مسئله ای که قصد داریم در رابطه با آن صحبت کنیم ، مسئله ای است که فقط در رابطه با غذای یک خانواده نیست ، بلکه تمام افراد جامعه را شامل می شود. در این مطلب می خواهیم به شما در رابطه با امنیت و همچنین بهداشت غذایی صحبت کنیم.
در یک دهه اخیر، به دلیل گسترش شهرنشینی و به دنبال آن ایجاد الگوهای غذایی جدید و شکل گیری مصرف کنندگان تازه، زنجیره نظام غذایی رشد قابل توجهی را به ویژه در کشورهای در حال توسعه تجربه کرده است. در این میان آن چیزی که امروزه بر آن تاکید می شود و علوم مختلفی در حواشی آن به وجود آمده ، استفاده آگاهانه از موادغذایی است. غذایی که براساس دانش و اطلاعات تغذیه ای انتخاب و تهیه می شود، می تواند دارای همه مواد مغذی برای اعمال طبیعی بدن، افزایش طول عمر، افزایش کارآیی و یادگیری انسان، ترمیم آسیب های وارده و تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله موثر با عوامل بیماری زا و در نهایت کاهش دوره نقاهت باشد. امروزه استفاده آگاهانه از غذا به منظور پیشگیری از بیماری ها، حفط تندرستی، طول عمر مطلوب و درمان بیماری ها را «غذا درمانی» می نامیم.
اسناد تاریخی بیانگر قدمت چهار هزار ساله غذاهای ایرانی نظیر انواع سوپ، آش و… است و اکنون پزشکان در قرن بیست و یکم برای «غذا درمانی» در تمام دنیا، علاوه بر صرف این غذاهای قدیمی، غذاهای فرموله را نیز تدارک دیده و در وضعیت های خاص و ویژه توصیه می کنند. در شرایط حاد و بحرانی خصوصا زمانی که بیمار قادر به خوردن نیست و عمل بلع نیز راحت نیست (مثلا در سکته های مغزی)، بسته به وضعیت بیمار از روش تغذیه با لوله استفاده می شود. همچنین برای آن دسته از سالمندانی که دچار اختلال بلع شده اند یا بیماران سرطانی که به دلیل شیمی درمانی، اشتهای خود را از دست داده اند یا دچار تهوع هستند نیز از این شیوه تغذیه ای استفاده می شود. در این روش تمام موادغذایی و آب مورد نیاز به صورت مایع یکدست و هموژن در حجم و زمان های مشخص که اصطلاحا غذای فرموله نامیده می شود، با لوله و معمولا از راه بینی معده ای وارد دستگاه گوارش بیمار می شود. بدون تردید در این حالت که نیاز بیمار به انرژی به طور فزاینده ای افزایش یافته است، بهترین استراتژی تغذیه ای که می تواند با کمترین عوارض، کنترل شده ترین مواد مغذی را در اختیار بدن بیمار قرار دهد، استفاده از غذاهای فرموله است.
به این طریق می توان به فردی که نیاز متابولیکی او افزایش یافته است، کمک کرد تا شرایط ایجادشده را پشت سر بگذارد. در خصوص این افراد علاوه بر آنکه میزان مواد مغذی در غذای فرموله به مراتب غنی تر از غذای آشپزخانه ای است، رعایت اصول بهداشتی نیز در این نوع تغذیه سهل تر و میسرتر است. براساس یکی از جدیدترین تعریف های امنیت غذایی، «امنیت غذایی آن هنگام وجود خارجی دارد که همه انسان ها در همه حال به غذای سالم، کافی و مقوی که نیازهای غذایی یک انسان را برآورده می کند، دسترسی آسان داشته باشند.
چه این فرد روی تخت بیمارستان خوابیده باشد یا اینکه یک انسان فعال و پرتحرک باشد.» در پایان باید گفت، در جهان امروز غذا نقش اساسی و استراتژیکی را بر عهده دارد. بدون تردید در بین اولویت های اهداف توسعه هر کشور، دستیابی به امنیت غذایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر کشوری از نظر تولید موادغذایی بتواند در حد خوبی قرار گیرد و خودکفا شود، پس از آن یا بهتر بگوییم همزمان با آن باید به علوم تغذیه توجه کند، صرف غذا خوردن و معده را از غذا انباشته کردن اگر ضرر نداشته باشد، مطمئنا سودمند نخواهد بود. در واقع ریشه اصلی مفهوم امنیت غذایی را باید در «علم تغذیه انسانی» جست وجو کرد، دانشی که عمدتا بر ارتباط میان غذای مصرفی و سلامت انسان تمرکز دارد.
