آلزایمر تنها موضوع سلامتی نیست که می تواند باعث از دست دادن حافظه و فراموشی شود. از دست دادن حافظه می تواند با بسیاری از دلایل در ارتباط باشد و در هر سنی رخ دهد.
افسردگی قابل توجه، بد خوابی و … از دلایلی هستند که می توانند منجر به شکایات حافظه شوند و عملکرد مغز را تحت تاثیر منفی قرار دهند. در اینجا برخی از رایج ترین دلایلی که منجر به کاهش سطح حافظه می شوند، ذکر شده اند:
آپنه خواب: این اختلال خواب بسیار شایع و البته قابل درمان است و منجر به قطع تنفس در زمان های کوتاه و در طول خواب شبانه می شود. افراد مبتلا به آپنه خواب، بعد از بیدار شدن خستگی و سردرد در تمام طول روز را ممکن است تجربه کنند. آپنه خواب اگر درمان نشود، حافظه مربوط به تعیین مسیر را تحت تاثیر قرار می دهد. این نوع حافظه در واقع توانایی یادآوری جهت ها یا مکان اشیایی مانند کلیدهایتان است. طبق یک تحقیق، خواب عمیق که به عنوان حرکت سریع چشم یاREMنیز شناخته می شود، نقش مهمی در حافظه دارد. علت ارتباط آپنه خواب با از دست دادن حافظه این است که در افراد مبتلا به آپنه خواب، انتقال اکسیژن به مغز چند صدبار در طول شب متوقف می شود. مغز تحت فشار قرار می گیرد و فرد از خواب بیدار می شود.
سکته مغزی خاموش: تغییرات واضح در توانایی فکر کردن و حرکت به طور معمول می تواند ناشی از سکته مغزی باشد که در آن عروق خونی مغز مسدود می شوند. مشکلات حافظه خفیف نیز از نشانه های دیگر سکته مغزی خاموش هستند که عروق خونی کوچکتر را تحت تاثیر قرار می دهد. این تغییرات در عملکرد مغز از سیر خفیف تا شدید متغیر هستند و اختلال شناختی عروقی نامیده می شوند. مغز نسبت به انسداد جریان خون و یا محرومیت از اکسیژن و مواد مغذی حساس و آسیب پذیر است. علاوه بر این افراد با کاهش میزان حافظه، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سکته مغزی هستند.
داروها: از دست دادن حافظه می تواند با مصرف برخی داروها و مخدرها از جمله قرص های خواب، آنتی هیستامین ها، داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد افسردگی، کاهنده های کلسترول خون، مسکن های خاص، داروهای دیابت و … در ارتباط باشد. سازمان غذا و داروی آمریکا همچنین هشدار می دهد که داروهای کاهنده کلسترول شناخته شده به نام استاتین ها، خطر ابتلا به عوارض شناختی برگشت پذیر را افزایش می دهند؛ یعنی از دست دادن حافظه و سردرگمی. مصرف داروی دیابت نوع 2 مانند متفورمین نیز با مشکلات حافظه در ارتباط است.
کمبودهای تغذیه ای: مطالعات نشان داده کاهش میزان ویتامین ب 12 در بدن و در واقع کم خونی ناشی از این ویتامین با کاهش سطح حافظه مرتبط است. این ویتامین برای عملکرد عصبی طبیعی ضروری است و کمبود آن حتی می تواند منجر به زوال عقل شود. مصرف روزانه 2.4 میکروگرم ویتامین ب 12 از طریق منابع طبیعی غذایی مانند محصولات لبنی، گوشت و ماهی و یا غلات غنی شده ضروری است.
استرس، اضطراب و افسردگی: همانطور که این سه فاکتور در افزایش مشکلات حافظه موثر هستند، کاهش آنها نیز سطح حافظه را بهبود می بخشد. استرس مزمن درمان نشده می تواند منجر به افسردگی شود و عملکرد مغز را تحت تاثیر منفی قرار دهد.
راهکارهای پیشگیرانه
از ذهن خود کار بکشید، زیاد بخوانید و بنویسید و بگذارید که سلول های خاکستری مغزتان فعال باشند.
تغذیه سالمی داشته باشید و مصرف مرتب انواع میوه، سبزی و ماهی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
استفاده روزانه چهار تا پنج فنجان میوه و سبزیجات پهن برگ مثل کلم بروکلی، اسفناج و کاهو برای پیشگیری از فراموشی و کاهش حافظه مفید است.
کم آبی، مهم ترین عامل از دست دادن حافظه است. پس برای پیشگیری از ضعف حافظه به مقدار کافی مایعات بنوشید.
پرهیز از مصرف زیاد گوشت، قهوه، الکل و سیگار که به تخلیه ذخایر انواع ویتامین منجر می شود، برای جلوگیری از تحلیل رفتن قوای ذهنی و آلزایمر بسیار مفید است.
بهتر است زبان دیگری بیاموزید. افرادی که در زندگی روزمره به دو زبان مختلف صحبت می کنند، توان مغزی بیشتری پیدا می کنند و ذهن آنها قوی تر می شود.
حل کردن جدول، بازی شطرنج و کامل کردن پازل و حل مساله و بازی های فکری و آموختن چیزهای جدید نیز ذهن شما را فعال نگه داشته و با کاهش حافظه و فراموشی مقابله می کند.
پزشک شما باید از تمام داروهای تجویزی و غیرتجویزی که مصرف می کنید، آگاه باشد. زیرا ترکیب بعضی از داروها باعث گیجی، فراموشی یا آسیب بلندمدت به حافظه می شود.
منبع:everydayhealth
آوای سلامت
