فواید و مضرات خاکشیر

زمانی که صحبت از طب سنتی به میان می‌آید معمولا افراد به فکر فواید زیادی که این طب برای پیشگیری و درمان بیماری‌ها دارد می‌افتند. اگرچه گیاهان دارویی سال‌هاست مورد استفاده قرار گرفته‌اند اما باید بدانید مصرف بیش از اندازه در هر چیزی مضر است. خاکشیر از گیاهانی است که خواص زیادی در درمان بیماری‌هایی همچون یبوست دارد. اما در صورت مصرف نادرست ممکن است خود باعث بروز بیماری در فرد گردد. شاید بهتر باشد علاوه بر فوایدی که برای آن ذکر می‌شود با مضرات خاکشیر هم آشنا شوید.

خاکشیر، نوشیدنی مفید و محبوب فصل تابستان

خاکشیر گیاهی یک یا دو ساله از تیره شب بویان است و در دشت و کوهستان می‌روید و بلندی ساقه آن تا یک متر نیز می ‌رسد. پائین گیاه خاکشیر کرک دار و قسمت بالای آن بدون کرک است. تخم این گیاه همان خاکشیر نامیده می شود. دان هایی ریز و به طور معمول به صورت 2 گونه قرمز دارای طعم کمی تلخ و به رنگ قرمز تیره موجود است.
خاکشیر باعث رفع عطش و تشنگی می شود. علاوه بر این، در ادامه سایر فواید خاکشیر برای سلامتی توضیح داده می شود. در طب سنتی این گیاه خاصیت فوق العاده جالبی دارد و در درمان بیماری های زیادی مورد استفاده قرار می گیرد.

خاکشیر

خاکشیر یا در اصطلاح عامیانه خاکشی گیاهی یکساله یا دوساله از تیره شب‌بویان است. تخم این گیاه که همان خاکشیر است، ریز و کمی دراز و معمولا به دو رنگ وجود دارد: قرمز که دارای طعم کمی تلخ است و دیگری قرمز تیره. خاکشیر در مصرف معمول گیاهی ملین است و دارای طبعی معتدل می‌باشد و افراد می‌توانند روزی یک بار از این دارو به مقدار یک قاشق غذاخوری در یک لیوان آب خیسانده و استفاده نمایند.

فواید مصرف خاکشیر

خاکشیر جزو آن دسته از خوراکی‌هایی است که خوردن آن باعث از بین رفتن عطش و تشنگی می‌شود ولی جدای از این‌ها خاکشیر درمان مناسبی برای مشکلات دختران لاغر است چرا که اشتها می‌آورد و معده را تقویت می‌کند. همچنین خاکشیر التیام‌دهنده زخم و جراحات است و ادرار آور، تب‌بر و بازکننده صداست.

فواید خاکشیر برای یبوست هم که از مدت‌ها پیش مشخص شده است. بنابراین می‌توان آن را یک درمان طبیعی برای یبوست های دانست. اما این تنها یک طرف ماجراست. خواصی که برای خاکشیر بیان شد در صورتی در بدن عملکرد صحیحی دارد که به صورت مناسب و به دور از افراط مصرف شود.

بیشتر بخوانید:مشکلات ناشی از کیسه مقعدی در حیوانات

درباره مضرات خاکشیر بدانید

یادمان باشد که همه خوردنی‌ها و از جمله میوه‌ها و سبزی‌ها، مزاج خاص خود را دارند و زیاده‌روی در مصرف آن‌ها، گرچه ممکن است مشکلاتی از جمله یبوست فرد را برطرف کند، ولی احتمال دارد که در دراز مدت فرد را دچار مشکلات دیگری در همین دستگاه گوارش یا دیگر اعضای بدن کنند.

نکته مهم اینجاست که درمان اصولی یبوست، بدون تشخیص علت آن، ممکن نیست و اگرچه مصرف برخی گیاهان می‌تواند در ظاهر یبوست را کاهش دهد یا موقتا از بین ببرد، اما از سوی دیگر ممکن است علت اصلی یبوست را شدیدتر کند یا ناخوشی‌های دیگر فرد را افزایش دهد.

توجه: بعضی از افراد هنگامیکه خاکشیر می‌خورند ممکن است سردرد بگیرند، اینگونه اشخاص باید خاکشیر را با کتیرا بخورند.

