیگر پسوریازیس که به درستی کنترل نشده است تشدید می شود.
علائم شایع پسوریازیس
ای بیماری می تواند یا چند علامت زیر باشد:
تکه های قرمز روی پوست که با فلس های نقرهای
نقاط کوچک پوسته پوسته شده
پوست خشک و ترک خورده که ممکن است خونریزی کند.
خارش، سوزش و یا درد در نقاطی از پوست.
ضخیم شدن ، سوراخ شدن و یا برآمدگی در ناخن ها
مفاصل متورم و سفت
آیا پسوریازیس مسری است؟
پسوریازیس مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود، با دست زدن به یک ضایعه پسوریازیس در بدن فرد بیمار به این بیماری مبتلا نمی شویم.
علل ابتلا به پسوریازیس
هنوز علت ابتلا به این بیماری به طور دقیق مشخص نیست اما ژنتیک و سابقه خانوادگی عامل اصلی شناخته شده که در اثر برخی عوامل محیطی مانند عفونت چرکی گلو، سیگار کشیدن، داروهایی خاص در افرادی با زمینه ژنتیکی و استرس در بروز بیماری نقش دارند.
پسوریازیس درمان قطعی ندارد
گستره وسیعی از درمانهای موضعی، نوردرمانی، درمانهای خوراکی و تزریقی میتوانند در درمان این بیماری کمک کنند، همچنین داروهایی که در حال حاضر تجویز میشوند بسیار موثر هستند اما هیچ کدام موجب درمان قطعی بیماری نمیشوند. فردی که به پسوریازیسمبتلا شده باید اصولی را رعایت کند و تحت نظر متخصص پوست باشد.
بیماری پسوریازیس در اغلب موارد خوشخیم و بدون خطربوده اما روند درمان بسیار طولانی است، البته تبلیغات بسیاری در سایتهای اینترنتی و فضای مجازی عنوان می کنند که داروی قطعی جهت درمان پسوریازیس کشف شده اما هیچ درمان قطعی تاکنون برای پسوریازیس کشف نشده و اکثریت درمانها مانند داروهای موضعی و بیولوژیک نقش کنترل کننده دارند که میتوانند به مدت طولانی کل ضایعات پوستی را از بین ببرند اما همیشه احتمال برگشت دوباره و عود ضایعات وجود دارد.
درمان های خانگی و سبک زندگی بیماران
استحمام روزانه
حمام روزانه به کاهش فلس ها والتهاب پوست کمک می کند. اضافه کردن روغن حمام، بلغور جو دوسر کلوئیدی، نمک اپسوم به آب نیز موثر است در استحمام از آب گرم و صابون های تند اجتناب باید کرد، زیرا می تواند علائم را تشدید کند که باید در عوض از آب ولرم و صابون ملایم دارای روغن و چربی استفاده کنید.
استفاده از مرطوب کننده
بلافاصله بعد از حمام در حالی که پوست شما هنوز مرطوب از مرطوب کننده ها استفاده کنید. برای پوست بسیار خشک، روغن ها موثرترند. در روز های سرد و آب و هوای خشک چند بار در روز از مرطوب کننده ها به پوست خود بمالید.
نورخورشید
کنترل نور خورشید رسیده به پوست اهمیت دارد، مقدار کمی نورخرشید در بهبود ضایعات موثر بوده اما خورشید بیش از حد می تواند باعث بدتر شدن، شیوع بیماری و خطر ابتلا به سرطان پوست شود البته قبل از شروع هر برنامه آفتاب گرفتن، از دکتر خود را در مورد بهترین راه برای استفاده از نور طبیعی خورشید سوال کنید.
در معرض محرک های پسوریازیس قرار نگیرید
عفونت، آسیب به پوست، استرس، سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض شدید نور خورشید پسوریازیس را بدتر کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران