حساسیت های غذایی مسئله ای نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت گاهی اوقات خوردن برخی از غذا ها میتواند تا سرحد مرگ برای شما خطرساز باشد. در این مطلب قصد داریم در رابطه با حساسیت غذایی نسبت به بادمجان صحبت کنیم.
کوچک تر که بودم، همیشه وقتی غذا قیمه بادمجان داشتیم، سهم خورشم قبل از اینکه به دست من برسد، باید از زیر دست مادرم رد می شد. نه اینکه کار خاصی روی آن انجام دهد، فقط دانه های داخل بادمجان را در می آورد…
مادرم می گفت: «این دانه ها حساسیت می آره، تنت رو به خارش می اندازه و پوستت خراب می شه» و کلی از این توصیه های مادرانه! من هم در همان عوالم بچگی فکر می کردم: «مگر آب دانه ها در آب خورش درنیامده؟». خلاصه اینکه آخر هم هیچ وقت نفهمیدم که واقعا آن دانه ها حساسیت زا بودند یا نه. البته این را هم بگویم که پدربزرگم با اینکه همیشه دانه های بادمجان را درمی آورد، باز هم بعد از خوردن آن سر زانوهایش شروع به خارش می کرد. سوالی که همیشه ذهن مرا به خود مشغول می کرد، این بود که بادمجان با این همه ضرر، اصلا چرا جزء خوردنی های ما شده است؟ آنچه در ادامه می خوانید، گفت وگوی «سلامت» با دکتر محمدرضا فضل اللهی، فوق تخصص آلرژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره حساسیت زایی بادمجان است.
آقای دکتر! خیلی از افراد از حساسیت خود به بادمجان می گویند. این حساسیت از کجا ناشی می شود؟
بادمجان یکی از اعضای خانواده بزرگ سبزی هاست. حساسیت زایی اش بر خلاف بسیاری از خوراکی هایی که حساسیت زایی آنها ناشی از ترکیب های موجود در پروتئین هایشان است، به وجود هیستامین برمی گردد که مستقیم باعث واکنش بدن می شود. به همین دلیل هم بادمجان در افرادی که حتی زمینه های بروز آلرژی ندارند هم می تواند حساسیت ایجاد کند.
نشانه های وجود حساسیت به بادمجان در افراد کدام است؟
علایم این حساسیت متعدد هستند ولی به طور عمده شامل سوزش دهان و گلو و گاهی بروز احساس خارش در همین اندام هاست. این علایم می توانند در مراحل بعد به شکل ناراحتی های مقطعی گوارشی نیز بروز کنند. البته گاهی افراد با لمس پوست بادمجان هم دچار بروز علایم حساسیت های پوستی می شوند. البته خوشبختانه میزان شیوع حساسیت به بادمجان بسیار کم است.
در میان علایم حساسیت به بادمجان، برخی افراد به قاچ قاچ شدن زبان در اثر مصرف آن هم اشاره می کنند که شما آن را ذکر نکردید.
بله، خیلی از افراد این عارضه را نیز جزء نشانه های حساسیت به بادمجان می دانند ولی در واقع این طور نیست. در حقیقت این نشانه از علایم واقعی بروز حساسیت نیست و بیشتر به آثار موضعی بادمجان مربوط می شود.
اشاره کردید که شیوع حساسیت به بادمجان کم است. چرا؟
بله، همان طور که می دانید بادمجان یکی از محصولات پرمصرف کشور هند و در واقع بومی همین کشور است. در تحقیقاتی که در مورد میزان حساسیت افراد به بادمجان انجام شده بود، از میان ۷۰۰ نفری که ادعا کرده بودند به این سبزی حساسیت دارند، فقط حدود ۱۰درصد، واقعا به آن حساسیت داشتند که این میزان در مقایسه با بسیاری از مواد دیگر ناچیز تلقی می شود.
آیا موارد شدید آلرژی نسبت به بادمجان نیز وجود دارد؟
در حالت کلی، بروز واکنش های شدید نسبت به بادمجان بسیار نادر است و معمولا دیده نمی شود، اما در موارد بسیار معدودی واکنش های شدید که در اصطلاح به آن آنافیلاکسی می گویند،گزارش شده است. این واکنش ها معمولا ابتدا با مشکلات پوستی آغاز می شوند و در ادامه باعث بروز کهیر و در پی آن بروز تنگی نفس می شوند. در صورت شدیدتر شدن این علایم، حساسیت به بادمجان حتی ممکن است منجر به مرگ افراد نیز شود.
بسیاری از خانواده ها اعتقاد دارند علت حساسیت زایی بادمجان، دانه های آن است و به همین دلیل دانه های بادمجان را دور می ریزند. آیا این تلقی درست است؟
بر خلاف تصور عامه، حساسیت زایی و هیستامین های موجود در بادمجان در گوشت آن است، نه در دانه های آن. در مورد اینکه دانه های بادمجان برای بدن مفید هستند یا نه، متخصصان تغذیه بهتر می توانند توضیح دهند ولی از نظر حساسیت زایی باید گفت که این دانه ها بی تاثیر هستند.
آیا میزان حساسیت زایی در انواع مختلف بادمجان متفاوت است؟
به نکته قابل توجهی اشاره کردید. نتایج بررسی ها نشان می دهند که میزان هیستامین بادمجان در انواع با پوست سبز بیش از سایر انواع بادمجان هاست و افراد باید در مصرف آنها دقت کنند.
