همه ما کم و بیش با دردهای میگرنی آشنا هستیم و بسیاری هم آنها را تجربه کرد‌ه‌ایم، اما شاید کمتر کسی نگران بروز میگرن در کودکش باشد. سردردهای کودکان برای بسیاری از خانواده‌ها ناشناخته است. به گفته دکتر خسرو جامه‌بزرگی، متخصص مغز و اعصاب و عضو هیات علمی دانشگاه، برخلاف باور بسیاری از والدین، میگرن در کودکان نیز شایع است و خانواده‌ها باید سردردهای کودکانشان را جدی بگیرند.
این متخصص در ادامه به جام‌جم گفت: متاسفانه کودکان قادر به شرح حال دقیق وضعیت خود نیستند. تشخیص میگرن در کودکان نیازمند هوشمندی والدین است. والدین باید هر گونه تغییر در اوضاع کودک را بدرستی بررسی کنند و به پزشک گزارش دهند. در نظر داشته باشید، اگر فرزندتان شاداب نیست، با هم‌سن و سالانش بازی نمی‌‌کند یا معلمش از تمرکز او در کلاس شکایت دارد ممکن است، پای میگرن در میان باشد.
از کجا آمده است؟
دکتر زینب علی‌مددی، متخصص اعصاب و روان و مدرس دانشگاه می‌گوید، برخی معتقدند میگرن به علت تحریک‌پذیری سیستم عصبی ایجاد می‌شود و بعضی دیگر هم می‌گویند پای اختلالات هورمونی در میان است؛ اما هنوز علت بروز این بیماری به طور دقیق مشخص نیست. در واقع میگرن دقیقا یک بیماری نیست و از کنار هم گذاشتن مجموعه‌ای از بیماری‌ها تشکیل می‌شود. این بیماری جز به شکل بالینی قابل تشخیص نیست و نمی‌توان از ابزاری برای تشخیص استفاده کرد. در واقع آزمایش‌ها و عکسبرداری‌ها تنها برای تشخیص احتمال بیماری‌های دیگر و رد میگرن است.
خلقش تنگ است؟
دکتر علی‌مددی افزود: ممکن است کودکان نتوانند بدرستی سردردهای خود را بیان کنند، اما تغییر خلق و بهانه‌هایی که کودکان در زمان گرسنگی می‌گیرند، می‌تواند نشانه‌ای از میگرن باشد. گاه پرخاشگری‌های کودک ریشه در سردردهایی دارد که امانش را بریده و کودک نمی‌تواند بدرستی آنها را بیان کند. این متخصص در ادامه توصیه کرد والدین نباید سوالات هدایت شده درباره سردرد از کودک بپرسند. سوالاتی که واژه سردرد در آن باشد، مناسب نیست و بهتر است از کودک به گونه‌ای سوال کنید تا خود درباره ناحیه‌ای که درد دارد بگوید.
امان از سردردهای ناشتایی
دکتر علی مددی در ادامه گفت: اگر کودکی صبح‌ها قبل از خوردن صبحانه از سردرد شکایت دارد، می‌تواند به تشخیص میگرن کمک کند. البته سردرد صبح علامت مهمی بوده و ممکن است به علت فشار بالای داخل مغز باشد و معمولا در این مورد نیاز به عکسبرداری است. دکتر جامه‌بزرگی به والدین توصیه می‌کند در صورت تشخیص پزشک برای بیمای میگرن اصراری برای عکسبرداری نداشته باشند. او می‌گوید، شرح حال کودک و سابقه میگرن در خانواده اهمیت ویژه‌ای دارد و در تشخیص میگرن جز در موارد خاص نیاز به عکسبرداری نیست.
رابطه کولیک با میگرن
دکتر جامه‌بزرگی افزود: علت دقیق بروز سردردهای میگرنی هنوز مشخص نشده است، حتی نوزادانی که تب یا تشنج همراه با بیهوشی دارند، ممکن است به میگرن مبتلا باشند، اما نمی‌توان از آنان شرح حال گرفت و میگرن را تشخیص داد.
دکتر علی مددی معتقد است، حتی کولیک‌های نوزادان که با ناراحتی و درد در نوزادان همراه است هم ممکن است همان میگرن باشد.
