این روزها شنیدن اخبار مربوط به اشتباهات پزشکی باعث نگرانی بسیاری افراد و ایجاد ترس در افراد برای مراجعه به پزشک شده است.اما تا کی قرار است این اخبار ناراحت کننده ادامه داشته باشد؟!طی روزهای اخیر یک بار پزشکی که دست چپ و راست کودک دو ساله را تشخیص نمیدهد خبر ساز شد و حالا هم پزشکی که کلیه بیمار را به همراه کیست از بدنش بیرون میآورد تا بیماری که هیچگاه مشکل کلیوی نداشته به یکباره چشم باز کند و ببیند دیالیزی شده است.
نکته جالب اینجاست که هر دو حادثه در بیمارستانهای اصفهان اتفاق افتاده است؛ بیمارستانهایی که رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان کمتر از یک ماه پیش در پی مطالبات مالیشان از سازمان تأمین اجتماعی دستور داد یا درشان را به روی بیمهشدگان این سازمان ببندند یا آنها را آزاد پذیرش کنند. حکایت اشتباهات پزشکی روز به روز ابعاد وخیمتری پیدا میکند. درست در شرایطی که مدیران سلامت مشغول رایزنی برای افزایش دستمزد درمان هستند بیمارانی که به امید بهبود زیر تیغ پزشکان میروند، نگران سلامت و جان خود هستند. مدیران سلامت هم چندان برنامهای برای ارتقای سطح سواد و دانش پزشکان ندارند، این در حالی است که بنا بر تأکید دکتر باقر لاریجانی، معاون آموزش وزارت بهداشت تا 59 درصد خطاهای پزشکی قابل پیشگیری است. نتیجه این بیتوجهی به ارتقای دانش و مهارتهای پزشکان افزایش معنادار خطاها و قصورات پزشکی شده است. آخرین مورد از این قصورات همین چند روز پیش رسانهای شد؛ دختر جوانی برای خارج کردن کیستی در شکمش به یکی از متخصصان زنان و زایمان اصفهان مراجعه میکند اما وقتی به هوش میآید متوجه میشود که این پزشک به اشتباه تنها کلیه او را از بدنش خارج کرده است.
ماجرای بیماری که دیالیزی شد
وکیل بیمار اصفهانی پیگیر پرونده موکلش به علت عمل جراحی اشتباه، درباره این حادثه اینگونه توضیح میدهد: موکل من دختر جوانی است که برای خارج کردن کیستی در شکم به یکی از متخصصان زنان و زایمان اصفهان مراجعه میکند و این پزشک کلیه را با کیست اشتباه میگیرد و تنها کلیه او را که در قسمت لگن بدنش بوده، خارج میکند. در ارتباط با این موضوع از طریق معاونت درمان در حال پیگیری هستیم. البته عنوان شده که پزشک دیگری نیز به کمک این پزشک آمده و او کلیه را خارج کرده که این موضوع در دست بررسی است. حالا با توجه به اینکه این بیمار تنها یک کلیه داشته است، باید برای ادامه حیات دیالیز شود.
تعدد قصورات تنها طی یک ماه
با نگاهی به آمار شکایتها و محکومیتهای پزشکان طی سالهای 91 تا سال 94 میبینیم تعداد شکایتها و موارد محکومیت از 4 هزار و 714 مورد شکایت و 2 هزار و 51 مورد محکومیت در سال 91 به 7 هزار و 381 مورد شکایت و 3 هزار و 23 مورد محکومیت در سال 94 رسیده است. سال 95 نیز با افزایش حدود 20 تا 30 درصدی قصور پزشکی مواجه هستیم.
