کودکان بیشتر از هر کسی به تنقلات رنگارنگ علاقه مند هستند ، حتی گاهی اوقات آنها تنقلات را بیشتر از وعده های اصلی غذاییشان می خورند ، پس باید توجه داشته باشید که چه تنقلاتی را برای کودکتان بخرید که آسیبی به سلامت او نزند.
وقتی کودک از دوران شیرخوارگی و نوپایی به سنین خردسالی می رسد، اشتهای او به خوردن خوراکی ها و تنقلات رنگارنگ زیاد می شود.
در واقع دوست دارد که غذاها و تنقلاتی که می خورد از نظر طعم، رنگ، ظاهر و بو متنوع باشد. اینجاست که پای تنقلات صنعتی به میان می آید.
نگرانی اصلی مادران جوان هم، میل زیاد کودکان به مصرف این نوع تنقلات است. هرچند مادر بتواند در محیط خانه کودک را به خوردن تنقلات سالم تشویق کند، اما به محض ورود او به مهد یا مدرسه و با دیدن این نوع تنقلات در دست دوستان یا در بوفه مدارس اشتهای او تحریک و ترغیب به مصرف این تنقلات می شود.
در این میان برخی مادران جوان به این تصور که تنقلاتی چون چیپس، پفک، ویفر، شکلات و… می تواند برای مدتی کودک را ساکت و خوشحال سازد، بی توجه به عوارض این نوع محصولات آن را براحتی در اختیار کودک دلبندشان قرار می دهند، اما در مقابل مادران متعهد و مسوولیت پذیری هم هستند که با ارائه راهکارهای صحیح و مناسب، تغذیه کودک خود را در جهت مثبت هدایت می کنند. اما تنقلات صنعتی چه مضراتی دارد وچه خوراکی هایی را می توانیم جایگزین آنها کنیم؟
مضرات تنقلات صنعتی
چیپس، پفک، انواع اسنک ها، ویفرها، شکلات ها و… همگی از جمله تنقلات فانتزی غیر ضروری است که به جهت دارا بودن نمک، روغن، مواد طعم دهنده، رنگ دهنده، مواد شیرین و نگهدارنده برای کودکان محدودیت مصرف دارد.
نمک زیاد این محصولات سبب آسیب به کلیه ها، تغییر ذائقه کودک به شورخواری، تجمع آب در بدن، تورم و پرفشاری خون خواهد شد. رنگ های به کاررفته باعث بروز اختلالات رفتاری، اضطراب، تندخویی و حساسیت شده و روغن های چند بار مصرف سرخ کردنی طی حرارت های بالا با ایجاد رادیکال های آزاد پراکسید، مواد سرطان زایی را ایجاد می کند که مصرف دراز مدت آن سبب ابتلای مصرف کننده به انواعی از سرطان ها می شود.
از طرفی طی برشته یا سرخ شدن محصولات حاوی کربوهیدرات نظیر چیپس، بیسکویت، کلوچه و… ماده ای سمی به نام آکریلامید تولید می شود که سبب تضعیف سیستم ایمنی، افزایش بیماری های عفونی، ناباروری، سقط جنین، تغییر رفتارهای جنسی و… می شود.
سوءجذب و سوءتغذیه ناشی از مصرف این تنقلات نیز می تواند منجر به کم خونی، کوتاهی قد، پوکی استخوان و ریزش مو بخصوص در کودکان در حال رشد شود. مواد شیرین نیز باعث تنبلی لوزالمعده و بروز دیابت و عوارض ناشی ازچاقی می شود.
تنقلات سالم کدام است؟
برگه هلو، زردآلو و قیسی یکی از خوشمزه ترین تنقلات سالم به شمار می رود. برگه ها به دلیل طعم شیرین و مزه متنوع جایگزین مناسب پاستیل، تافی و آبنبات های نرم است.
