داروهای مختلف و متنوعی برای درمان آکنه وجود دارد. اما شناخت وجه تفاوت ، نحوه مصرف و ترکیبات موجود در آن مهم است. این داروها برای درمان آکنه های خفیف قابل استفاده است. اما چگونه می توان تشخیص داد که کدامین بهتر است؟
بهتر است ابتدا توضیحی راجع به نحوه عملکرد و ترکیبات موجود در آن ارائه شود.
نحوه عملکرد داروهای ضد آکنه
فولیکولهای مو با غده های چربی مرتبط است.این غدد مواد چربی ترشح می کند که باعث نرم شدن پوست و مو می گردد. این چربی به طور نرمال به سمت ساقه مو و سپس سطح پوست تراوش می کند. اگر بدن مقدار زیادی چربی و سلولهای پوستی مرده تولید کند، طبیعتا در فولیکول انباشته می شود و تشکیل پلاک نرمی می دهد. به مرور زمان این پلاک ها بزرگتر شده و دیواره فولیکول گسسته شده و در نتیجه چربی و سلوهای پوستی بیشتری انباشته می شود. باکتری ها باعث افزایش التهاب و عفونت شده و در نتیجه آکنه بروز می کند. اغلب داروهای ضد آکنه برای درمان آکنه هایی که نتیجه نوعی خاص از باکتری ها هستند و ایجاد التهاب می کنند، تولید شده است. سایر داروهای ضد آکنه نیز باعث زدودن چربی فوق العاده پوست و یا افزایش سرعت تولید سلولهای جدید و دفع سلولهای مرده می کند. بعضی از این داروها نیز به صورت ترکیبی عمل می کنند.
از جمله مهم ترین ترکیبات فعال داروهای ضد آکنه عبارتند از:
1- پراکسید بنزویل: مهم ترین عملکرد این ترکیب دفع آکنه های باکتریایی و زدودن چربی فوق العاده سلولهای مرده است که باعث مسدود شدن روزنه ها می شود. از آنجا که این ترکیب باعث خشکی فوق العاده پوست، شوره و تورم و آماس خفیف می شود، به مقدار 2 تا 10 % در داروهای ضد آکنه وجود دارد. این ترکیب حساسیت پوست را نسبت به اشعه ماوراء بنفش نیز افزایش می دهد.
2- اسید سالیسیلیک: این ترکیب باعث کاهش انباشتگی سلولهای مرده در داخل فولیکول مو می شود و در نتیجه انسداد روزنه ها پیش نخواهد آمد. همچنین مانع از تولید جوش های سرسفید و سر سیاه می شود. اما تا حدودی باعث سوزش و تحریک پوست می شود.
3- سولفور و رزورسینول: این ترکیب به تنهایی استفاده نمی شود، بلکه هر دو در محصولات ضد آکنه یافت می شوند. این ترکیبات سلولهای مرده را که باعث مسدود شدن روزنه ها شده می زداید و چربی های زیادی را برطرف می کند. همچنین جوش های سر سفید و سر سیاه را کم می کند. این ترکیبات تا حدودی باعث قرمزی و پوسته شدن پوست می گردد که اغلب چند روز بعد از مصرف بروز می کند.
4- الکل و استون: این ترکیبات اغلب در داروهای قابض و پاک کننده های پوستی وجود دارد و چربی و آلودگی پوست را می زداید. محصولات ضد آکنه ای که حاوی این ترکیبات هستند اغلب باعث سوزش می شوند.
با توجه به مطالب گفته شده، باید توصیه کرد که برای کاهش عوارضی مثل سرخی، التهاب، خشکی و .. بهتر است که از داروهای ضد آکنه ملایم شروع کنید. داروهای ضد آکنه یک روش مبارزه است اما سایر مواردی که برای جلوگیری از بروز آکنه توصیه می شود عبارتند از:
1- از مصرف مواد آرایشی چرب اجتناب کنید. سعی کنید موادی را انتخاب کنید که برچسب ” oil free” و یا “noncomedogenic” داشته باشد.
2- محل آکنه را دوبار در روز با صابون ملایم و یا سایر شوینده های تمیز کنید. اما افراط در این کار جایز نیست ، زیرا باعث بدتر شدن آکنه می شود.
3- مقداری از محصولات ضد آکنه را استفاده کنید که تنها محل آکنه را بپوشاند.
4- از مواد مرطوب کننده بدون چربی برای جلوگیری از خشکی و پوسته شدن استفاده کنید.
5- از تخلیه و فشردن آکنه اجتناب کنید زیرا باعث عفونت و زخم می شود.
توجه:درمان آکنه با چنین محصولاتی نیازمند زمان و صبر کافی است. ممکن است 4 تا 6 هفته بعد از مصرف تازه شاهد نتیجه شوید و حتی ممکن است ابتدای شروع درمان، آکنه بدتر شده و بعدها بهتر شود. اگر بعد از 2 ماه درمان آکنه ها برطرف نشد، به پزشک مراجعه کنید.
