در این مطلب قصد داریم به یکی از مواد غذایی اشاره کنیم که خوردن آن برای زنان باردار بسیار مطلوب است و همچنین تاثیرات زیادی بر روی سلامت جنین دارد. اگر شما نیز نگران وضعیت تغذیه ی خود و سلامت جنینتان هستید این مطلب را بخوانید.
به طوری که تحت تاثیر هورمون استروژن آندومتر رشد کرده و غدد مترشحه آن حجیم و طویل می گردد و بافت عضلانی رحم دارای حرکات ضربانی منظم می شود. هورمون پروژسترون نیز رشد و تکثیر اپی تلیوم رحم را کاهش می دهد و آن را برای ترشح به حالت فعال در می آورد.
۱ تغذیه مادر از جمله مواردی است که در پایداری دوره جنینی دارای اهمیت فراوان می باشد. استفاده صحیح از مواد غذایی و ادویه ای می تواند موجب رشد و نمو جنین شده و سلامت جنین را تضمین نماید. از طرف دیگر مصرف ناصحیح و نامتعادل می تواند باعث بروز ناهنجاری های جنینی گردد.
۲ اطباء و دانشمندان از قرن ها قبل به اثرات برخی از میوه ها و سبزیجات در دوره جنینی آگاهی داشته اند. به طوری که ابن سینا در کتاب ارزشمند قانون مصرف برخی از مواد را در بارداری منع نموده است.
میوه زرشک یکی از این موارد است که ابن سینا برای آن اثرات سقط آور قائل شده است. این میوه دارای الکالوئید هایی نظیر بربرین، پالماتین، بربامین می باشد. همچنین ترکیبات فنلی از قبیل آنتوسیانین ها، کاته شین ها، فلاونول ها و ۳ اسیدهای کلروژنیک در آن گزارش شده است. از دیگر ترکیبات میوه می توان قندها، تانن ها، اسید های آلی، مواد معدنی و کاروتنوییدها را نام برد.
۴ میوه زرشک از نظر درمانی اثرات بیولوژیکی و فارماکولوژیکی متعددی را شامل است که می توان اثرات خلط آور، ضدسرفه، ضدمیکروب، ضدقارچ، کاهنده فشار خون و ضدتب را نام برد و همچنین می توان از آن در درمان بیماری های کبدی و صفراوی، روماتیسم، نقرس استفاده نمود.
۵ تحقیقات جدید در مدل های حیوانی، نقطه نظرات اطباء گذشته، در مورد منع مصرف زرشک در بارداری را مورد تایید قرار می دهد. به طوری که مشخص گردید که بربرین که یکی از آلکالوئید های اصلی میوه زرشک است، می تواند موجب انقباضات عضلانی صاف رحم گردد و افزایش انقباض می تواند منجر به سقط شود. لازم به ذکر است که بربرین علاوه بر اثرات سقط آور آن به علت سمیت در دوز های بالای آن موجب اثرات تراتوژنیک می شود.
همچنین ماده دی ئیدرواکسید بالمیتینیوم (DPH) Dihydropalimitinum hydroxide موجود در میوه زرشک دارای خاصیت ضد استروژنی است که باعث آتروفیه شدن آندومتر و سیر برگشتی غدد استرومائی و چروکیده شده آن می شود. این تغییرات باعث عدم تغذیه کامل جنین و اختلال در عملکرد رشد و نمو جنین می گردد. در ضمن بررسی های انجام شده بر روی مدل حیوانی مشخص نمود که تجویز kg/g ۵/۳ عصاره آبی میوه زرشک در موش های سوری نژاد Balb/c در روز های ۷، ۸ و ۹ بارداری که برابر ۳ ماهگی در انسان است، می تواند موجب توقف رشد جنین ها و بروز ناهنجاری در ستون مهره، دستگاه عصبی، چشم، صورت و دست ها گردد.
با توجه به این که زرشک در برخی از مناطق ایران از جمله شاهرود، سبزوار، بیرجند و دیگر نقاط ایران در تابستان ها به عنوان یک نوشیدنی مفرح مصرف می شود، پیگیری اثرات میوه زرشک در یک مطالعه جامع انسانی در بارداری ضروری است و آگاهی جامعه پزشکی و مردم در مورد عوارض این میوه در بارداری حیاتی است تا بتوان با استفاده صحیح از آن، از عوارض احتمالی یاد شده جلوگیری نمود.
