پس از به دنیا آمدن نوزاد اولین ماده غذایی که به او داده می شود شیر است. شیر تمام نیاز های بدن او را تامین می کند. خوردن شیر از ابتدای تولد تا سنین بزرگسالی از ضروری ترین مواردی است که هر فرد باید آن را رعایت کند.
شیر یکی از غنی ترین مواد غذایی است و بارها از فواید آن سخن گفته ایم. مهم ترین ویژگی شیر و محصولات لبنی، میزان کلسیم قابل توجه آنهاست و انسان هم از بدو تولد به این ماده معدنی نیاز دارد و با بالارفتن سن، نیاز او به کلسیم بیشتر هم می شود…
با وجود این، گروهی از افراد با نوشیدن شیر دچار نفخ و انقباض های شدید شکمی و درنهایت به اسهال مبتلا می شوند. دلیل این حالت را می توان قند موجود در شیر دانست که این بیماران قادر به هضمش نیستند. متخصصان می گویند این اشخاص باید کلسیم موردنیاز خود را از منابع غذایی دیگر تامین کنند. آزمون زیر اطلاعات شما را از جایگزین های این گروه غذایی می سنجد.
پرسش ها
۱. مقدار کلسیم کدام یک از نوشیدنی های زیر در حدود میزان کلسیم شیر کم چرب است؟
الف) شیر سویا ب) آب پرتقال ج) تمام موارد
۲. میزان کلسیم نصف لیوان پنیر ساده از مقدار کلسیم کدام میوه بیشتر است؟
الف) موز ب) پرتقال ج) سیب د) تمام موارد
۳. میزان کلسیم کدام سبزی خام از مقدار کلسیم پنیرخامه ای بیشتر است؟
الف) کنگرفرنگی ب)بروکلی ج) کاهو د) تمام موارد
۴. مقدار ویتامین D کدام ماده غذایی زیر از میزان ویتامین D شیر بیشتر است؟
الف) غلات ب) شیرسویا ج) ماهی د) تمام موارد
۵. کدام ویژگی شیر باعث شده عده ای نتوانند آن را بنوشند؟
الف) وجود نوعی پروتئین خاص در آن ب) چربی حیوانی ج) قند لاکتوز د) بوی زخم آن
۶. کسانی که شیر نمی نوشند باید هرچند وقت یک بار مکمل کلسیم مصرف کنند؟
الف) هر روز ب)گاهی ج) هرگز
۷. برای پیشگیری از علایم تحمل ناپذیری لاکتوز کافی است محصولات لبنی از برنامه غذایی بیمار حذف شود.
الف) صحیح ب) غلط
پاسخ ها
تمام موارد:
این روزها متخصصان صنایع غذایی می کوشند تا حد امکان مواد غذایی را غنی سازی کنند. یک لیوان شیر کم چرب (شیر حاوی ۱ درصد چربی) حاوی ۲۹۰ میلی گرم کلسیم است. آب پرتقال و شیرسویا به طور طبیعی مقدار مشخصی کلسیم دارند اما این مقدار چندان زیاد نیست که بتواند جایگزین کلسیم موجود در شیر شود، بنابراین اگر دچار مشکل عدم تحمل لاکتوز هستید، با انواع معمولی نوشیدنی های یاد شده نمی توانید نیاز بدنتان را به کلسیم تامین کنید بلکه باید غنی شده شان با کلسیم را برگزینید.
پرتقال:
نصف لیوان پنیر ساده ۶۹ میلی گرم کلسیم دارد در حالی که هر عدد سیب و موز به ترتیب حاوی ۶ و ۸ میلی گرم کلسیم هستند. از میوه های غنی از کلسیم می توان به پرتقال اشاره کرد که ۴۸ میلی گرم کلسیم دارد.
تمام موارد:
پنیرخامه ای و دیگر محصولات لبنی پرچرب کلسیم بالایی ندارند و در عوض غنی از چربی هستند. یک قاشق غذاخوری پنیرخامه ای ۱۲ میلی گرم، یک فنجان کلم بروکلی خام ۴۳ میلی گرم، یک فنجان کلم پیچ خام ۹۰ میلی گرم و یک عدد کنگرفرنگی ۵۶ میلی گرم کلسیم دارند.
ماهی:
میزان ویتامین D، ۱۰۰ گرم ماهی با توجه به نوع آن، ۳ ۲ برابر میزان ویتامین D یک لیوان شیر است.
وجود قند لاکتوز در آن:
ابتلا به بیماری عدم تحمل لاکتوز باعث می شود که فرد نتواند قند شیر یا لاکتوز را هضم کند. روده باریک افراد عادی آنزیمی به نام لاکتاز می سازد و ترشح می کند. این آنزیم بر لاکتوز اثر می گذارد و آن را تجزیه می کند به این ترتیب بدن می تواند لاکتوز تجزیه شده را جذب کند. اگر بدن شخصی لاکتاز کافی نسازد، ممکن است واکنش هایی بر ضدلاکتوز در بدنش ایجاد شود و علایم تحمل ناپذیری لاکتوز (دل درد، نفخ، اسهال، حالت تهوع، تولید و دفع گاز روده ای) در او بروز خواهد کرد.
هر روز:
اگر دچار تحمل ناپذیری لاکتوز هستید بهتر است با پزشک مشورت و زیر نظر او هر روز مکمل کلسیم مصرف کنید. برای جذب بهتر کلسیم، باید مکملی برایتان تجویز شود که ویتامین D هم داشته باشد زیرا این ویتامین به جذب کلسیم کمک می کند. البته مکمل کلسیم به هیچ وجه نباید جایگزین منابع خوراکی طبیعی کلسیم (شیر و جایگزین هایش) شود زیرا خوراکی های غنی از کلسیم دیگر ریزمغذی ها و درشت مغذی ها را هم به بدن می رسانند.
غلط:
فقط شیر و فرآورده های لبنی حاوی لاکتوز نیستند. اگر حساسیتتان به لاکتوز شدید است، شاید لازم باشد از مصرف خوراکی هایی از قبیل غذاهای فوری مثلا پودر سوپ، پودر پوره سیب زمینی، نان و شیرینی ها، غلات پرک شده، خامه، برخی سس ها، فرآورده های گوشتی از قبیل سوسیس، کالباس و همبرگر، آب نبات و حتی قرص های عصاره گوشتی نیز پرهیز کنید.
