مسئله ی چاقی امروزه گریبان گیر بسیاری از افراد شده است. این موضوع گاه می تواند پیامد های بسیار خطرناک و جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. در این مطلب در رابطه با مسئله ی چاقی در کودکان صحبت خواهیم کرد.
در سال های اخیر تعداد کودکان چاق در ایالات متحده آمریکا افزایش چشمگیری داشته است. براساس آمار حدود ده درصد از کودکان ۵ ۴ ساله اضافه وزن دارند که این رقم نسبت به ۲۰سال پیش دو برابر شده است.
اضافه وزن در میان دختران بیشتر از پسران و در سنین ۵ ۴ سال بیشتر از سنین ۳ ۲ سال دیده می شود. چاقی در سنین بالاتر بیشتر به چشم می خورد. به عنوان مثال حداقل یک پنجم کودکان ۶ تا ۱۲ سال اضافه وزن دارند. در دو دهه گذشته این رقم بیشتر از ۵۰درصد افزایش داشته و تعداد کودکان چاق حدود دو برابر شده است. برای اکثر کودکان اضافه وزن نتیجه الگوی ناسالم تغذیه (مصرف کالری زیاد) و فعالیت بدنی کم می باشد. از آنجا که این عادات در اوایل دوران کودکی تثبیت می شود تلاش برای جلوگیری از چاقی را باید از سنین پایین آغاز کرد.
چه کودکانی چاق محسوب می شوند؟
والدین نباید صرفا به خاطر کم کردن وزن، رژیم غذایی مشخصی را به فرزند خود تحمیل کنند. هر کدام از کودکان پیش دبستانی دارای ساختار بدنی و الگوی رشد خاصی هستند. تعیین چاق بودن کودکان کار دشواری است زیرا در رشد آنها جهش های ناگهانی دیده می شود. این کار باید تنها پس از بررسی قد و وزن کودک و توسط متخصصان انجام گیرد.
کمک به کودکان چاق
کاهش وزن راه خوبی برای اکثر کودکان کم سن و سال نیست زیرا بدن آنها در حال رشد می باشد. باید برای کودکان تحت نظر متخصص یک رژیم غذایی تعیین کرد. با یک رژیم غذایی سختگیرانه، انرژی و مواد لازم به بدن کودکان نمی رسد. برای بیشتر کودکان کم سن و سال باید بر روی حفظ وزن کنونی تمرکز شود.
مهم ترین استراتژی برای جلوگیری از چاقی رعایت رفتارهای سالم تغذیه، فعالیت های منظم بدنی و کاهش فعالیت های نشسته (مثل تماشای تلویزیون و ویدئو و انجام بازی های کامپیوتری) می باشد. این استراتژی پیشگیرانه بخشی از یک زندگی سالم محسوب می شود که باید در اوایل دوران کودکی در نظر گرفت.
شیوه زندگی سالم
والدین و مراقبان می توانند با تهیه غذاها و تنقلات سالم، فعالیت های بدنی روزانه و ارائه آموزش های لازم مانع از چاقی کودکان شوند. غذاها و تنقلات سالم مواد لازم برای رشد کودکان را فراهم می کنند و فعالیت های بدنی از احتمال ابتلا به بیماری ها کاسته و به مدیریت وزن کمک می کنند.
در ضمن با ارائه آموزش های لازم، کودکان از عادات غذایی سالم آگاه می شوند و این عادات تا پایان عمر به کمک آنها می آید.
برای اینکه کودکان برای فراگیری رفتارهای درست غذایی و انجام فعالیت های بدنی تشویق شوند توصیه های لازم را در نظر بگیرید:
۱ بر روی سلامتی کودک تمرکز کنید، نه رسیدن او به وزن خاص. بدون تاکید بر میزان وزن، رفتارهای مثبت غذایی و فعالیت بدنی را به کودکان خو د آموزش داده و الگوی خوبی برای آنها باشید.
۲ بر روی خانواده تمرکز کنید. کودکان چاق را طرد نکنید. بلکه با کمک تمام اعضای خانواده برای تعیین رفتارهای غذایی و بیشتر کردن فعالیت بدنی تلاش کنید.