برگه زردآلو، سرشار از ویتامین A بوده و به رشد مطلوب اطفال کمک کرده و باعث تقویت بینایی می شود. هرچه این برگه نارنجی تر باشد درصد بتاکاروتن (ویتامینA) آن بیشتر است. برگه قیسی از زردآلو کم شیرین تر و کوچک تر بوده و به دلیل آنتی اکسیدان و ویتامین های گروه B برای رفع ناآرامی و بی خوابی کودک مفید است. برگه هلو هم به رفع عطش کمک کرده، اشتها آور خوبی است و سموم بدن را دفع می کند.
آلو؛ سرشار از ویتامین B
آلوبرقانی، آلو زرد، آلو سیاه، آلو بخارا و آلوچه جنگلی خشک شده یا تازه، جایگزین مناسب لواشک های صنعتی است. آلو بخارا و برقانی، صفرا را دفع، کبد را تقویت و خون را تصفیه می کند و جوش ها را التیام می بخشد و از عوارض کم خونی می کاهد. آلو جنگلی، ترش و ملس بوده، ملین و ادرارآور خوبی است، گرمی خوراکی ها را رفع می کند، کلیه ها را شستشو می دهد و از پرفشاری خون می کاهد. آلو سیاه مسکّن حرارت درونی و حالت تهوع و سرگیجه است، در رفع خارش بدن موثر و سم زدای خوبی است. بهترین آلوها، آلوی سیاه و برقانی است که ویتامین B زیادی دارد.
کشمش، از بین برنده سوءهاضمه
سطح این نوع میوه خشک را می توانید با مقداری کاکائوی نرم شده پوشش دهید و آن را جایگزین انواع شکلات های اسانس دار و اسمارتیز کنید.
مویز حبه های درشت خشک شده انگور سیاه و کشمش حبه های انگور سبز است. مویز تهیه شده از انگور شاهانی و قرمز خواص بیشتری دارد و پرخاصیت ترین آن انواع پرگوشت، کم دانه یا بی دانه آن است.
این میوه سرشار از آنتی اکسیدان بوده، از غلظت خون می کاهد، رگها را گشاد می کند، برای رفع سوء هاضمه مفید بوده و ضدآلرژی و تقویت کننده سیستم ایمنی است.
در مقایسه با مویز، کشمش خواص کمتری دارد و برای مادران شیرده، سالمندان و کودکان در حال رشد مفید است.
کنجد و شاهدانه استخوان ها را تقویت می کند
این دانه ها جایگزین تنقلات شیرین است. آنها را خام تهیه و در منزل برشته کنید. این دانه های پرکالری نیرو را تقویت کرده، به واسطه فسفر زیاد برای آرامش اعصاب مفید و تقویت کننده حافظه است، اسیدفولیک و منیزیم بدن را تامین می کند و به سبب کلسیم فراوان باعث استحکام استخوان های در حال رشد می شود.
همچنین ذرت بوداده جایگزین مناسبی برای انواع اسنک است. ذرت غنی ازویتامین های گروه B بوده و به علت داشتن گوگرد، آهن و کلسیم به تقویت موها و ناخن ها کمک می کند. برای تنوع در طعم این محصول آن را با مقدار کمی کره حیوانی تهیه کنید.
توصیه ها
۱ ـ برگه ها را از اماکن معتبر خریداری و آنهایی را که در بسته بندی های بهداشتی و دارای مجوز بهداشت است، انتخاب کنید. اغلب برگه های فله ای با مواد شیمیایی گوگرددار به صورت غیربهداشتی خشک شده و به دلیل سطح چسبنده اغلب آلوده به گرد و غبار و فضولات پرندگان و حشرات موذی است.
۲ ـ از خرید انواع آلوهای فرآوری شده و فله ای خودداری کنید؛ آلوهای فرآوری شده حاوی نمک و مواد رنگی زیادی بوده و آلرژی زاست.
۳ ـ میزان کالری اغلب میوه های خشک بخصوص کشمش و مویز بالاست؛ در مصرف آن حد تعادل را رعایت کنید.
۴ـ کنجد و شاهدانه به دلیل دارا بودن روغن های گیاهی، بسیار فسادپذیر بوده و رطوبت زیاد موجب کپک زدگی آنها می شود؛ از نگهداری طولانی مدت این دانه ها اجتناب کنید.
