اشتها معیاری در رابطه با علاقه به خوردن غذا است. میزان اشتهای فرد حال چه اشتهای زیاد و یا کم نشان از وجود و یا عدم وجود بیماری در فرد است. نشانه های اختلال اشتها اغلب به چشم نمی آیند و یا به تعبیری دیگر خاموش هستند، اما در صورت عدم توجه به آن می تواند بسیار خطر آفرین باشد. با دکتر سلام همراه باشید.
در ادامه این نوشته شما را با نشانه های چنین اختلالی آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید:
ممکن است به صورت ژنتیکی به فردی به ارث رسیده باشد
در مورد اختلالات اشتهایی که بسیار هم رایج هستند نقش ژنتیک و تاثیرات اجتماعی بسیار موثر هستند. دکتر «بونی برنان» مسئول مرکز «ایتینگ ریکاوری» دنور در کلورادو در این باره می گوید: “در مورد قضیه اختلالات اشتهایی، ژنتیک همچون اسحله ای است که ماشه آن همان عوامل محیطی است.”
وی ادامه می دهد: “نه لزوما و همیشه اما در مورد چنین اختلالاتی ژنتیک نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.”
در پژوهش عملی انجام شده در سال ۲۰۱۱ میلادی، نشان داده شد که زنان سفیدپوست، بیشتر به چنین اختلالی مبتلا می شوند. البته پژوهش های بیشتری در این زمینه لازم است و نژاد هم می تواند موثر باشد با این حال و به گفته برنان این نوع اختلال در تمام جمعیت های جهان دیده می شود.
یک تغییر بزرگ در زندگی می تواند به اختلال اشتها بیانجامد
این امکان وجود دارد که متوجه آن نباشید که این اختلال اشتهایی می تواند شروع نوعی بیماری خطرناک به نام «انورکسیا» یا «بی اشتهایی عصبی» باشد. افراد درگیر با این روند عمدتا با مشکلات روحی نیز دست و پنجه نرم می کنند و در معرض عوامل استرس آور و نگرانی هایی در مورد سایز و وزن هستند.
همچنین این اختلال در پاسخ به تغییرات دوران بلوغ نیز در افراد اتفاق می افتد.
تنها «آنورکسیا» نیست که می تواند کشنده باشد
آنورکسیا یا بی اشتهایی عصبی که نوعی رفتار نامناسب تغذیه ای با بدن محسوب می شود، فرد مبتلا میزان کالری دریافتی خود را بی اندازه کاهش می دهد تا بتواند به سوزاندن چربی ها بیانجامد.
در این بیماری پس از مصرف مواد غذایی، فرد مبتلا مبادرت به بالا آوردن هر آنچه خورده است می کند تا بتواند تا آنجا که می تواند چربی ها را کاهش و وزن را نیز کم کند. در این بیماری فرد تنها به خوردن غذاهای سالم می اندیشد و هیچ کنترلی بر وضعیت غذا خوردن خود ندارد.
تمامی نشانه هایی که در ادامه این نوشته برشمرده خواهند شد می توانند زنگ خطری برای فرد به شمار روند. این نشانه ها از قرار ذیل هستند:
نشانه اول: تمام مدت به غذا می اندیشید
به چند ساعت اخیر زندگی خود بیاندیشید. زمانی که کار می کنید یا با دوستان تان زمان را سپری می کنید که افکاری از ذهن شما می گذرد؟
برنان می گوید، زمانی که غذا همواره بخشی از افکار شما را به خود مشغول کرده باشد، در مسیر ناسالمی قدم گذاشته اید. هرچقدر بیشتر درگیر افکار این چنینی باشید، نشانه های خاموش تری از اختلالات اشتهایی در شما وجود دارد.
اگر توجه کنید خواهید فهمید که تا چه اندازه برای این موضوع انرژی مصرف کرده اید. می توانید تمام این اندیشه ها را با پزشک مطرح کنید و او می تواند در این زمینه به شما کمک کند.
