استفاده از مواد غذایی ناسالم ، به ویژه چربی ها باعث بروز اختلالات و بیماری هایی در بدن افراد می شود ، از شایع ترین بیماری هایی که امروزه گریبان گیر عده ی زیادی از جامعه به ویژه افراد میانسال شده است ، مسئله ی فشار خون می باشد.
تعریف و طبقه بندی فشار خون بالا
برای اینکه خون در شریان های اعضای بدن جاری شود و مواد غذایی را به اعضای مختلف بدن برساند نیاز به نیرویی دارد که این نیرو فشار خون نام دارد و مولد آن قلب است. از آنجا که پمپ کردن خون توسط قلب به داخل شریان ها نبض دار است، فشار خون شریانی بین دو سطح حداکثر و حداقل در نوسان است. (سطح حداکثر یا سطح سیستولی در زمان انقباض قلب و سطح حداقل یا دیاستولی در زمان استراحت قلب به وجود می آید). غالبا فشار خون را در شریان بازویی اندازه می گیرند. در هر فرد فشار خون را در دو سطح حداکثر و حداقل اندازه گیری می کنند. در زمانی که قلب منقبض می شود، فشار به حداکثر مقدار خود می رسد، این سطح را فشار ماکزیمم یا سیستولی می نامند. سطح مینیمم یا دیاستولی در زمان استراحت قلب که فشار خون به حداقل مقدار خود می رسد، به دست می آید. هر دو سطح فشار خون به صورت دو عدد کنار هم یا به صورت کسر بر حسب میلی متر جیوه نشان داده می شود. فشار خون طبیعی: فشار ماکزیمم کمتر از ۱۴۰ میلی متر جیوه فشار می نیمم کمتر از ۹۰ میلی متر جیوه. فشار خون بالا: فشار ماکزیمم مساوی یا بیش از ۱۴۰ میلی متر جیوه و فشار می نیمم مساوی یا بیش از ۹۰ میلی متر جیوه. برای افرادی که بیماری عروق کرونر قلب، دیابت و بیماری کلیوی دارند فشار ماکزیمم مساوی یا بیش از ۱۳۰ و فشار می نیمم مساوی یا بیش از ۸۵ به عنوان فشار خون بالا در نظر گرفته می شود.
به منظور پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا نکات زیر را در زندگی روزانه مورد توجه قرار دهید:
اگر افزایش وزن دارید با رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی آن را کاهش دهید.
خوراکی های سالم مانند سبزی ها، میوه ها، حبوبات و خوراکی های کم چرب میل کنید.
کوشش کنید در حد امکان از میزان نگرانی های روزانه هر چه ممکن است بکاهید و شرایط سازگاری با محیط خود را فراهم کنید.
مقدار مصرف نمک، الکل و کافئین را به حداقل ممکن برسانید.
کاهش وزن بدن و ورزش چه اثری در بهبودی بیماری فشار خون دارد؟
در اغلب افرادی که دچار افزایش وزن و چاقی هستند کاهش وزن سبب کاهش فشار خون می شود. ورزش و فعالیت بدنی نیز چون به کاهش وزن کمک می کند سبب پایین آوردن فشار خون می شود. همچنین به نظر می رسد که ورزش خود به تنهایی نیز سبب پایین آوردن فشار خون می شود.
چگونه مصرف نمک را کنترل کنیم؟
در بسیاری از افراد مصرف نمک زمینه افزایش فشار خون را فراهم می کند. بنابراین آنان که گرفتار افزایش فشار خون هستند نباید بیشتر از ۵ تا ۶ گرم نمک در روز مصرف کنند. این مقدار تقریبا برابر با یک قاشق چای خوری است. اما بیماران مبتلا به فشار خون بالا باید حتی از این مقدار هم کمتر نمک مصرف کنند که این مقدار را پزشک معالج برای این بیماران مشخص خواهد کرد.
هرگز به غذای خود در سفره، نمک اضافه نکنید. هر نوشیدنی و یا غذای آماده ای که از فروشگاه می خرید حتما به میزان نمک موجود در آن که اکثرا به نام سدیم(Sobium) مشخص می شود، توجه کنید.
استرس چه اثری در افزایش فشار خون دارد؟
استرس هم ممکن است سبب افزایش فشار خون شود. به این ترتیب باید کوشش کنید که آنچه را که سبب استرس در شما می شود تا آنجا که ممکن است برطرف کنید و اگر نتوانستید از پزشک خود کمک بگیرید. در این جا یادآوری می شود که برطرف کردن استرس و داشتن آرامش خاطر نه تنها در درمان بیماری فشار خون بلکه در درمان هر بیماری دیگری موثر است.
رژیم غذایی در بیماران با فشار خون بالا
کاهش وزن و حفظ وزن طبیعی از ارکان اساسی هر برنامه طراحی شده جهت مقابله با فشار خون هستند. تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به فشار خون بالا باید مصرف سدیم را کاهش دهند. پتاسیم و کلسیم می تواند به کاهش فشار خون کمک کند. موز، زردآلو، انجیر، گریپ فروت، هلو، انگور و آلو میوه هایی سرشار از پتاسیم هستند که در کاهش فشار خون بالا موثرند. سیب زمینی، سیر، بروکلی، کدو سبز، قارچ و گوجه فرنگی و سبزی نیز سرشار از پتاسیم هستند. حبوبات نیز از این مواد غنی می باشند. مرکبات، توت ها و سبزی های دارای برگ سبز، منابع خوب ویتامین ث هستند. دریافت کم این ویتامین با فشار خون بالا ارتباط دارد. خوردن گوشت های سفید مانند مرغ و ماهی طبخ شده بدون نمک برای افراد دچار فشار خون بالا توصیه می شود. برای معطر کردن گوشت می توان از سبزی های معطر، ادویه ها و میوه ها استفاده کرد. ماهی را نیز می توان با شوید، فلفل قرمز یا سیاه، مرکبات، سس های خانگی بدون نمک یا سایر سبزی ها معطر کرد. مصرف ماهی های با اسیدهای چرب مفید از قبیل حلوا، قزل آلا و قباد حداقل دوبار در هفته توصیه می شود.
از چه غذایی باید پرهیز کرد؟
افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند باید از خوردن غذاهایی مانند: سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، ماهی دودی یا کنسرو شده، سس ها و کنسرو لوبیا که سرشار از سدیم هستند، پرهیز کنند. در طبخ به جای کره و روغن جامد نباتی بهتر است از روغن زیتون، سویا و کانولا استفاده کرد. مواد حاوی کافئین از قبیل قهوه، نوشابه های کولا و شکلات سبب افزایش فشار خون می شوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند.
منبع» آفتاب
