بررسی انواع ماهی ها از لحاظ فواید و ارزش غذایی

موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد نگرانی کارشناسان از مصرف میزان پایین اسید چرب امگا۳ است که این امر سلامت افراد را تهدید می کند. در این باره و چگونگی میزان مصرف ماهی با خدیجه رحمانی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت وگو کرده ایم که در ادامه می آید.وی با بیان این که ماهی ماده غذایی بسیار مغذی است و علاوه بر پروتئین، انرژی و ویتامین حاوی اسید چرب امگا ۳ نیز است، می گوید: مصرف ماهی رشد و ترمیم سیستم عصبی و همچنین پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی بسیار مفید است و به مادران باردار نیز مصرف ماهی بسیار توصیه می شود زیرا در رشد جنین نقش موثری دارد. برخی افراد به جای مصرف ماهی از مکمل استفاده می کنند که در این زمینه باید گفت، مکمل تنها باید با تجویز پزشک متخصص مصرف شود.

این متخصص تغذیه به تمامی افراد جامعه توصیه می کند برای پیش گیری از بیماری هفته ای یک یا ۲ بار ماهی مصرف کنند. هم چنین وی درباره نوع ماهی می گوید: ماهی که سن زیادی دارد، دارای ترکیبات سمی به ویژه جیوه است. جیوه فلز سنگین است و با ورود به بدن از طریق جریان خون وارد مغز می شود و بر مغز تاثیر منفی می گذارد.

در حالی که اسیدهای چرب مفید و ضروری موجود در ماهی در دوران رشد تاثیر مثبتی بر مغز می گذارد. وی افزود: ماهی هرچه کوچک تر باشد، میزان جیوه آن کمتر است. لازم به یادآوری است که ماهی حاوی پروتئین مرغوب با قابلیت هضم آسان است. ماهی علاوه بر میزان کلسترول پایین حاوی ویتامین های گروه ABDK و E است. املاح معدنی شامل فسفر، کلسیم، آهن، سلنیوم و منیزیم و فلوئور ید و سایر ریزمغذی های موجود در آن نقش مهمی در سلامت دارد. برای اطلاع رسانی در زمینه میزان جیوه ماهی ها شرکت شیلات کشور باید مانند کشورهای دیگر ماهی ها را براساس میزان جیوه تقسیم بندی و روی برچسب آن درج کند. اگرچه مقدار جیوه در شیرماهی ها کمتر از ۰.۵ تا ۰.۰۱ PPM است اما در گونه هایی از ماهی تن بیشتر از این مقدار وجود دارد. در کشورهای دیگر میزان مصرف هفتگی ماهی برای کودکان و مادران با در نظر گرفتن وزن آن ها تعیین شده است. با مشخص شدن میزان جیوه می توان به مردم در انتخاب نوع ماهی و میزان مصرف آن کمک کرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: بهتر است از ماهی هایی که میزان جیوه آن مشخص نیست استفاده نشود و یا این که فقط هفته ای یک بار آن را مصرف کرد. آن چه که در مورد تجمع جیوه در بدن باید گفت این است که تجمع زیاد جیوه در سیستم عصبی اختلال ایجاد می کند و منجربه بی حسی و خارش انگشتان دست، پا و لب ها می شود.

از دیگر عوارض آن دردهای مفصلی و حملات قلبی است بنابراین زنان باردار و مادران شیرده باید از مصرف ماهی با میزان بالای جیوه از قبیل شمشیرماهی خودداری کنند. وی می گوید: مصرف ماهی سالم برای افراد بالغ و عادی هفته ای ۲ یا ۳ بار ضروری است اما افرادی که در معرض بیماری های قلبی قرار دارند یا سابقه بیماری دارند شاید نیاز به مصرف مکمل زیر نظر پزشک پیدا کنند نتایج مطالعات متعدد نشان می دهد، مصرف مکمل بر سلامت فرد تاثیر مثبتی می گذارد. از طرفی افرادی که مبتلا به تری گلیسیرید بالای خون هستند با مصرف مکمل روغن ماهی البته زیر نظر پزشک می توانند این بیماری را کنترل کنند. این متخصص در میزان مصرف ماهی در زنان و کودکان می افزاید: به زنان و کودکان مصرف هفته ای ۲ بار ماهی هر بار ۹۰ تا ۱۲۰ گرم توصیه می شود. علت محدود کردن میزان مصرف ماهی به علت احتمال وجود جیوه و سموم دیگر مانند دی اکسین، PBC است که از طریق مصرف ماهی ممکن است وارد بدن شود و آثار سوء داشته باشد.

