پلکها عضو مهمی در بدن هستند و نقش زیادی در زیبایی و سلامت چشمها دارند. اما در عین حال، این بخش کوچک از بدن بیماریهای مختلفی نیز دارد که درمان آنها عمدتا برعهده متخصصان پوست و جراحان پلاستیک است.

سلامت پلکها میتواند تا حد زیادی سلامت چشم را تامین و تضمین کند. در «زیبایی» این هفته، شما را با رایجترین بیماریهای پلک و برخی از راهکارهای درمانی آن بیشتر آشنا میکنیم. به هر حال، طبیعی است که این قسمت از بدن نیز مانند سایر نقاط پوست ممکن است دچار بیماریهای خاصی شود که در ادامه این مطلب با برخی از شایعترین آنها آشنا خواهید شد.

اگزما

علل بیماری :
پوست نازک پلک و اطراف آن نسبت به تحریکات خارجی مانند شویندهها، لوازم آرایش، گردوغبار محیط، تماس دست آلوده و مواد شیمیایی و… حساس است و ممکن است واکنش نشان دهد.

علایم بیماری :
این واکنش ابتدا به صورت قرمزی است و با ادامه تحریک التهاب و قرمزی بیشتر میشود و سپس پوستهریزی این ناحیه منجر به بروز چروکهای عمیق و واضحی روی پوست، خشکی شدید و خارش خواهد شد. التهاب ممکن است در 1 چشم یا هر 2 چشم ایجاد شود ولی تکرار اگزما و تداوم آن باعث ضخیمتر و تیرهتر شدن پوست میشود و ظاهر پوست کاملا با نقاط همجوار متفاوت خواهد شد. این بیماری در تمام سنین وجود دارد.

درمان بیماری :
برای درمان اگزما باید عامل محرک و ایجادکننده بیماری پیدا و از آن پرهیز شود. درمان آسان است و بیماری با استفاده از کرمهای خاصی که پزشک تجویز میکند، فروکش میکند.

گزانتلاسما

علل بیماری :
این عارضه بدلیل رسوب چربی در بافت پوست ایجاد میشود.

علایم بیماری
در بیشتر بیماران، رسوب چربی زیر پوست، مهمترین علامت بروز این بیماری و افزایش میزان چربی در گردش خون است. گاهی برجستگیهای دیگری هم در اطراف چشم دیده میشود که مربوط به بزرگ و قابل دیده شدن غدد عرق زیر پوستی است. این برجستگیها با گرما بزرگتر میشوند. اغلب بیماران نیز با این شکایت مراجعه میکنند که برجستگیها در سرما از بین میرود و در گرما دوباره ظاهر میشود. درمان این عارضه هم دارویی است. البته این عارضه معمولا تکرارشونده است.

درمان بیماری :
اگر بیمار با این وضعیت به پزشک مراجعه کند، اولین اقدام، درخواست آزمایش خون از نظر اندازهگیری چربی خون است. اگر افزایش چربی خون وجود داشته باشد، با درمان چربی خون، بهتدریج نقاط ریز چربی زیر پوست نیز برطرف میشود ولی بروز دانههای ریز چربی گاهی هیچ ربطی به افزایش چربی خون بیمار ندارد. در این موارد داروهای خاصی وجود دارد که فقط پزشک میتواند آن را روی پوست بیمار استفاده کند زیرا میزان و نحوه استفاده از دارو بسیار مهم است و اگر کمی اشکال در نحوه مصرف وجود داشته باشد، منجر به ملتهب شدن و تغییر مشکل بیمار خواهد شد. این داروها 2 تا 3 بار تکرار میشوند و چربیها را از بین میبرند.

خال گوشتی

علایم بیماری :
بسیاری از سالمندان خالهای گوشتی متعددی در ناحیه گردن، زیربغل، اطراف شکم و روی صورت، بهخصوص اطراف پلکها دارند. تعداد این خالها نیز با افزایش سن بیشتر میشود. این خالها زیبایی را تحتتاثیر قرار میدهند و بعضی از آنها درست روی لبه پلک قرار میگیرند و مزاحم دید بیمار میشوند.

درمان بیماری :
خالهای گوشتی قابلپیشگیری نیستند و ناشی از رشد بخشی از بافت پوستی هستند ولی درمان آنها آسان است. خالها را میتوان در شرایط استریل و با وسایل مخصوص از روی پوست برداشت و این کار عارضهای ندارد.

تیرگی پوست اطراف چشم

علل بیماری :
توارث نقش مهمی در تیره شدن پوست اطراف چشم دارد. افزایش جریان خون دور چشم، خستگی ناشی از کار زیاد با رایانه، یا قالیبافی، نوشتن و… باعث تشدید سیاهی دور چشم میشود.

علایم بیماری :
تیرگی در بعضی از افراد فقط در پلک پایین دیده میشود و در بعضیها تا بالای چشمها هم کشیده میشود. نمود بیرونی آن به رنگ پوست بستگی دارد، بهطوری که هرچه پوست روشنتر باشد، طبیعی است که تیرگی بیشتر نمایان خواهد شد. این تغییر در اطراف چشم برای افراد ناخوشایند است و برای درمان مراجعه میکنند ولی از آنجا که عارضه سرشتی است، متخصصان پوست نمیتوانند کار زیادی برای از بین بردن تیرگی پوست انجام دهند.

درمان بیماری :
سیاهی دور چشم را میتوان با استفاده از کرمهای مخصوص اصلاح کرد. پایداری کرمها چند ساعت است و فرد وقتی میخواهد در جمع حاضر شود میتواند از آن استفاده کند.

بلفاریت

علل بیماری :
بلفاریت عنوانی کلی است که در مورد التهاب لبه پلک به کار میرود و علتهای متعدد و متنوعی نیز دارد. گاهی علت بلفاریت ممکن است بیماری درماتیت سبورییک باشد که ناحیه صورت را درگیر کرده ولی عوامل خارجی و موارد محرک نیز در بروز بلفاریت نقش دارند.

علایم بیماری :
علامتی که عمدتا برای بیمار ایجاد میشود، پوستهپوسته شدن، قرمزی و خارش لبه پلک است.

درمان بیماری :
درمان این بیماری به نوع ماده محرک ایجادکننده بیماری بستگی دارد. توصیه میشود، همه افرادی که بلفاریت دارند، روزانه پلکهایشان را با شامپو بچه شستشو دهند. حتی شستشو با آب گرم به تنهایی نیز بسیار مفید است. این کار بخش مهمی از درمان محسوب میشود.

گل مژه

علل بیماری :
گاهی غدد چربی روی لبه پلک دچار عفونت میشوند. این عفونت به گلمژه معروف است.

علایم بیماری :
گل مژه به صورت موضعی پلک را درگیر میکند و معمولا هم خودبهخود و ظرف مدت چند روز از بین میرود ولی این بیماری دردناک است و پلک زدن را کمی دشوار میکند.