زمانیکه خاکشیر خود باعث یبوست می‌شود

امروزه با انواعی از یبوست مواجه هستیم که به دلیل مصرف دراز مدت یا خودسرانه برخی ملین‌ها ایجاد شده‌اند. متأسفانه بسیاری از مردم و حتی برخی از پزشکان گمان می‌کنند که ملین‌های گیاهی موجود در بازار، چون برگ سنا، خاکشیر و …، به دلیل گیاهی یا طبیعی بودنشان، حتما عارضه‌ای ندارند و گاهی افرادی را می‌بینیم که حتی سال‌هاست از یک ملین گیاهی مانند خاکشیر و یا ترکیبات سنا که در بازار موجودند، استفاده کرده‌اند.

در این باره ناصر رضایی پور دستیار تخصصی طب سنتی می‌گوید: در چنین مواردی، کمترین عارضه، کاهش قدرت طبیعی روده بزرگ است که موجب می‌شود، اجابت مزاج طبیعی و بدون استفاده از مسهل، مشکل‌تر شود. در این موارد، احساس ماندن مدفوع در روده و ضعف در هنگام دفع، از علائم بارزی هستند که نشان‌دهنده یبوست به علت ضعف روده‌ها هستند و نه خشکی آن‌ها.

درباره مضرات خاکشیر و دیگر گیاهان ملین ثابت شده است که مصرف دراز مدت آن‌ها، موجب تنبلی روده و وابستگی به آن می‌شود و همچنین عارضه‌ای به نام «مگاکولون» یعنی گشادی و نارسایی عضلانی روده بزرگ را ایجاد می‌کند که بیماری سخت و خطرناکی است. علاوه بر این مصرف زیاد خاکشیر  در دوران شیردهی ممکن است سبب افزایش موقتی نفخ شکم مادر و بروز نفخ و دل درد در نوزاد شود.

تاثیر خاکشیر بر جوش صورت

ترکیب 2 قاشق غذاخوری خاکشیر با عرق شاه ‌تره، عرق کاسنی و عرق بیدمشک ترکیب خوبی برای درمان جوش ‌های صورت محسوب می شود. برای استفاده از این روش باید یک فنجان از هر یک از عرق‌ های گیاهی شاه‌تره، بیدمشک وکاسنی را با هم مخلوط کرده و آن را با 2 قاشق غذاخوری خاکشیر ترکیب کنید.

نوشیدن این ترکیب علاوه بر آن‌که جوش ‌های صورت را درمان می ‌کند برای افرادی که دچار گرفتگی صدا هستند نیز موثر است. حداقل 3 هفته از این روش درمانی استفاده کنید بعد از این مدت نتایج بهبودی را روی صورت خود مشاهده خواهید کرد.

دفع سنگ کلیه با خاکشیر

مصرف مخلوطی از خاکشیر و ترنجبین برای درمان سنگ کلیه در افراد مبتلا به آن یا افراد دارای کلیه های مستعد سنگ سازی توصیه می شود.

برای تهیه این نسخه خانگی 3 قاشق غذاخوری ترنجبین را در یک لیوان آب به ‌مدت 5 ساعت خیسانده پس از این مدت آن را صاف کنید. سپس ترنجبین صاف کرده را با 2 قاشق غذاخوری مخلوط کرده و آن را میل کنید.

نوشیدن این مخلوط به ‌صورت روزانه به دفع سنگ کلیه کمک می‌کند. علاوه بر این، افرادی که از بوی بد دهان به ‌دلیل عفونت و مشکلات بلغمی رنج می برند نیز می توانند از این نسخه استفاده کنند.

بهبود لک ‌ها با خاکشیر

برای از بین بردن لک ‌های روی پوست به ‌ویژه صورت یکی از بهترین روش ‌ها نوشیدن خاکشیر و ترنجبین است. افرادی که از این ترکیب به‌ صورت روزانه و مستمر به ‌مدت 3 هفته استفاده کنند بعد از مدتی با پوست شفاف و حذف لک ‌های صورت و پوست رو به ‌رو می‌شوند.
برای تهیه این ترکیب ترنجبین را 5 ساعت در آب بخیسانید سپس صاف شده آن را با 2 قاشق خاکشیر مخلوط کرده و میل کنید.

درمان اسهال با خاکشیر

ابتلا به اسهال در فصل تابستان یکی از اختلالات شایع در کودکان است. برای درمان این عارضه کافی است خاکشیر را بو داده و آن را با آب و عسل مخلوط کنید و به بیمار بدهید.

این ترکیب را متناسب با سن بیمار هر 2 ساعت یک بار تجویز می شود. میزان مصرف این مخلوط از یک قاشق غذاخوری تا یک سوم فنجان برای خردسالان تجویز شده است.