تنها در یکی دو ماه اخیر بارها قصورات پزشکی تکرار شده است. عمل اشتباه دست کودک دوساله اصفهانی که با پذیرش پزشک در برابر قصورش مواجه شد اما در نهایت هر دو دست این کودک زیر تیغ رفت. درست یک روز بعد از این حادثه محمدپارسا، کودک سه ساله اراکی که برای عمل لوزه در بیمارستان امیرکبیر اراک بستری و تحت عمل جراحی قرار گرفته بود در جریان عمل به دلیل مجاورت با فن گرمازا دچار سوختگی درجه 2 از ناحیه پا شد. ظاهراً ماجرا از این قرار بوده که یکی از پرسنل اتاق عمل بیمارستان فن گرمازا را با فاصله کمی کنار پای کودک قرار میدهد و چون پوست بچه خیلی حساس بوده بر اثر مجاورت دچار سوختگی درجه ۲ و در حدود ۵ درصد شده است. 12 بهمن ماه هم بیمار زاهدانی که برای انجام عمل «آب مروارید» چشمی به یکی از کلینیکهای جراحی محدود شهرستان زاهدان مراجعه کرده بود، در پی سقوط چراغ سقفی اتاق عمل و عدم درمان به موقع جان خود را از دست داد. حالا هم دیالیزی شدن یک بیمار بر اثر اشتباه پزشک و اشتباه گرفتن کلیه با کیست سریال تلخ اشتباهات پزشکی را دنباله دار کرده است.
کلیهای سالم که حالا نیست
اظهارات ضد و نقیض مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و رئیس نظام پزشکی این استان نشان میدهد ماجرای اجبار جراح برای نجات جان بیمار در برداشتن کلیه او بیشتر توجیه است تا واقعیت.
در پی انتشار این خبر در حالی که رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از دربرگیری کلیه توسط تومور بدخیم صحبت کرده است، رئیس سازمان نظام پزشکی این شهر در اظهاراتی متفاوت تصریح میکند: کلیه این بیمار مشکل نداشت اما در مکان خودش نبود.
دکتر غلامرضا اصغری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره این حادثه اینگونه توضیح میدهد: این بیمار به طور مادرزادی به بیماری کلیه لگنی مبتلا بوده و فقط یک کلیه در ناحیه لگن داشته که پزشکان در موقع جراحی متوجه میشوند تومور بدخیم تنها کلیه وی را در برگرفته و برای جلوگیری از انتشار کانسر تصمیم به خارج کردن آن میگیرند. وی فعلاً در اولویت پیوند کلیه قرار دارد. دکتر اصغری مدعی است پس از بررسی زوایای عمل جراحی جمعبندی و توافق همگانی این بود که خطای پزشکی اتفاق نیفتاده و در آوردن توده کلیه برای نجات جان بیمار کار درستی بوده است.
عباسعلی جوادی، رئیس سازمان نظام پزشکی اصفهان اما میگوید: کلیه این بیمار در لگن او بوده و هر دو کلیه به هم چسبیده و در یک هاله قرار داشته است؛ این طرز قرار گرفتن کلیه تا کنون چهار مورد در جهان گزارش شده و این بیمار اصفهانی نفر پنجم در دنیاست.
جوادی در پاسخ به این سؤال که آیا خطای پزشکی رخ داده تصریح میکند: نمیتوان با قاطعیت گفت. البته کلیه این بیمار مشکل نداشته اما چون کلیه در مکان خودش نبوده دکتر آن را از بدن بیمار خارج کرده است.
وحشت بیماران از مراجعه به پزشک
توجیه و مماشات در برخورد با پزشکان خاطی در کنار نامتناسب بودن جرم و مجازات موجب شده که سریال قصورات پزشکی هر روز فاجعهآمیزتر از قبل شود. این در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت و نظام پزشکی اگر همانقدر که در برابر حق و حقوق، کارانه و دریافتیهای نجومی پزشکان حساسیت به خرج میدهند، در زمینه نظارت بر عملکرد، آموزشهای ضمن خدمت برای به روز آوری و ارتقای سواد و در نهایت برخورد با متخلفان جدی بودند، میشد خطاهای پزشکی را تا حد معقول آن کاهش داد اما حالا هر بیماری که به مراکز درمانی مراجعه میکند از بازگشتش مطمئن نیست.