قلب یکی از قوی ترین ماهیچه های بدن است که روزانه چندین لیتر خون را به اندام های بدن پمپاژ می کند. قلب انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده است؛ دو بطن در که در قسمت های چپ و راست قلب وجود دارند به همراه دو هلیز که سبب پمپاژ شدن خون در گردش خون های کوچک و بزرگ می شوند. با دکتر سلام همراه باشید.
خطرات ناشی از بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی عروقی ماندگار، پرهزینه تر و ناتوان کننده است؛ هر چند بعضی از عوامل ایجاد و پیدایش بیماری های قلبی عروقی مثل سن غیرقابل مداخله است، اما با روش و شیوه هایی می توان از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی پیشگیری کرد یا حداقل بروز آنها را به تاخیر انداخت.
شاید بهترین و مهم ترین راهکاری که بتوان برای مقابله با 70 درصد بیماری ها انجام داد ترویج فعالیت بدنی برای بازتوانی قلبی در بیماران قلبی و عروقی باشد.
راهکاری که روشی سودمند برای پیش گیری از بیماری های مزمن و اقدامی مقرون به صرفه برای ارتقای سلامت جامعه است، به ویژه آن که بررسی های علمی نشان می دهد، فعالیت بدنی منظم، برای همه مردم در همه سنین و شرایط حتی برای ناتوانی های جسمی، طیف وسیعی از فواید سلامت جسمانی اجتماعی و فکری را فراهم می کند.
ضرورت توجه به موضوع بازتوانی قلبی در بیماری های قلبی و عروقی پس از مراحل درمان باعث شد تا امروز گفتگویی را با “دکتر کتایون ربیعی- پژوهشگر پژوهشکده قلب و عروق اصفهان” انجام دهیم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می گذرد:بازتوانی به چه اقداماتی گفته می شود؟
حدود یکصد سال پیش هنگامی که فردی دچار بیماری های قلبی و عروقی می شد، به او توصیه می کردند حرکت نکند و استراحت زیاد داشته باشد اما کم کم به این نتیجه رسیدند که زندگی فعال و شاد برای فرد مبتلا به بیماری قلبی و عروقی مناسب است، از این رو بحث بازتوانی مطرح شد.
بازتوانی در ابتدا با فعالیت بدنی آغاز شد و بعد برنامه جامعی را در بر گرفت.
بازتوانی بیمار از زمان پس از ترخیص از بیمارستان شروع نمی شود بلکه از هنگام مبتلاشدن فرد به بیماری آغاز می شود.
در واقع بازتوانی قلبی، مجموعه ای از درمان های غیر دارویی و یا حتی دارویی است که منجر به کنترل بیماری و عوامل خطر و افزایش کیفیت زندگی فرد می شود.
بنابراین مگر در شرایط استثنایی، پس از درمان بیماری های قلبی، بیمار باید به فعالیت روزانه خود بازگردد.راهکار بازتوانی تا چه حد در بیماران مؤثر است؟
بسیار زیاد، کیفیت زندگی برای بیمارانی که بازتوانی قلبی برای آنها انجام شده، افزایش می یابد.
بازتوانی قلبی باعث کاهش افسردگی، افزایش طول عمر بیماران و باعث کاهش احتمال مرگ های ناگهانی می شود.
بازتوانی باعث می شود فرد پس از ابتلا به بیماری هم زندگی خوبی را تجربه کند.
همه بیماران قلبی و عروقی مشمول بازتوانی می شوند؟
بله، حتی افرادی که بیماری دریچه ای قلب دارند هم می توانند بازتوانی قلبی را شروع کنند؛ بازتوانی در بیمارانی که دچار نارسایی قلبی شده اند، پاسخ بسیار خوبی داده است.
بازتوانی قلبی چه روش های دارد؟
دوره ای که بعد از ترخیص بیمار است، دوره ای است که بیمار باید به مراکز بازتوانی قلبی مراجعه و در آنجا طبق برنامه ورزش کند و اصلاح عوامل خطر برای بیمار انجام می شود.
در بیماران نارسایی قلبی این موارد باید با برنامه ریزی دقیق تری انجام و فعالیت بدنی آنها باید کنترل شده باشد و البته فعالیت بدنی متناوب برای آنها توصیه می شود.
مزیت دوران بازتوانی قلبی این است که پس از پایان مراحل بازتوانی، باز هم پیگیری ها ادامه دارد و بیمار می داند که 6 ماه یکبار باید تحت کنترل قرار گیرد و عوامل بیماری خود را کنترل کند.
دوره بازتوانی چه مدت طول می کشد؟
در دنیا زمان بازتوانی بر اساس وضعیت بیماری افراد مشخص می شود و در کشور ما بازتوانی خارج از بیمارستانی پس از ترخیص بیمار، بر اساس بیماری انجام می شود، به عنوان مثال فردی که دچار سکته قلبی شده 4 هفته پس از ترخیص می تواند بازتوانی را آغاز کند یا فردی که آنژیو شده بلافاصله می تواند بارتوانی انجام دهد.
درکشورما برنامه 24 جلسه ای برای بازتوانی بیماران در نظر گرفته شده تا این بیماران به مدت 8 هفته و هر هفته 3 مرتبه به مراکز درمانی مراجعه و طبق برنامه های تنظیم شده، مراحل بازتوانی را انجام دهند.
پس از 24 جلسه کارنامه ای به بیمار داده می شود تا تغییرات به وجود آمده در بدن آنها در مقایسه با ابتدای آغاز باز توانی برای بیماران محرز شود.
در حال حاضر مرکزباز توانی پژوهشکده قلب و عروق اصفهان که در مجاورت بیمارستان چمران واقع شده، بیماران را برای انجام بازتوانی پذیرش می کند.
ارایه این خدمات شامل بیمه هم می شود؟
با پیگیری های انجام شده توسط پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، تعرفه مشخصی برای بازتوانی تعیین شد و بیمه های تامین اجتماعی، خدمات درمانی ، ارتش و نیروهای مسلح بازتوانی را تحت پوشش قرار می دهند.
