نمک، این دانه های سفید کوچک که می توانند سرخ کردنی ها را لذیذ، غذاها را خوشمزه و حتی بی مزه ترین سبزی ها را قابل تحمل کنند. البته سال ها است که نمک، در کنار کلسترول و این اواخر شکر از مضنونین همیشگی مشکلات جسمی و دشمنان سلامتی به شمار می روند.
دلیل این موضوع هم تحقیقاتی است که نزدیک به نیم قرن پیش انجام شد و سلامت قلبی و مصرف پایین نمک خوراکی را به هم ربط داد. نمک خوراکی قاتلی خاموش معرفی شد که باعث افزایش احتمال ابتلا به سکته قلبی و فشار خون میشود و مصرف هرچه کمتر آن معادل سلامت بیشتر معرفی شد. اما نتایج تحقیقات جدیدی که بر پایه دانش پزشکی جدید انجام شده نتایج متفاوتی را ارائه می کند و این طور به نظر می رسد که شاید سال ها به اشتباه زندگی خود را بی نمک کرده بودیم.
◊ چرا نمک دشمن شد؟
مبنای بیشتر باورهای ما درباره مصرف نمک و مشکلاتی که میتواند برای سلامتی ما ایجاد کند بر پایه تحقیقاتی است که سالها پیش انجام شده است. اما شاید کمتر کسی بداند که برای آنکه تاثیر مصرف بالای سدیم در فشار خون نمایش داده شود، به موش های آزمایشگاهی معادل مصرف نیم کیلو یک انسان نمک داده شده بود، درحالی که مصرف میانگین جهانی این ماده معادل پنج گرم و در کشورمان حدود ۱۰ گرم به ازای هر نفر در شبانه روز است! بنابراین می توان گفت که نتیجه گیری و قیاس این شرایط با زندگی یک انسان معمولی خیلی هم منطقی نیست. البته نظرات دیگری هم وجود دارد که بیشتر تاثیرات منفی مصرف بیش از حد نمک از طریق خوردن غذاهای فرآوری شده را میتوان به شکرهای پالایش شده موجود در آنها هم مرتبط دانست. شواهد مطالعات جدید نشان میدهد که شکرهای افزودنی به خصوص فروکتوز ارتباط بسیار مستقیم تری با افزایش فشار خون، ضربان قلب، تورم، مقاومت به انسولین و اختلال در متابولیسم دارد. جالب این که تمام این مسایل به صورت سنتی مرتبط با مصرف زیاد نمک دانسته میشدند. همچنین مساله حفظ سطح مطلوب سدیم در عملکرد مناسب بدن بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است.
◊ بدن ایمن تر با نمک کافی
شاید یکی از جالب ترین یافته های جدید درباره نمک این باشد که می تواند به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی باعث افزایش فعالیت سلولهای دفاعی بدن شده و روند ترمیم عفونت ها در نواحی جراحت را سرعت بدهد. شاید به همین دلیل باشد که از نمک در بسیاری از درمان های سنتی ما هم وجود دارد و از قدیم برای ضد عفونی کردن زخم ها و مصارف درمانی دیگر استفاده میشده است.
◊ زمانی برای نمک ریختن
مصرف سرانه نمک در کشورمان از استانداردهای جهانی بیشتر است که این خود میتواند باعث تشدید مشکلاتی از قبیل بیماری های قلبی و عروقی و فشارخون شود. اما از طرف دیگر، بسیاری از افراد هم سعی میکنند تا حد ممکن بدون نمک زندگی کنند و از استفاده از آن برای طعم دادن به غذا هم وحشت دارند. نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید، تمرکز بر محتوی سدیم به جای مصرف نمک است. نمک طعام حدود ۳۸ درصد سدیم دارد که برای مصرف ۵ تا ۶ گرم در روز میتواند حدود ۲.۲ گرم سدیم برای بدن شما داشته باشد. البته این در صورتی است که غذاهای فرآوری شده و نیمه آماده جای چندانی در رژیم غذایی شما نداشته باشند و فقط بخواهید با افزودن نمک به غذا سدیم خود را تامین کنید. انتخاب سالم تر، استفاده کمتر از این غذاها، خوردن مواد خوراکی تازه و ارگانیک و توجه به میزان سدیم ورودی بدن به عنوان مهمترین معیار است.
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
لینک مرتبط: تهدید فشار خون برای سلامت عمومی بدن