اهمیت مراقبت از پوست در برابر خورشید، بر هیچ کس پوشیده نیست. پزشکان همیشه تاکید دارند که مصرف ضد آفتاب را تنها برای روزهای آفتابی و سوزان لازم ندانیم و در همه ی فصل های سال از آنها، استفاده کنیم. اما نکاتی هست که لازم است قبل از خرید ضد آفتاب بدانیم تا بتوانیم انتخابی درست تر داشته باشیم.
● درجه SPF که روی کرمهای ضدآفتاب نوشته، یعنی چه؟
مواد تشکیلدهنده کرمهای ضدآفتاب به دو روش از پوست محافظت میکنند. آنها یا پرتوهای ماورای بنفش خورشید را جذب و راه عبور آن را مسدود کرده یا اینکه پرتوهای ماورای بنفش را منعکس و متفرق میکنند. کرمهای ضدآفتاب بر اساس میزان توانایی آنها در جذب و دفع پرتوهای ماورای بنفش درجهبندی میشوند که میزان حفاظت در برابر خورشید یا SPF نام دارد.
درجه SPF نشان دهنده این امر است که مصرف کننده آن قبل از اینکه دچار آفتاب سوختگی بشود، تا چه حد میتواند زیر نور آفتاب بماند. برای مثال شما میتوانید بدون استفاده از کرم ضدآفتاب ۱۰ دقیقه زیر نور خورشید باقی بمانید و احساس سوختگی نکنید. هنگامی که از کرم ضدآفتاب استفاده میکنید، میتوانید زمان ۱۰ دقیقه را ضرب در میزان SPF کرم کنید و به مقدار زمان به دست آمده زیر آفتاب بمانید. اگر SPF کرم شما ۱۵ باشد به این معناست که شما ۱۵۰ دقیقه یا ۲ ساعت و نیم میتوانید در آفتاب بمانید. اگر پس از مدتی مجددا از کرم استفاده کنید، میزان محافظت آن بیشتر میشود اما در مقدار زمان ایمن آن تاثیری ندارد.
● چگونه کرم ضدآفتاب با SPF مناسب را انتخاب کنیم؟
بهترین کرم ضدآفتاب، آن است که برای نوع پوست شما ایمنی کافی به وجود بیاورد. توجه کنید که مشورت با پزشک در انتخاب کرم ضدآفتاب مناسب توصیه میشود، به خصوص اگر شما از داروهایی که حساسیت به نور را افزایش میدهند، استفاده میکنید یا پوست بسیار حساسی دارید، مشورت با پزشک ضروری است.
● چگونه ضدآفتاب را به کار ببریم؟
قبل از مصرف کرم ضدآفتاب از کرم مرطوب کننده استفاده کنید یا از کرم ضدآفتاب محتوی مرطوبکننده استفاده کنید.
ضدآفتاب باید به تمام نقاط باز بدن مالیده شود، به خصوص صورت، گوشها، گردن قسمتهای فوقانی سینه، پشت دستها، قسمتهای بدون موی سر در مردان.
هر نوع ضدآفتاب با هر عیاری بیشتر از سه ساعـت روی پوست مؤثر نیست و باید بعد از ۳ ساعت تکرار شود.
بیشترین مقدار اشعه در فاصله زمانی ۱۰ صبح تا ۳ بعد از ظهـر به زمـیـن می رسد. در این فاصـله زمانی باید از قرار گـرفـتن به طور مستـقـیم در برابر اشعـه آفتاب اجـتـناب شود.
پس از غوطه ورشدن در آب مجددا باید از ضدآفتاب استفاده کرد. به دنبال ورزش و فعالیتهای بدنی که تعریق بدن سبب پاک شدن ضدآفتاب میگردد، باید دفعات استفاده از این فرآورده را افزایش داد.
بهتر است که حدود ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب از ضدآفتاب استفاده شود تا زمان لازم برای نفوذ ماده به درون لایه کراتینی پوست فراهم باشد.
● چه کرم ضدآفتابی برای کودکان بخریم؟
پوست کوچولوها هم در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید بسیار حساس است بنابراین باید وقتی سری به فروشگاه میزنید، یک کرم مناسب هم برای کوچولویتان بخرید. نوع کرم (ژل یا لوسیون یا اسپری) ضدآفتاب کودکان باید به شکلی انتخاب شود که استفاده از آن راحت باشد و به داخل چشم و یا دهان آنها وارد نشود. از محصولات مخصوص کودکان حتما استفاده کنید زیرا اینگونه محصولات ملایمتر و مناسبتر هستند.
از محصولاتی که روی آنها برچسبهای «بدون مواد تحریککننده»، «بدون عطر و مواد خوشبو کننده» و یا «ضدحساسیت» نوشته شده استفاده کنید. کرمهای محافظت از پوست در برابر تابشهای مضر خورشید (کرمهای ضدآفتاب) که برای کودکان بزرگتر تهیه شدهاند نیز با رعایت بعضی از احتیاطهای معمول برای کودکان کوچک و نوزادان مناسب هستند. مثلا کرمهای ضدآفتاب کودکان و بچههای بزرگتر حاوی رنگهای شاد و جذابی میباشند که مخصوصا برای جلب نظر بچهها و تشویق آنها به استفاده از اینگونه کرمها طراحی و ساخته شدهاند. ممکن است نوزادی که این کرم ضدآفتاب را استفاد میکند، مقداری از ترکیبات اضافی را با انگشت به داخل دهان گذاشته و بخورد. البته مقدار کم این مواد خطرناک نیستند اما بهترین راه دورنگاه داشتن این مواد از دسترس کودکان و استفاده نکردن از آنها است.
● آقایان هم باید ضد آفتاب بزنند؟
بسیاری از آقایان از مالیدن کرم ضدآفتاب به صورتشان طفره میروند چون اعتقاد دارند این کرمها پوستشان را روشن میکنند و پوستشان مانند بانوان به نظر میآید ولی این دلیل خوبی برای استفاده نکردن از کرمهای ضدآفتاب نیست چون بیشتر آقایان در فضای آزاد مشغول به کارند و همین کار در فضای آزاد و در برابر نور خورشید شانس آسیب پوستشان را در برابر این اشعه افزایش میدهد. مهندسان، رانندگان، کشاورزان و کارگران آقا از آنجایی که بیشتر در معرض تابش مستقیم خورشید قرار میگیرند باید از کرمهای ضدآفتاب با نمره SPF بالاتری استفاده کنند و در فواصل زمانی کوتاهتری نیز آن را روی پوست خود تجدید کنند.
● آقایان باید از کرم ضدآفتاب مخصوص به خود استفاده کنند؟
از آنجایی که آقایان بیشتر در معرض تابش مستقیم خورشید قرار میگیرند باید از کرمهای ضدآفتاب با نمره SPF بالاتری استفاده کنند و در فواصل زمانی کوتاهتری نیز آن را بر روی پوست خود تجدید کنند. کرم ضدآفتاب مخصوص آقایان وجود ندارد و کرمهای ضدآفتاب آقایان و خانمها مشترک است، در ضمن چون معمولا موی آقایان کوتاهتر میباشد، باید ضمن مالیدن این کرمها روی پوست دست و صورت، به پوست گردن و روی گوشها هم بمالند تا از آسیبهای احتمالی تشعشعات مضر خورشید جلوگیری نمایند.