آهن کار دستش ندهد
دکتر علی مددی به جام‌جم گفت: سردردهایی اهمیت دادند که کارهای روزانه کودک را با اختلال روبه‌رو کرده یا با تهوع همراه باشد. در مرحله اول میتوانید برای شناخت درد کودک به پزشک عمومی مراجعه کنید تا با آزمایش‌های ساده میزان آهن بدن را بررسی کند و فشار خون او را بسنجد تا مطمئن شود این عوامل باعث ایجاد سردرد نشده باشند.
دردهایی که آشنا نیستند
دکتر جامه‌بزرگی گفت: میگرن انواع مختلفی دارد، علاوه بر علائمی مانند تهوع، سردرد، سرگیجه و تشنج، علائم دیگری مانند درد شکم، بی‌اشتهایی و رنگ‌پریدگی هم می‌تواند نشانه میگرن شکمی باشد. حتی در نوع دیگری از میگرن ممکن است نوزاد به مدت چهار ساعت تا چهار روز دچار کجی گردن به یک سمت شود.
او در ادامه افزود: اگر سردرد همراه با عدم‌تعادل یا فلج شدن اندام‌ها اتفاق افتاد، حتما باید کودک را نزد پزشک ببرید تا معاینات پشت چشم انجام شود. در ادامه دکتر علی‌مددی ابراز کرد: میگرن همیشه دردی آشنا نبوده و ممکن است با حالت‌هایی شبیه صرع، فراموشی لحظه‌ای و توهم آگاهانه همراه باشد.
کبد کودک را به باد ندهید
دکتر علی‌مددی درباره استفاده خودسرانه از داروهای مسکن برای رفع سردرد کودک هشدار داد و گفت: مسکن‌ها داروهایی به ظاهر ساده‌اند که می‌توانند عوارض خطرناکی به همراه داشته‌باشند و تا زمانی که تشخیص میگرن قطعی نشده نباید به هیچ عنوان از مسکن‌ها استفاده کرد. او گفت از عوارض استخوانی، احتمال خونریزی و مشکلات گوارشی که بگذریم، مصرف مسکن‌ها همزمان با یک عفونت ویروسی می‌تواند باعث از بین رفتن کامل کبد کودک شود.
تا چه زمانی مسکن بخوریم
دکتر علی‌مددی ادامه داد: بیشتر داروهایی که برای میگرن استفاده می‌شود، علامتی هستند؛ یعنی برای کاهش درد در لحظه تجویز می‌شوند. اگر حملات بیشتر از چهار بار در ماه باشد، میزان مصرف مسکن زیاد می‌شود و ممکن است عوارض دیگری همراه داشته باشد که در این موارد دوز پایین داروهای پیشگیری تجویز می‌شود.
میگرن ماندگار است؟
دکتر جامه‌بزرگی گفت: میگرن کودکی در پسران و دخترانی که در سنین قبل از بلوغ قرار دارند، مساوی و تنها اندکی در پسران بیشتر است، اما بعد از بلوغ، شرایط متفاوت می‌شود و در خانم‌ها شایع‌تر می‌شود. می‌توان گفت در دخترها احتمال باقی ماندن میگرن بیشتر است. گاه بارداری باعث کاهش حملات میگرن می‌شود، اما این مساله هم همیشه قطعیت ندارد و در بسیاری از موارد بارداری زمان شروع حملات است. به طورکلی نمی‌توان نظر قطعی درباره آینده این بیماری داد. تنها افراد می‌توانند با تغییر سبک زندگی خود اوضاع را بهبود دهند.
شیوه زندگی کودک را تغییر دهید
دکتر علی مددی برای کاهش سردردها به والدین توصیه کرد: کودک را گرسنه نگه ندارید و چرخه خوابش را منظم کنید. اگر به نور حساس است از عینک آفتابی استفاده کنید. گاه کودکان نسبت به مصرف سیر و پیاز و غذاهای دریایی حساس هستند. غذاهایی مانند توت‌فرنگی حاوی هیستامین هستند و می‌توانند سردرد را تشدید کنند. خوردن پنیر، نوشابه، ادویه، مرکبات و مواد افزودنی داخل کنسرو ترشی نیز باید کاهش یابد.
جام‌جم
