سرطان نوعی بیماری توموری است و در هر قسمتی از بدن ممکن است ایجاد شود. در این بیماری تکثیر سلول های بدن از کنترل خارج شده و سلول ها بدون هیچگونه مانعی شروع به تکثیر می کنند و حالت توموری را به وجود می آورند. البته لازم به ذکر است که هر توموری را نمی توان سرطان نامید. با دکتر سلام همراه باشید.
بعضی از تومورهای خوشخیم استخوانی نیاز به درمان نداشته و وجود آنها در بدن مشکلی ایجاد نمیکنند.
بعضی دیگر هم ممکن است به مرور زمان خودبهخود بهبود یابند و بعضی دیگر نیاز به درمان دارند. تشخیص نیاز به درمان یک تومور استخوانی به عهده متخصص ارتوپدی است.
برای درمان تومورهای استخوان از روشهای گوناگونی استفاده میشود. ذکر این نکته ضروری است که برای درمان بعضی از این تومورها، بهخصوص تومورهای بدخیم، از بیش از یک روش درمانی و بهصورت همزمان یا پشت سرهم استفاده میشود. مهمترین روشهای درمانی
تومورهای استخوانی عبارتند از:
رادیوتراپی
از این روش معمولا در درمان تومورهای بدخیم استخوان استفاده میشود. تاباندن اشعه گاما به بافت سرطانی یکی از روشهای موثر برای از بین بردن این سلولها است. تابش این اشعه در بدن ایجاد مولکولهایی به نام رادیکالهای آزاد میکند و این مولکولها موجب آسیب DNA سلولهای سرطانی و از بین رفتن آنها میشود. البته این اتفاق میتواند برای سلولهای سالم هم بیفتد ولی چون در سلولهای سرطانی به علت سرعت زیاد تکثیر، سرعت ساختن DNA بیشتر از سلولهای سالم است تاثیر اشعه روی سلولهای سرطانی بیشتر است.
رادیوتراپی نمیتواند سلولهای سرطانی را کاملا نابود کند بلکه فقط تعداد آنها را کاهش میدهد. با این حال همین کمک کافی است تا بتواند درد استخوانی بیمار را کاهش دهد. درد بیمار معمولا بعد از 2-1 هفته از انجام رادیوتراپی کاهش مییابد ولی حداکثر کاهش درد بعد از چند ماه است. رادیوتراپی ممکن است همراه با عمل جراحی به کار رود.
تابش اشعه گاما معمولا توسط دستگاههایی انجام میشود که منبع آنها در نزدیک بدن بیمار قرار گرفته و پزشک متخصص رادیوتراپی میتواند مقدار مناسبی از اشعه را به نواحی از استخوانهای بدن که حاوی سلولهای سرطانی هستند بتاباند. گاهی اوقات و در موارد انتشار وسیع سلولهای سرطانی، روش دیگر تزریق مواد رادیواکتیو به بدن است. موادی که حاوی مولکولهای رادیواکتیو به خصوصی هستند از طریق جریان خون به بدن بیمار تزریق میشوند. این مواد بیشتر جذب استخوان میشوند و بنابراین تابش گاما بیشتر در نواحی استخوانی صورت میگیرد.
شیمیدرمانی
از این روش معمولا برای درمان تومورهای بدخیم استفاده میشود. یک روش مهم درمان دارویی تومورهای بدخیم شیمیدرمانی است. در این روش داروهایی به بیمار داده میشود که موجب اختلال در تکثیر سلولی میشوند و چون تکثیر سلولی در سلولهای سرطانی بیش از سلولهای طبیعی بدن است، این داروها بیشتر روی سلولهای سرطانی تاثیر مخرب دارند تا روی سلولهای سالم.
مشخص است که هم رادیوتراپی و هم شیمیدرمانی روی سلولها و بافتهای طبیعی هم اثر مخرب دارند و به همین علت است که این روشهای درمانی عوارض فراوانی دارند. از این روش معمولا در مواردی استفاده میشود که سلولهای سرطانی استخوان متاستاز دادهاند، یعنی در مناطق مختلفی از بدن پراکنده شدهاند و این مناطق آن قدر متعدد و گاهی کوچک هستند که خارج کردن همه آنها بهوسیله جراحی عملا مقدور نیست.
مهرداد منصوری
ارتوپد