نسرین صفری: به‌طور معمول، یکی از موقعیت‌هایی که حریم خصوصی افراد در آن دچار آسیب می‌شود، زندگی زناشویی است. بسیاری از زوجین، به‌دلیل ناآگاه بودن از حریم خانواده ،عدم آشنایی با حوزه ها و حریم شخصی هر یک از زوجین و یا اهمیت‌ندادن به آن، زندگی‌مشترک خود را به خطر می‌اندازند.
روانشناسان تاکید می کنند ازدواج هرگز به معنای برده داری یا زندانی و زندانبانی نیست بلکه رابطه عاشقانه ای است که ریشه در ثبات، استقلال رای و حق اظهار نظر طرفین در تصمیمات شخصی و مشترک دارد.
در واقع حریم خصوصی فضا، محدوده و حیطه شخصی و محرمانه ای است که مدیریت و مسئولیت آن به خود فرد مربوط می شود و دیگران حق مداخله و اعمال نفوذ در آن را ندارند.بسیاری از افراد به این مهم توجه ندارند که در روابط اجتماعی بخصوص روابط زناشویی دچار مشکل می شوند، وجود حریم خصوصی در هر ارتباطی الزامی است و ضرورت این مهم، بین زوجین هم از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ البته در باید متذکر شویم که در روابط هم مالکیت بسیار مهم است، به این معنا که اگر در رابطه خود با دیگران حد و مرزها را بشناسیم، می‌توانیم درک کنیم چه‌کسی مالک کدام احساس، نگرش و رفتار است. به‌طور خاص در رابطه‌ای مانند ازدواج لازم است هر همسری حریم خودش را تشخیص دهد و مطابق آن رفتار کند. اطاعت از حد و مرز در چنین رابطه‌ای، مساوات برقرار کرده و رابطه دو نفر را متوازن می‌کند.
چرا همسران حریم را نمی پذیرند؟
باید گفت مخالفت در برابر مرزها در زندگی زناشویی علت‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها عبارت است از:
فرد با داشتن حد و حدود، احساس آزار می‌کند؛ چنین فردی، داشتن هر نوع محدودیتی را غیرمنطقی، غیرمنصفانه و آزاردهنده می‌داند و نسبت به آن احساس خوبی ندارد، بنابراین، زمانی که همسرش از او می‌خواهد «نه» او را محترم بشمارد، او درک نمی‌کند که این حق همسر اوست بلکه احساس می‌کند همسرش از او تنفر دارد.
بی‌مسئولیتی، یکی از علت‌های مهم مخالفت با حدومرزهاست. برخی همسران خود را چندان مسئول رفتارشان نمیدانند و تصور می‌کنند، باید بتوانند هرکاری که می‌خواهند انجام دهند و در برابر کسی هم پاسخگو نیستند. برای مثال ممکن است مردی آدم خوبی باشد، اما به دلیل بی‌مسئولیتی نان‌آور خوبی نباشد یا دایم شغل خود را تغییر دهد.
گاهی هم فرد احساس می‌کند با پذیرفتن حد و مرز، آزادی‌اش به‌خطر می‌افتد و به همین دلیل، مرزها را رعایت نمی‌کند و با هر محدودیتی مخالف است. حدومرز داشتن به او احساس بیچارگی و آسیب‌پذیری می‌دهد. معمولا پسرانی که در خانواده‌های سختگیر بزرگ شده‌اند، به همسرانی مخالف حد و مرز تبدیل می‌شوند.
کنترل‌کردن همسر نیز یکی از دلایلی است که مانع می‌شود فرد در زندگی مشترک به حریم‌ها احترام بگذارد. این همسران سعی می‌کنند، همسرشان را کنترل کنند، فریب دهند و بر او مسلط شوند. او قادر به درک این مسأله نیست که همسرش احساس، افکار و رفتار مستقل خود را دارد و همیشه تلاش می‌کند آزادی مشروع همسرش را نفی کند یا به حداقل برساند.
چه باید کرد؟
به همسرتان اجازه دهید به شما “نه” بگوید. به بهانه دوست‌داشتن سعی نکنید دایم همسر خود را کنترل کنید و یا از او بخواهید هر آنچه را که تجربه کرده برای شما تعریف کند، این وضعیت مسموم را هرگز با عشق اشتباه نگیرد، چراکه کنترل زیاد عشقی به‌دنبال نخواهد داشت و گاه فقط موجب تنفر می‌شود.
از سوی دیگر، همسران باید این مهارت را بیاموزند که “از کار هم سر درنیاورید”! چرا که یکی از برداشت‌های اشتباه در زندگی مشترک این است که همسر باید اختیاردار کامل زندگی باشد و هرچه می‌گوید طرف‌مقابل هم باید بدون چون و چرا بپذیرد؛ به بیان دیگر، همسران ایرانی به اشتباه یاد گرفته و پذیرفته اند که عنان و اختیار طرف مقابل را به‌طور کامل در دست داشته باشند.
توجه داشته باشید در حفظ حریم شخصی همسران، سرک‌کشیدن در روابط همسر با خانواده‌اش نیز ممنوع است؛روابط همسر با خانواده‌اش جزیی از حریم‌شخصی اوست. ارتباط هریک از همسران با اعضای خانواده یا فامیل وی تا زمانی که مشکلی در حریم زندگی مشترک ایجاد نکند، حریم شخصی فرد است. بنابراین تا جایی که ممکن است، هریک از طرفین باید سعی کنند درگیری مستقیم با اعضای خانواده اصلی یا فامیل همسر نداشته باشند.
و در نهایت اینکه هرگز بر این تصور نباشید که مرزگذاری در رابطه یعنی به دیگران بی‌اعتماد و بدبین بوده و دایم منتظر باشید که مچ‌گیری کنید و افراد را به‌خاطر نقاط‌ضعف آنان کنار بگذارید .
* مشاور خانواده
سلامت آنلاین
