تغذیه کودکان از جمله مهم ترین فاکتور ها برای رشد و نمو آنها به شمار می آید. کودکان در سنین پائین نیازمندند تا تمام مواد غذایی مورد نیاز از طریق تغذیه به آنها برسد. شیر مادر یک منبع بسیار کامل و مقوی است اما خوردن آن به تنهایی کافی نیست و لازم است تا از مواد دیگری هم استفاده شود. با دکتر سلام همراه باشید.
یک سالگی زمان تغییر در برنامه غذایی کودک است. در این سن است که او به دلیل فعالیت های بدنی بالایی که دارد به غذاهای مقوی احتیاج بیشتری پیدا می‌کند. بنابراین لازم است که توجه بیشتری به تغذیه او داشته باشید. غذای کودک در این سن کمی با قبل‌تر تفاوت پیدا می‌کند و باید تنوع کافی داشته باشد و بتواند دربرگیرنده ویتامین‌های مختلف باشد. در ادامه توصیه‌هایی برای تهیه کردن غذای کودک یک ساله را ارائه خواهیم کرد.
کودکان از سن یک سالگی به بعد دوران رشد را سپری می‌کنند، بنابراین نیاز به مقدار انرژی و پروتئین و سایر مواد مغذی با افزایش سن کودک بیشتر می‌شود. برای تامین کلیه مواد مغذی مورد نیاز کودکان، برنامه غذایی آنان باید شامل ترکیبی از مواد مغذی مختلف از ۴ گروه اصلی غذایی باشد. گروه‌های اصلی غذایی عبارتند از: گروه نان و غلات که انرژی و مقداری پروتئین مورد نیاز کودک را تأمین می‌کند – گروه شیر و لبنیات که کلسیم، فسفر و پروتئین را تامین می‌کند و برای رشد اسکلت و استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها لازمند – گروه گوشت، حبوبات و تخم‌مرغ که پروتئین و سایر مواد مغذی مورد نیاز کودک را تامین می‌کند و برای رشد او لازم است و گروه سبزی‌ها و میوه‌ها که ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز کودک را تامین می‌کنند.
آشنایی کودک با غذای خانواده باید تدریجی باشد به طوری که بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی نیاز به تهیه غذای مخصوص و جداگانه برای کودک نباشد. کودکان در این سن رشد سریع دارند و مقاومت کافی در مقابل بسیاری از بیماری‌ها را هم ندارند و دندان‌هایشان نیز کامل نشده است. بنابراین باید در غذا دادن به آنها، دو شرط اساسی زیر را رعایت کرد:
- غذاهایشان کم حجم، پرانرژی و زود هضم باشد.
- به دفعات زیاد در اختیار آنان قرار داده شود.
مواردی که باید در ارتباط با غذای کودک یک تا دو ساله در نظر گرفت:
- علاوه بر استفاده از شیر مادر ، ۵ تا ۶ بار در شبانه روز به او غذا بدهید.
- از پایان یک سالگی می‌توان سفیده تخم‌مرغ را به صورت کاملا پخته و سفت شده برای کودک از مقدار کم شروع کرد و به تدریج بر مقدار آن افزود تا به یک سفیده کامل برسد و سپس یک روز در میان می‌توان یک تخم‌مرغ کامل به کودک داد.
- غلاتی که کودک قدرت جویدن آن ها را دارد مانند برنج به صورت کته های مختلف مخلوط با سبزی ها، حبوبات و گوشت های نرم به او بدهید.
- اگر کودک مبتلا به یبوست است در تهیه سوپ او، علاوه بر سبزی ها (سیب زمینی، هویج، کدو، فلفل سبز، سبزی های برگی و …) از برگه هلو، زردآلو و آلو به مقدار کم استفاده کنید.
- مصرف نمک را در غذای کودک محدود کنید.
- غذای کودک را تمیز و کاملا پخته تهیه کنید و پس از خنک کردن به او بدهید.
- به غذای کودک کمی روغن مایع یا کره اضافه کنید تا مقوی‌تر شود.
- حداقل روزانه ۵ وعده غذا به کودک بدهید.
- از تهیه غذاهای شور و پرادویه خودداری کنید و سعی کنید.
- از سرخ کردن غذا به ویژه با حرارت زیاد و به مدت طولانی پرهیز کنید.
- باقیمانده غذا را در یخچال و یا فریزر نگهداری کنید.
برای آگاهی از غذای کودکان در سنین دیگر مقالات زیر پیشنهاد می‌گردد:
بهترین غذای کودک برای کودکان زیر یک سال
بهترین غذای کودک برای کودکان دو ساله تا سه ساله
دو نوع غذای کودک کامل و مقوی برای کودک یک ساله
سوپ سبزیجات
مواد لازم :
ران مرغ: یک عدد
برنج: دو قاشق سوپخوری
هویج: یک عدد
نخود سبز: دو قاشق سوپخوری
سیب زمینی: یک عدد کوچک
گوجه فرنگی: یک عدد کوچک
جعفری خرد شده: یک قاشق سوپخوری
نمک: مقداری
طرز تهیه:
- ابتدا مرغ را به همراه برنج و هویج خرد شده و نخودسبز و گوجه‌فرنگی خرد شده می‌گذاریم با حرارت کم پخته شود.
- وقتی نیم‌پز شد سیب زمینی خرد شده و جعفری را به آن اضافه می‌کنیم.
- صبر می‌کنیم تا سوپ کاملا جا بیفتد و آماده خوردن شود.
یک عصرانه ساده و مقوی
مواد لازم:
سیب زمینی آب‌پز: یک عدد
تخم مرغ آب‌پز: یک عدد
نعناع خشک: به مقدار دلخواه
نمک: مقداری
کره: به مقدار لازم
طرز تهیه:
- در ابتدا سیب زمینی و تخم مرغ آب‌پز را رنده می‌کنیم.
- در مرحله بعد کره و نمک و نعناع خشک را به آن اضافه می‌کنیم.
- مواد حاصل را به صورت توپک‌های کوچک (کمی بزرگ‌تر از فندق) گرد می‌کنیم.
- در نهایت میتوانید آنها را در انواع پودرها مانند پودر گردو، پودر پسته، پودر نارگیل، پودر کنجد و … بغلتانید.
به هنگام غذا دادن به کودک به موارد زیر حتما توجه کنید:
– قبل از غذا دادن به کودک دست‌ها و صورت کودک را بشویید.
– آب و مایعات را با فنجان یا لیوان تمیز به کودک بدهید.
– در غذا دادن به کودک صبور باشید و آرام آرام به کودک غذا بدهید.
– از دادن تنقلات بی‌ارزش قبل از غذا و بین وعده‌ها به کودک خودداری کنید.
– در صورتیکه کودک تمایل به خوردن غذای خاصی ندارد هرگز او را مجبور به غذا خوردن نکنید و سعی کنید مزه آن را با کمی تغییر برای کودک خوشایندتر کنید.
– به کودک اجازه دهید غذا خوردن را خودش تجربه کند حتی اگر مقداری غذا هنگام خوردن ریخته شود و یا دست و لباس‌های خود را کثیف کند.
– مقدار غذای کودک برای هر وعده را با افزایش سن کودک بیشتر کنید.
– برای غذا خوردن کودک به او جایزه ندهید بلکه برای ترغیب او به غذا خوردن از طعم غذا تعریف کنید.
منبع: ستاره