مصرف ماهی های چرب هم بیشتر از یک بار در هفته توصیه نمی شود. این عضو هیئت علمی دانشگاه می افزاید: ماهی در صورتی مفید است که بخارپز شود یا در تستر یا فر طبخ شود. روغن ماهی (امگا۳) که تاثیر ضدالتهابی دارد در مقابله با بسیاری از بیماری ها موثر است. در حالی که مصرف روغن های امگا۶ و ۹ باعث التهاب می شود یا به افزایش التهاب می انجامد و زمینه ابتلا به پرفشاری خون، آریتمی قلبی و مشکل قلبی عروقی را ایجاد می کند حتی می تواند عروق مغز را نیز درگیر کند.اسید چرب امگا ۳ ماهی به دلیل خاصیت ضدالتهابی که دارد این اثر را کاهش می دهد و باعث بهبود جسمی فرد می شود.

افرادی که به هر دلیل ماهی مصرف نمی کنند باید تحت نظر پزشک روزی یک عدد قرص ماهی مصرف کنند. افرادی که به شیر و لبنیات حساسیت دارند، برای برطرف کردن کمبود کلسیم، ماهی با استخوان مانند کیلکا که منبع عالی کلسیم است، مصرف کنند.

نتایج مطالعات نشان می دهد، مصرف ماهی یا قرص ماهی به طور منظم در دوران بارداری باعث رشد و تکامل سیستم عصبی و شبکیه بینایی جنین می شود و کمبود آن، ارتباط مستقیم با تولد نوزاد نارس و کم وزن دارد.دکتر خدیجه رحمانی با اظهار تاسف از این که در کشور ما امگا ۶ و ۹ مصرف می شود اما مصرف امگا ۳ پایین است می گوید: باید مصرف امگا ۳ را جدی گرفت.

به نوشته سایت «Prevention» امگا ۳ از قدرت شنوایی محافظت می کند، با افسردگی مقابله می کند، تقویت کننده مغز است، باعث بهبود رفتار در کودکان بیش فعال (ADHD) می شود، با چاقی مقابله می کند و تاثیر ضدالتهابی آن التهاب را از بین می برد، با بیماری های خودایمن و التهابی مقابله می کند و ریتم ضربان قلب را منظم می کند. خوب است بدانید میزان امگا۳ موجود در ماهی کپور، قباد، ساردین، ماهی تن و سفید بیش از یک گرم در ۱۰ گرم ماهی می باشد.

تاثیر مصرف ماهی بر کاهش سکته قلبی

نتایج بررسی جدید محققان دانمارک نشان می دهد، رژیم غذایی غنی از ماهی، احتمال خطر بروز حمله قلبی و سکته را ۹۰ درصد کاهش می دهد. به نوشته سایت «MSN»، خواص مفید اسید چرب امگا ۳ موجود در ماهی سالمون، ساردین و ماکرو و نقش آن در حفظ سلامت مردان تاکید شده است. در پژوهش های جدیدتر نیز مشخص شده است که روغن ماهی برای زنان جوان در سن بارداری بسیار مفید است و باعث تقویت فشار خون و عملکرد درست قلب و رگ های خونی می شود.

طی بررسی ۸ ساله روی ۴۹ هزار زن بین ۱۵ تا ۴۹ ساله، رژیم غذایی و شیوه زندگی آن ها مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد زنانی که به ندرت یا به هیچ عنوان ماهی مصرف نمی کردند، نسبت به آن هایی که هر هفته ماهی مصرف می کردند، ۹۰ درصد بیشتر دچار ناراحتی قلبی عروقی شدند.

منبع: آفتاب