برنامه های سازمانی برای نگهداری از محیط زیست

معصومه ابتکار؛ معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست

مخاطرات زیست محیطی عاملی برای ایجاد نا امنی در جامعه است و افراد جامعه احساس می کنند از ناحیه آلودگی ها و تخریب ها، زندگی آنها به مخاطره افتاده، آینده آنها و فرزندان شان و نسل های آینده هم دچار مخاطره شده، البته این یک مخاطره جهانی است.

این مخاطره حتی می تواند دلیلی برای جنگ باشد که خود جنگ نیز یک ناامنی است.

مهمترین تصمیمی که طی چهار سال گذشته برای محیط زیست کشور اتخاذ شده این بود که باید سعی می کردیم همه سیاست گذاران در ابعاد مختلف را قانع کنیم که مساله محیط زیست، تهدید جدی است و باید در اولویت قرار بگیرد و باید روندهای گذشته را بازنگری کنیم از جمله الگوی مصرف آب در ایران باید بازنگری شود و در بخش کشاورزی باید الگوی کنونی کشت و برداشت از منابع آب را تغییر دهیم، همچنین باید جلوی آلودگی آب و هوا را بگیریم.

مهمترین شاخص زیست بومی در رابطه با آب تالاب ها هستند.

تالاب انتهای رودخانه است و یک چرخه هیدرولوژیک را بین رودخانه، آب های زیرزمینی و تالاب برقرار می کند و اگر رودخانه سالم باشد آب های زیرزمینی و تالاب هم می‌توانند سالم باشند و چرخه را به وجود بیاورند.

در برنامه ریزی های سازمان محیط زیست، تالاب به عنوان هدف گذاری اصلی بوده است.

در این دوره تالاب ها به چند دلیل آسیب دیده اند از جمله طرح های مدیریت یا سد سازی یا انتقال منابع آب بوده و بعضا بدون توجه به رعایت الزامات ارزیابی زیست محیطی بوده و الان قانون ارزیابی زیست محیطی را با جدیت تمام و با نگاهی کاملا علمی و با ظرفیت سازی و با فرآیندی دقیق و موشکافانه داریم اجرا می کنیم.

مهمترین بخشی که از منابع آبی کشور استفاده می‌کند، بخش کشاورزی است متاسفانه کماکان راندمان بخش کشاورزی بسیار پایین است گرچه کارهای خیلی خوبی در این دولت شده ولی ما هنوز خیلی عقب هستیم.

یکی از شاخصه هایی که داریم برای زیست بوم های حساس و ارزشمند بحث مناطق حفاظت شده است ما تقریبا 11 درصد از خاک های ایران را تحت عنوان پارک های ملی، مناطق حفاظت شده، پناهگاه های حیات وحش و آثار طبیعی ملی حفاظت می‌کنیم و اینها دارای شرایط ویژه هستند.

سازمان حفاظت محیط زیست تقریبا پیگیر اجرای مصوبه ای بود که در اواخر سال 92 داشتیم و بعد از آن سازمان با پیگیری ها و رایزنی ها برای افزایش واردات چوب، کاهش برداشت از ذخایر طبیعت، محدود شدن طرح های بهره برداری از جنگل پیگیری های زیادی را داشته ایم و مصوبات زیادی را در دولت داشتیم تا بتوانیم جنگل ها را به عنوان یکی از ذخایر فوق العاده ارزشمند حفظ کنیم.

بیش از 20 سال است که دفتر طرح تغییر اقلیم را در سازمان داریم و از زمانی که کنوانسیون تغییر اقلیم شکل گرفت و پروتکل کیوتو به امضا رسید.

سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه مسایل مربوط به انرژی، بهینه سازی الگوهای مصرف انرژی و توجه به انرژی های نو مطالعات زیادی انجام داده است.

دولت در حوزه محیط زیست برنامه های زیادی را داشته است و از مهم‌ترین آنها احیای تالاب ها بوده است مثلا از مهم‌ترین کارهایی که در خوزستان انجام شده احیای تالاب هورالعظیم بوده است که از یک منطقه خشکی که کانون گرد و غبار بوده تبدیل به تالاب شده است.

البته کارهای زیادی مانده است تا در این خصوص صورت پذیرد.