درمان فشار خون روی پا با خاکشیر

يكي ديگر از خواص معجزه ‌آساي دانه ‌هاي خاكشير كنترل و تسكين فشارخون است. در صورت ابتلا به فشارخون و مصرف داروهاي كنترل‌ كننده فشارخون مي‌توانيد از اين شيوه براي اثربخشي بيشتر استفاده كنيد.

براي اين منظور كافي است يك ليوان خاكشير را آسیاب کرده تا به پودری نرم تبدیل شود سپس در ظرفي ريخته و به مرور به آن آب اضافه كنيد تا خميري يك دست حاصل شود. مي‌توانيد در هفته يك ‌بار شب ها اين مرهم را روي پاها بماليد. اين مرهم برای کنترل بهتر فشارخون كمك مي‌كند.

خاکشیر دشمن بدبویی دهان

اگر در گروه افرادي قرار دارید كه به ‌دليل افزايش خلط بلغم در بدن از بدبویی دهان رنج می برید و نمی توانید از شر آن خلاص شوید بهتر است شربت ترنجبين و خاكشير را براي برطرف كردن بدبويي دهان استفاده كنيد. تنها كافي است هر روز عصر يك ليوان از شربت ترنجبين و خاكشير را بنوشيد.

ترنجبين را به مدت 5 تا 6 ساعت درون آب خيس كرده سپس صاف کرده آن را با يك تا 2 قاشق خاكشير مخلوط كنيد. نوشيدن اين شربت باعث می شود با دفع اخلاط ناسالم و بلغم اضافه به مرور احساس بهتري پيدا كنيد و با اصلاح مزاج از شر بدبويي دهان راحت شويد.

بخور ضدسرخک خاکشیر

با گرم ‌شدن هوا فصل بيماري ‌هايي مانند آبله ‌مرغان و سرخك فرا مي ‌رسد. كودكان خردسال در معرض ابتلا به اين بيماري ها قرار دارد. نوشیدن شربت خاكشير كم‌ شيرين توسط كودك مبتلا به آبله ‌مرغان یا سرخک يكي از بهترين روش‌ ها براي كاهش حرارت بدن و خارش برون‌ريزي‌ هاي پوستي است، بنابراين در روز 3 تا 4 ليوان خاكشير باید نوشیده شود.
برای تسکین خارش و درد ناشی از ای بیماری ها می توان از بخورد دانه های خاکشیر استفاده کرد. براي اين كار خاكشير را روي حرارت قرار دهيد و با دود حاصله از آن بدن كودك را بخور دهيد. اين كار به كاهش سوزش، خارش و التهاب بيماري كمك مي كند.

ارتباط خاکشیر و التهاب مجاري ادراري

شاید درباره خاصیت شفابخشی خاكشیر در درمان و تسكین التهاب مجاری ادراری و كلیه کم شنیده باشید، اما در بسیاری از متون طب سنتی به این موضوع اشاره شده است كه استفاده از خاكشیر هنگام بروز التهاب‌ های مجاری ادراری و كلیه گزینه بسیار موثری است به ویژه زمانی كه فرد مبتلا به بیماری سنگ كلیه وجود سنگ در كلیه وی موجب بروز التهاباتی در موضع كلیه یا مجاری ادراری شده است. در این حالت نوشیدن روزانه 4 تا 5 لیوان خاكشیر شیرین شده با شیرین کننده های طبیعی مانند سكنجبین بسیار مفید است.

لاغری با خاکشیر

افراد برای کاهش وزن و لاغری از روش های بسیار متنوعی استفاده می کنند، اما شاید تاثیر خاکشیر و تاثیر آن بر لاغری اغلب مورد غفلت قرار می گیرد. تاثیر شگفت انگیز خاکشیر بر لاغری یکی از مهم ترین دلایل لاغر شدن و لاغر ماندن مربوط به خوب کار کردن دستگاه گوارش است.

در صورت کار کردن بهتر معده و روده بدن براحتی کاهش وزن پیدا می کند و مهم تراز همه در حفظ سلامتی نقش بسزایی ایفا می کند و از شر بیماری های معده و روده خلاص می شوید، همچنین خواص خاکشیر برای سلامتی دستگاه گوارش بسیار حائز اهمیت است.
بر ای استفاده از خاکشیر برای برطرف شدن مشکلات گوارشی بهتر است هر روز صبح یک قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و آن را بنوشید. البته لازم بذکر است صبح ها باید خاکشیر را ناشتا بنوشید و البته می توانید برای بخشیدن طعم شیرین به آن از شیرین کننده های طبیعی مانند عسل استفاده کنید.