نشانه دوم: هر اندازه بیشتر در رژیم غذایی توفیق بدست آورید اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کنید
در میان موارد بررسی شده در مرکز «ایتینگ ریکاوری» نشان داده شد که بیش از آنکه افراد مبتلا به این اختلال به وضعیت جسمی و فیزیکی خود بیاندیشند با روش های نادرست تغذیه برای توجیه خود روی می آورند و این روند بیشتر جنبه روانی دارد.
در واقع افراد مبتلا با پیگیری روش های نادرست تغذیه میزان استرس و اضطراب خود را کاهش می دهند و با این راهکار خود را آرام می کنند.
نشانه سوم: از اینکه با یک جریان مهم و با اهمیت دست و پنجه نرم می کنید گریزان هستید
مهم نیست که زندگی شما برای دیگرانی که آن را در شبکه های اجتماعی دنبال می کنند تا چه اندازه زیبا به نظر برسد، اما بخشی از زندگی افراد، مواجه شدن با پایین و بالاهای زندگی است.
چنین اختلالات اشتهایی ای ممکن است بر اثر از دست دادن یکی از افراد خانواده، یک تصادف یا حتی یک شکست عاطفی به وجود آمده باشد. به جای روی آوردن به رژیم های نادرست و آسیب رسان، هر چه سریع تر باید قدم هایی را برای به دست گرفتن کنترل زندگی انجام دهید.
برنان در این مورد می گوید، هر چه سریع تر باید مکان امنی را برای خود بیابید که بتوانید در مورد دردها، غم ها، نگرانی ها، استرس ها و چالش های زندگی خود با کسی حرف بزنید. با این کار به خود لطف بزرگی خواهید کرد و از روی آوردن به چنین اختلالات آسیب زنده ای جلوگیری به عمل خواهید آورد.
نشانه چهارم: از تمامی برچسب های مواد غذایی انتقاد می کنید
همواره به دنبال این هستید که از محصولات فرآوری شده و شکر افزوده شده به موادی که برچسب روی آن را می خوانید پرهیز کنید. زمانی هم که به داخل سوپر یا فروشگاه می روید که خرید کنید همیشه نگران مواد تشکیل دهنده موجود در محصولاتی که خریداری می کنید هستید.
برنان تاکید می کند که در مرکز «ایتینگ ریکاوری» همواره بر سلامت بودن و تعادل موجود در مواد غذایی تاکید می شود چرا که افراد مبتلا به آنورکسیا همواره تلاش می کنند تا بسیاری از مواد غذایی را از فهرست موادی که مصرف می کنند حذف کنند.
برنان بر این موضوع نیز تاکید دارد که در زمان طولانی و با گنجاندن تمام ترکیبات در رژیم غذایی خود می توانید روند سلامت و بدون آسیبی را پی بگیرید.
نشانه پنجم: بیش از اندازه در مورد انتخاب مواد غذایی سختگیری می کنید
اگر در هر بار که با دوستان خود به رستوران می روید تا غذایی را سفارش دهید، دچار مشکل می شوید بهتر است در این روند تغییری به وجود آورید. هر اندازه سختگیری بیشتری در مورد انتخاب داشته باشید لذت کمتری خواهید برد.
در برخی از موارد هم افراد آنقدر با این روند سختگیرانه برخورد می کنند که حتی غذای خود را با خود به محل دیگری می برند و بدین ترتیب دیگران شروع به انتقاد از آنها، خانواده و فرزندان شان می کنند.
این زمانی است که شما نیاز به کمک گرفتن از یک متخصص تغذیه دارید تا بتواند تعادل مناسبی را در رژیم غذایی تان به وجود آورد.
نشانه ششم: همواره نگران وزن خود هستید
اگر اخیرا نگرانی شما در مورد وزن تان بیش از اندازه شده، به گفته برنان این امکان وجود دارد که دچار مشکل ارتباط با وزن خود شده باشید. مثلا اگر اخیرا و مخفیانه بیش از اندازه خود را وزن می کنید می تواند نشانه خاموشی از اختلالات اشتهایی در شما باشد.