۳ برای صرف غذا و تنقلات زمان خاصی را در نظر بگیرید و تا آنجا که امکان دارد در کنار یکدیگر غذا بخورید. غذاهای سالم و متنوع تهیه کنید و به کودکان اجازه دهید در مورد خوردن آنها تصمیم بگیرند.
۴ پس از مشورت با متخصصان، در مورد میزان غذای کودکان خود تصمیم گیری کنید.
غذاهای مناسب
غلات کامل
۱ یک برش نان
۲ نصف فنجان برنج پخته
۳ نصف فنجان حبوبات پخته شده
سبزیجات
۱ نصف فنجان از سبزیجات خام یا پخته
۲ یک فنجان از سبزیجات پربرگ خام
میوه جات
۱ یک برش میوه
۲ ۴/۳ فنجان آب میوه
۳ نصف فنجان میوه کنسروی
۴ ۴/۱ فنجان میوه خشک شده
لبنیات
۱ یک فنجان شیر یا ماست کم چرب یا بدون چربی
۲ حدود ۶۰ گرم پنیر
گوشت
۱ بین ۶۰ تا ۹۰ گرم گوشت کم چرب پخته، گوشت ماکیان و یا ماهی
۲ نصف فنجان لوبیای خشک یا یک تخم مرغ که معادل ۳۰ گرم گوشت بدون چربی است و دو قاشق سوپ خوری کره بادام زمینی نیز جای همین مقدار گوشت را می گیرد.
چربی ها و شیرینی جات
سعی کنید برای تأمین کالری مورد نیاز بدن کودک خود کمتر به چربی ها و شیرینی ها متکی باشیدو مصرف این مواد را محدود کنید.
دستور فوق مربوط به کودکان ۶ ۴ ساله می باشد و کودکان۳ ۲ ساله باید مقدار کمتری از مواد ذکر شده را مصرف کنند، البته به جز شیر.
رعایت نکات زیر نیز ضروری می باشد:
الف: تا حد امکان هنگام تماشای تلویزیون غذا یا تنقلات نخورید. این کار باعث می شود توجهی به سیری خود نداشته باشید و پرخوری کنید!
ب: غذاهای کم کالری تهیه کنید. کودکان باید بدانند که نباید هر روز شیرینی و خوراکی هایی چرب مصرف کنند.
کودکان را از مصرف هرازگاهی این خوراکی ها محروم نکنید. در غیر این صورت حریص می شوند!
پ: از زدن برچسب «خوب» و «بد» به غذاها خودداری کنید.
هر غذایی می تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد، البته به شرطی که در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.
ت: کودکان را در برنامه ریزی، خرید و تهیه غذاها دخالت دهید تا به این وسیله به علائق آنها پی ببرید. به کودکان در مورد تغذیه مطالبی بیاموزید و آنها را به مصرف غذاهای متنوع تشویق کنید.
ث: از تنقلات بیشترین بهره برداری را بکنید. مصرف زیاد تنقلات به پرخوری منجر می شود. برای صرف تنقلات سالم ساعات خاصی را در نظر بگیرید. میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، فرآورده های لبنی و گوشت های کم چرب گزینه های خوبی هستند. در دادن آب میوه به کودکان زیاده روی نکنید. آب میوه ها نسبت به میوه ها کالری زیادی دارند ولی مواد مغذی آنها کمتر است.
ج: کودکان را به انجام فعالیت های بدنی تشویق کنید و آنها را در فعالیت هایی مثل پیاده روی و دوچرخه سواری شرکت دهید.
چ: کودکان نباید روزی بیشتر از یکی دو ساعت به تماشای تلویزیون بنشینند و یا به بازی های ویدیویی و کامپیوتری بپردازند در حالی که کودکان آمریکایی به طور متوسط هفته ای ۲۴ ساعت تلویزیون تماشا می کنند. یادتان باشد کاستن از فعالیت های نشسته، افزایش فعالیت بدنی را به همراه دارد.