موی بدون شوره با خاکشیر

نوشیدن شربت خاکشیر برای مو و سلامت آن نیز گزینه مفیدی محسوب می شود. برای افرادی که از شوره مو رنج می برند نوشیدن 2 تا 3 لیوان خاکشیر در روز توصیه می شود. نوشیدن خاکشیر ب کمک به افراد برای اصلاح مزاج باعث می شود برای همیشه با شوره و خارش پوست سر خداحافظی کنید.

درمان برخی یبوست ها با خاکشیر

یکی دیگر از خواص معجزه آسای خاکشیر درمان یبوست های ناشی از غلبه سودا در بدن و یبوست های ناشی از اضطراب و تنش های عصبی است. یکی از مهمترین علائم این نوع یبوست تکه تکه خارج شدن مدفوع از بدن است. حتی گاهی مقداری از مدفوع در روده باقی می ماند و بدن قادر نیست روده ها را به درستی تخلیه کند و این مسئله به مرور زمان موجب بروز مشکلاتی برای سلامت فرد می شود زیرا باقی ماندن مدفوع در روده ها موجب جذب مواد سمی و ناسالم از طریق جداره روده می شود.
برای درمان این نوع یبوست همین طور درمان یبوست و کم آبی ناشی از کهولت سن نسخه ای گیاهی و بسیار ساده وجود دارد. بهتر است برای بهره مندی از حداکثر مزایای آن یک قاشق غذاخوری خاکشیر کوبیده شده را به همراه آب قند نوشیده شود که تاثیر زیادی در بهبود سوءمزاج و درمان یبوست دارد.

بیشتر بخوانید:انواع نژاد طوطی از نظر زیباترین، کوچک ترین و بزرگ ترین

افزایش وزن با خاکشیر

افراد علاقه مند به اضافه کردن وزن می توانند از مزایای نوشیدنی خاکشیر و شیر بهره مند شوند. نوشیدن شیر و خاکشیر صبح ها به صورت ناشتا به درمان لاغری و افزایش وزن کمک می کند.

به اعتقاد درمانگران درصورتی که شیر تازه و طبیعی باشد میزان تاثیرگذاری این نسخه بیشتر می‌شود، بنابراین افرادی که به شیر طبیعی دسترسی دارند بهتر است از شیر طبیعی و روستایی استفاده کنند.

درمان دل ضعفه با خاکشیر و عسل

برخی از افراد در طول روز دچار دل ضعفه می‌شوند که این عارضه در طول روزهای گرم تابستان بیشتر ظاهر می شود. برای پیشگیری از بروز دل‌ضعفه می توان خاکشیر، آب و عسل را با هم ترکیب کرده و میل کنید. برای تهیه آن باید آب را با عسل باهم بجوشانید.
بعد از مدتی این ترکیب جوشید کفی روی آن تشکیل می ‌شود که باید از دیگر مواد موجود در ظرف جدا شود. مابقی مواد همان ترکیبی است که برای بهبود دل ‌ضعفه و پیشگیری از بروز آن توصیه می شود.

اگر چه عسل با حرارت برخی از ویتامین ‌ها و مواد مغذی خود را از دست می ‌دهد، اما در عین حال مواد مفیدی در آن باقی می‌ماند که برای درمان دل ‌ضعفه بسیار مناسب است.

درمان عفونت و دندان درد با خاکشیر

خاکشیر را سوزانده و از دود حاصل از آن به صورت موضعی برای ضدعفونی، همچنین تسکین درد دندان استفاده کنید. حتی می توان برای زخم های عفونی نیز از این روش بهره مند شد.

خاکشیر و جلوگیری از گرمازدگی

شربت خاکشیر یکی از نوشیدنی هایی است که از گذشته تاکنون در طب سنتی به عنوان یک نوشیدنی با طبع سرد شناخته شدخ است که می‌تواند در فصل گرما با کاهش دمای بدن به پیشگیری از گرمازدگی کمک کند.

چه کسانی نباید خاکشیر بخورند؟

به افراد دارای ورم و زخم معده توصیه می ‌شود مصرف خاکشیر را محدود کنند.
خاکشیر را می ‌توان برای کودکان 2 تا 3 سال به بالا استفاده کرد و برای کودکان زیر 2 سال باید شربت خاکشیر را صاف کرده و آب آن را به این گروه سنی داد زیرا احتمال خفگی در این رده سنی وجود دارد.
افراد دارای طبع سرد یا گروهی که از بیماری‌ های ناشی از طبع سرد از جمله روماتیسم و آرتروز رنج می‌برند باید مصرف شربت خاکشیر را محدود کنند یا آن را همراه با عسل و عرق نعناع بنوشند.