بیماری تالاسمی انواع مختلف دارد این عارضه با زمینه های مختلفی در بدن مبتلایان پدید می آید برای پیشگیری از شدت یافتن تالاسمی در بدن و بروز آن در فرزندانتان راهنمایی های مفیدی داریم که بدنیست به آن ها در ادامه این مطلب دقت کنید , ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﺧﻔﻴﻒ, ﺑﻴﻤﺎﺭی ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H و تاﻻسمی ﺁﻟﻔﺎی ﻣﺎﮊﻭﺭدر این بخش مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﻫﺎی ژنتیکی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺧﻮﻥ ﻣﺮﻳﺾ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩی ﺍﺯ ﮔﻠﺒﻮﻟﻬﺎی ﻗﺮﻣﺰ ﺷﮑﻞ اصلی ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ میﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺣﻤﻞ ﺍﮐﺴﻴﮋﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﺟﺰﺀ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﮐﺴﻴﮋﻥ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮنی میﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﻭ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻟﻔﺎ ﻭ ﺑﺘﺎ میﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﮔﺮ ﺑﺪﻥ ﺗﻮﺍﻧﺎیی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﺎفی ﺍﺯ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺧﻮنی ﺑﻄﻮﺭ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﮑﻞ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎیی ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﮐﺴﻴﮋﻥ ﮐﺎفی ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﮏ ﻧﻮﻉ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﻝ میﺍﻧﺠﺎﻣﺪ.
♦ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ
- ﺍﻓﺮﺍﺩی ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﮐﺎفی ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺁﻟﻔﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ نمی ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﻣﺒﺘﻼ میﮔﺮﺩﻧﺪ. ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺷﺎﻳﻊ ﺩﺭ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ، ﺨﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ، هند، ﺂﺳﻴﺎی ﺟﻨﻮبی، ﺟﻨﻮﺏ ﭼﻴﻦ ﻭ ﻧﻮﺍحی ﻣﺪﻳﺘﺮﺍﻧﻪ ﻳﺎﻓﺖ میﺷﻮﺩ.
۴ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺑﺪﻥ ﺍﺯ ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی میﺷﻮﺩ.
Θ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﺎﻣﻞ ﺧﺎﻣﻮﺵ
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻓﺮﺩ ﺳﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮐﻢ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺁﻟﻔﺎ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ نمیﮔﺬﺍﺭﺩ. ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺸﮑﻞ، ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﺎﻣﻞ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ می ﺷﻮﺩ. ﻫﻨﮕﺎمی ﮐﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ طبیعی ﺻﺎﺣﺐ ﻳﮏ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H ﻳﺎ ﺻﻔﺖ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ میﮔﺮﺩﺩ، ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﺎﻣﻞ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ میﺷﻮﺩ.
Θ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﺧﻔﻴﻒ
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺁﻟﻔﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ. ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻠﻮﻝﻫﺎی ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮنی ﮐﻤﺘﺮ ﻭ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮی ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﭘﺰﺷﮑﺎﻥ ﺍﻏﻠﺐ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﺧﻔﻴﻒ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﻓﻘﺮ ﺁﻫﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍی ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﺁﻫﻦ ﺗﺠﻮﻳﺰ می ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺁﻫﻦ ﻫﺒﭻ ﺗﺄﺛﻴﺮی ﺑﺮ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
Θ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ، ﮐﻤﺒﻮﺩ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺁﻟﻔﺎ ﺑﻪ ﺣﺪی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﺸﮑﻼتی ﻧﻈﻴﺮ ﻃﺤﺎﻝ ﺑﺰﺭﮒ، ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍنی ﻭ خستگی میﮔﺮﺩﺩ. ﻧﺎﻣﮕﺬﺍﺭی ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H ﻏﻴﺮ طبیعی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻠﻮﻝﻫﺎی ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮﻥ ﺭﺍ ﺗﺨﺮﻳﺐ میﻧﻤﺎﻳﺪ.
Θ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H ﮐﻨﺴﺘﺎﻧﺖ ﺍﺳﭙﺮﻳﻨﮓ
- ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ H میﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ، ﺍﺯ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺷﺪﻳﺪ، ﺑﺰﺭگی ﻃﺤﺎﻝ ﻭ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی ﻭﻳﺮﻭسی ﺭﻧﺞ میﺑﺮﻧﺪ.
Θ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎی ﻣﺎﮊﻭﺭ
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺭسی DNA ﻓﺮﺩ، ﮊﻥﻫﺎی ﺁﻟﻔﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﺑﺎﻋﺚ میﺷﻮﺩ ﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﮔﺎﻣﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪی ﺩﺭ ﺟﻨﻴﻦ ﻳﮏ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﻏﻴﺮ طبیعی ﺑﺎﺭﺕ (straB) ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻗﺒﻞ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮐﻮﺗﺎهی ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ میﻣﻴﺮﻧﺪ.
- ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺎﺩﺭی ﮐﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ میﺷﻮﺩ، ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺧﻮﻥ ﺩﺍﺧﻞ ﺭحمی ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﺪ ﮐﻮﺩکی ﺑﺎ ﻫﻴﺪﺭﻭﭘﺲ جنینی میﮔﺮﺩﺩ. ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺯﺍﺩ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺧﻮﻥ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖﻫﺎی ﭘزشکی ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻧﺪ.
♦ ﺗﺎﻻسمی ﺑﺘﺎ
- ﺩﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩی ﮐﻪ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺑﺘﺎ ﮐﺎفی ﺗﻮﻟﻴﺪ نمیﮐﻨﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣمیﮔﺮﺩﺩ. ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﺩﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻮﺍحی ﻣﺪﻳﺘﺮﺍﻧﻪ ﻧﻈﻴﺮ ﻳﻮﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ، ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﺷﺒﻪ ﺟﺰﻳﺮﻩ ﻋﺮﺏ، ﺍﻓﺮﻳﻘﺎ، ﺟﻨﻮﺏ ﺁﺳﻴﺎ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﭼﻴﻦ ﻳﺎﻓﺖ میﺷﻮﺩ.
- ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺎﻻسمی ﺑﺘﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺪﻥ ﺍﺯ ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی میﺷﻮﻧﺪ.
Θ ﺗﺎﻻسمی ﻣﻴﻨﻮﺭ ﻳﺎ ﺻﻔﺖ ﺗﺎﻻسمی
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺑﻪ ﺣﺪی ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﺩﺭ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﮔﺮﺩﺩ. ﻳﮏ ﻓﺮﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭی ﺣﺎﻣﻞ ﺻﻔﺖ ﮊنتیکی ﺗﺎﻻسمی میﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻳﮏ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺧﻔﻴﻒ ﺩﺭ ﺑﺮخی ﻣﻮﺍﺭﺩ، ﻣﺸﮑﻞ ﺩﻳﮕﺮی ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ.
- ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎﻻسمی ﺁﻟﻔﺎی ﺧﻔﻴﻒ، ﭘﺰﺷﮑﺎﻥ ﺍﻏﻠﺐ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮنی ﻓﺮﺩ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﺎﻻسمی ﺑﺘﺎ ﻣﻴﻨﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻼمتی ﺍﺯ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﻓﻘﺮ ﺁﻫﻦ ﺑﺎ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﻣﮑﻤﻞ ﺁﻫﻦ ﺩﺭﻣﺎﻥ میﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
Θ ﺗﺎﻻسمی ﺑﻴﻨﺎبینی
- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺑﺘﺎ ﺩﺭ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻻﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍی ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ ﻓﺮﺩ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﺪ ﻓﺮمی ﻫﺎی ﺍﺳﺘﺨﻮﺍنی ﻭ ﺑﺰﺭگی ﻃﺤﺎﻝ میﮔﺮﺩﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﻴﻒ ﻭسیعی ﺍﺯ ﻋﻼﺋﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺗﻔﺎﻭﺕ ﮐﻢ ﺑﻴﻦ ﻋﻼﺋﻢ ﺗﺎﻻسمی ﺑﻴﻨﺎبینی ﻭ ﻓﺮﻡ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ (ﺗﺎﻻسمی ﻣﺎﮊﻭﺭ) ﻳﺎ ﺗﺎﻻسمی ﺑﺰﺭﮒ می ﺗﻮﺍﻧﺪ ﮔﻴﺞ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻭﺍبستگی ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺑﻪ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺧﻮﻥ، ﻓﺮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﺗﺎﻻسمی ﻣﺎﮊﻭﺭ ﻗﺮﺍﺭ میﺩﻫﻨﺪ. ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﺎﻻسمی ﺑﻴﻨﺎبینی ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺮﺍی ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﻦ، ﺑﻪ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺧﻮﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ میﺑﺎﺷﻨﺪ.
Θ ﺗﺎﻻسمی ﻣﺎﮊﻭﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﺪﻳﺮﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮﻡ ﺗﺎﻻسمی ﺑﺘﺎ می ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﺷﺪﻳﺪ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻦ ﺑﺘﺎ ﺩﺭ ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﻴﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻳﮏ ﮐﻢ ﺧﻮنی ﺗﻬﺪﻳﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺣﻴﺎﺕ می ﺷﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺧﻮﻥ ﻣﻨﻈﻢ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖﻫﺎی طبی ﻓﺮﺍﻭﺍنی ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ میﮔﺮﺩﺩ.
ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺧﻮﻥ ﻣﮑﺮﺭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻋﻤﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺁﻫﻦ میﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻋﻮﺍﻣﻞ rotalehC ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ دفع جهت ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻧﺎﺭﺳﺎیی ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺷﻮﻧﺪ.
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
لینک مرتبط: تغذیه در کم خونی کشنده و مرگبار