زمانی که به این موضوع وسواس فراوان نشان دهید برای آن عدد روی وزنه را به عدد مورد نظر خودتان برسانید احتمالا روش های نادرست تغذیه ای را پیش خواهید گرفت.
نشانه هفتم: این امکان وجود دارد که برای کاهش وزن از ملین هایی نیز استفاده کنید
این مواد ملین در مواقعی برای برخی از اختلالات گوارشی تجویز می شوند و این بدان معنا نیست که برای کاهش وزن گزینه مناسبی باشند. قرص ها و خوراکی های ملین اغلب هم توسط افرادی مصرف می شوند که از دیدن وزن خود بر روی ترازو احساس خوبی ندارند.
برنان توصیه می کند به جای آنکه دائم روی وزنه بروید و نگران وزن خود باشید به باشگاه یا داروخانه نزدیک منزل آن هم تنها یک بار در هفته رفته و خود را وزن کنید. به جای آنکه خودتان را دائم با رفتن روی وزنه قضاوت کنید از یک متخصص و به روش صحیح این کار را انجام دهید.
نشانه هشتم: زمانی غذا می خورید که دیگر تحمل گرسنگی امکانپذیر نیست و دیگر هم نمی توانید دست از خوردن بکشید
افرادی که با نشانه های اختلالاتی چون «آنورکسیا» دست و پنجه نرم می کنند، چیزی نمی خورند و بسیاری از خوراکی ها را حذف می کنند. افرادی هم هستند که زمانی که شروع به خوردن می کنند نمی توانند دست از خوردن بکشند.
برنان می گوید: “در مورد همه ما پیش می آید که گاهی پرخوری کنیم اما اگر الگوهای نادرست غذایی دائم در حال ادامه پیدا کردن است، فرد کنترل خود را بر خوردن از دست می دهد و این می تواند از نشانه های خاموش اختلالات اشتهایی باشد.
بسیاری از افراد ممکن است از دوران کودکی از مواد غذایی پرشکر و پر از کربوهیدرات استفاده کرده باشند اما این روند به راحتی قابل بازگشت است. برنان می گوید بهتر است جایگزین هایی چون دوش آب گرم، سونا، حیوانات خانگی یا ورزش های چون یوگا برای ایجاد تغییراتی در سبک زندگی استفاده شود.
نشانه نهم: اگر ورزش یا فعالیت بدنی تان را انجام ندهید خودتان را سرزنش می کنید
بسیار توصیه شده که ۳ تا ۴ بار در هفته به انجام فعالیت های ورزشی مبادرت کنید. اما اگر یک روز و به هر دلیلی این کار را انجام ندادید برای تناسب اندام به سراغ رژیم های نادرست نروید.
برنان با تاکید بر این موضوع می گوید که برخی از افراد برای لاغر شدن و کم کردن وزن در زمان هایی که تمرین های ورزشی خود را انجام نمی دهند به رژیم های بسیار نادرست غذایی روی می آورند.
اگر شما هم در همین گروه هستید، باید به یک متخصص تغذیه یا روانشناس ورزش مراجعه کنید تا بتوانید رژیم غذایی متعادلی را پی گیری کنید.
نشانه دهم: از برنامه های نادرست غذایی شبکه های اجتماعی تبعیت می کنید
برنان می گوید از آنجایی که بسیاری از برنامه های تناسب اندام و لاغری موجود در شبکه های اجتماعی پایه های علمی تایید شده ای ندارند و بیشتر جنبه های تبلیغی دارند، باید مراقب رژیم هایی موجود در آنها باشید.
نشانه یازدهم: از خودتان خجالت می کشید
هرگز و هیچ وقت از خودتان، غذایی که می خورید و اندام تان خجالت نکشید. چرا که گاهی کنار نیامدن با خودتان می تواند مشکلات جدی را به دنبال داشته باشد.
برنان می گوید: “تلاش کنید که با خودتان به خوبی برخورد کنید و از یک متخصص برای ایجاد تعادل در زندگی و داشتن رابطه بهتر با خودتان کمک بگیرید.”
منبع: روزیاتو
