حتماً ورزشکاران پرورش اندامی را دیده اید که روی سینه یا کتف یا بازویشان، ترک خورده؟ البته زنان باردار هم به مشکل ترک پوستی مبتلا هستند! در این مقاله دلایل ایجاد ترک پوستی و راه های درمان این مشکل را مطرح می کند.
ترک پوستی
وجود آسیب های محیطی مانند آلودگی هوا، قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ماورای بنفش و مادون قرمز نور آفتاب؛ شرایط نامساعد جوی و رژیم غذایی نادرست به همراه آسیب های داخلی مانند بیماری های غدد درون ریز، بیماری های متعدد پوستی از جمله خشکی، خارش، زبری، احساس کشیدگی در پوست، ترک خوردگی، پوسته پوسته شدن و کاهش مقاومت طبیعی پوست در برابر سرما و گرما عامل بروزترک پوستی است.
این تغییرات به طور عمده از کاهش روند بازسازی پوست ناشی می شود به طوری که روند تجدید ساختار لایه های پوست کاهش می یابد.
در ورزشکاران پرورش اندامی و زنان باردار، ترک پوستی به صورت شیارهایی راه راه روی مناطق برجسته بدن به ویژه باسن، ران، شکم، سینه، و بازوها ظاهر می شوند. رنگ آن ها ابتدا صورتی یا صورتی مایل به بنفش است و به مرور زمان سفید صدفی می شود. کارشناسان به این ترک پوستی در اصطلاح استریا نیز می گویند.
ترک پوستی چگونه ظاهر می شود؟
در دوران بلوغ، اولین حاملگی، تغییرات ناگهانی در بدن، چاق و لاغر شدن مداوم یا انجام حرکات ورزشی سنگین در لایه ی دوم پوست که بخش نگهدارنده پوست است، سبب ایجاد ترک پوستی می شود.
همچنین تغییراتی مثل نازک شدن رشته های کلاژن، پاره شدن رشته های کلاژن، و کشیدگی و پاره شدن که در فیبرهای الاستین رخ می دهد باعث تغییرات در ظاهر پوست و ایجاد ترک پوستی می شود.
در شرایط نادر، این شیارها می تواند وابسته به میزان نامناسب کورتیزون در بدن باشد. گاهی مصرف سرخود و نادرست مشتقات کورتیزون – کرم روی پوست یا مصرف قرص ها – شیارهای عمیقی روی پوست ایجاد می کند که درمان پذیر نیست.
آیا می توان از ایجاد ترک پوستی جلوگیری کنیم؟
پیش از هرچیز باید از چاق یا لاغر شدن های ناگهانی و استفاده سرخود از کرم ها و قرص هایی که مصرف درمانی دارند، خودداری کنیم. در شرایط خاص مثل دوران بارداری، به افراد توصیه می شود در کنار مراقبت از وزن و رژیم غذایی، به آرامی بدون آن که احساس درد کنند بدن شان را ۵ تا ۱۰ دقیقه با یک کرم مرطوب کننده، روغن بادام تلخ یا کرم های حاوی ویتامین A و ویتامین D مالش دهند. این امر سبب احیا، تولید و سازمان دهی فیبرهای کلاژن و الاستین می شود و آن ها را در برابر کشش های احتمالی مقاوم می کند.
راه های درمان ترک پوستی چیست؟
شیارهای پوستی نیز مانند زخم هایی اند که رد آن ها روی بدن باقی می ماند و محو نمی شود. برای آنکه بتوانید تا حد ممکن آنها را کم رنگ تر و سطحی تر کنید، روش های درمانی، همچون: مصرف کرم یا لوسیون های حاوی ویتامین AA و آلفاهیدروکسی اسیدها و پیلینگ توصیه می شود.
عملکرد آلفا هیدروکسی اسیدها در رفع ترک پوستی چگونه است؟
آلفا هیدروکسی اسیدها که به اختصار AHA نامیده می شوند، در مواد شیمیایی مخصوص پیلینگ وجود دارند و از گیاهانی مانند نیشکر(اسید گلیکولیک)، سیب (اسید مالیک)، انگور (اسید تارتاریک)، پرتقال (اسید آسکوربیک) و لیمو (اسید سیتریک) به دست می آیند. تحقیقات وسیعی که درباره ی این اسیدها در سراسر جهان صورت گرفته حاکی از آن است که آلفاهیدروکسی اسیدها با افزایش پوسته ریزی طبیعی پوست، سبب جداسازی لایه خارجی و فرسوده پوست و تقویت لایه ها ی زیرین تازه پوست می شوند و از این طریق نمایی با طروات شاداب و جوان به پوست می بخشند. همچنین این اسیدها با افزایش روند تجدید ساختار لایه های پوست سبب تسریع در روند بازسازی پوست شده و در عین حال به از بین بردن شیارهای پوستی و لک های قهوه ای کمک شایانی می کنند البته بهتر است از روش پیلینگ در زمستان بهره گرفت زیرا نور آفتاب برای پوست های حساس شده بسیار مضر است.
راه های دیگر درمان ترک پوستی (استریا)
عصاره پیچک و گیاه دم اسبی از جمله موادی اند که در بعضی کرم ها مورد استفاده قرار می گیرند و چون محرک و فعال کننده ی ساخت فیبرهای پوستی اند، از تغییرات فیبرهای کلاژن و الاستین جلوگیری می کنند. مصرف روغن کرچک و روغن جوانه ذرت نیز مؤثر است.
با مصرف کرم ها و روغن ها طی شش تا هشت هفته رنگ ترک ها به تدریج روشن تر می شود و خطوط باریک تر و پرتر می شوند. مصرف این کرم ها را تا دستیابی به نتیجه مطلوب باید ادامه داد.
البته توجه داشته باشید که محتویات کرم های موجود در بازار سیاه متفاوت است. بعضی تنها حاوی گلیسرین و وازلین اند ولی گروهی دیگر از مواد تشکیل دهنده جفت، ساخته شده اند. در عده ای ویتامین وجود دارد و در عده ای دیگر سیلیسیوم … به هرحال کرم های مرطوب کننده به پوست آب می رسانند و یک پوست مرطوب سخت تر و مقاوم تر از یک پوست خشک است. در نهایت برای از بین بردن این ترک ها از لیزر زیر نظر یک کارشناس نیز می توانید بهره بگیرید. جراحان پلاستیک برای محو کردن شیارهای ظاهر شده روی شکم، جراحی پلاستیک را پیشنهاد می کنند. در این جراحی پوست کمی مثل لیفتینگ کشیده می شود.
در بسیاری از موارد امروزه متخصصان پوست از نوع لیزر برای درمان استریا یا ترک پوستی استفاده می کنند.
البته باید بدانیم که ترک پوستی، به دشواری برطرف می شود و باید حتماً با ورزش های مناسب بارداری و پیشگیری از فشار آمدن شدید روی پوست از بروز آن جلوگیری کرد. در بسیاری موارد پس از زایمان از گن ها و ورزش های مخصوصی استفاده می شود تا بتوان بروز ترک پوستی را به حداقل رساند.
، بیوطب