توصیه های غذایی برای فصل سرد زمستان

عناصر ۵ گانه بدن را بشناسیم

به طور کلی زیربنای طب آیورودا در درک درست، از دوشاها یا مزاج ها نهفته است. تعادل و توازن میان دوشاها اهمیت بسیار زیادی در سیستم حیاتی دارد و اگر این توازن از بین برود، سیستم حیاتی بدن به سوی اختلال، بیماری و نابودی حرکت می کند. بنابراین آنچه اهمیت دارد، توازن میان دوشاها در بدن است. درک دوشاها مبتنی بر تئوری اولیه به نام تئوری عناصر است که شامل ۵ عنصر بزرگ می شود. براساس این تئوری، تمام هستی که طبیعت، ذهن و روان انسان است از ۵ ارتعاش یا نوسان مختلف که ما به عنوان عناصر آب، خاک، آتش، باد و اتر می شناسیم، تشکیل شده است. این عناصر از سمت سنگینی به سوی لطیفی حرکت می کنند. به این ترتیب که خاک نشانگر ثبات، استقرار، سنگینی و جاذبه است؛ آب بر سیالیت، روانی و احساسات در سطح ذهنی دلالت می کند ؛ آتش تغییر، استحاله، هضم و گوارش را در بر می گیرد؛ باد به حرکت و جابه جایی اشاره دارد و اتر فضاهای تهی را شامل می شود که امکان نوسان سایر عناصر را بر عهده دارد. فرضیه ۳ دوشا می گوید: «از آنجا که تمام هستی چیزی جز ترکیب این ۵عنصر نیست، باید تلاش کنیم تا برای هر فرد ترکیب ویژه این عناصر را در ساختار او کشف کنیم.»

بر این اساس در طب آیورودا ۳ دوشای اصلی واتا، کافا و پیتا وجود دارد که ۵ عنصر یاد شده در زمینه این ۳ مزاج اولیه خودنمایی می کنند.

افزایش واتا در پاییز و زمستان

ویژگی ها و خصوصیات دوشا یا مزاج «واتا» در پاییز و زمستان در افراد واتایی افزایش می یابد. برای درک عمیق تر این مزاج باید به این نکات توجه کنیم که مزاج «واتا» ویژگی هایی مثل خشکی، سردی و متغیر بودن دارد و این ویژگی ها از جمله خصوصیاتی است که در فصل پاییز نیز به چشم می خورد. در این فصل نیز برگ ها و هوای محیط رو به سردی و خشکی می رود و به مرور متغیر می شود. این تغییرات نه تنها در طبیعت بلکه در بدن ما نیز اتفاق می افتد. به عنوان مثال با نزدیک شدن پاییز پوست بدن مان خشک می شود یا احتمال بروز شوره در سر افزایش می یابد. درد مفاصل یا خشکی مزاج به سراغ مان می آید و این ها همگی از علائم نزدیک شدن پاییز و زمستان است. از این رو چون در این فرصت قصد داریم به ویژگی های فصل پاییز و بیماری های شایع آن بپردازیم تنها به بررسی وضعیت دوشا یا مزاج «واتا» اکتفا می کنیم تا بهتر بتوانیم شیوه های پیشگیری و درمان رایج ترین بیماری های فصل پاییز و زمستان را بررسی کنیم.

در پاییز بخوردرمانی کنید

یکی دیگر از توصیه های درمانگران طب آیورودا به مخاطبان شان در فصل پاییز استفاده از اتاق های بخور است. استفاده از بخور مرطوب در فصل پاییز به ویژه برای افرادی که مزاج «واتا» دارند بسیار توصیه می شود. باید توجه داشت که بخورهای خشک برای این افراد مضر بوده و موجب تشدید خواص واتا و سردی و خشکی در آن ها می شود. استفاده از بخور اسانس اکالیپتوس یکی از بهترین بخورها برای فصل پاییز است. استفاده از این بخورها هفته ای یک بار برای کنترل و تعدیل علائم واتا به افراد توصیه می شود.

گیاه زنجبیل یکی از بهترین ادویه هایی است که در فصل پاییز مصرف آن به مردم توصیه می شود. این ادویه که طبیعتی گرم دارد یکی از بهترین داروهای گیاهی برای از بین بردن بسیاری از عفونت ها در بدن است.

بیماری های پاییز از دیدگاه آیورودا

همانطور که اشاره کردیم با افزایش سردی هوا، خشکی و تغییرات در طبیعت شاهد بروز تغییراتی در جسم و روان خودمان خواهیم بود. به عنوان مثال با افزایش خشکی در طبیعت، پوست بدن ما نیز تمایل به خشک شدن دارد و این خشکی به مرور موجب افزایش شوره سر در برخی افراد شده و خشکی مزاج و کندی عملکرد دستگاه گوارش را نیز به همراه می آورد. در برخی موارد این خشکی به اسکلت بندی و مفاصل بدن نیز سرایت کرده و دردهای مفصلی استخوانی را برای انسان به همراه می آورد. در کنار بروز این اختلال ها که رایج ترین بیماری های جسمی در فصل های سرد سال محسوب می شوند، احساس های سرد از قبیل افسردگی، وارستگی، رهایی و میل به تغییر و تحول در انسان افزایش می یابد. بنابراین کاملا واضح است که با شروع این فصل شاهد بروز تغییرات اساسی نه تنها در جسم مان بلکه در ذهن و روان مان نیز خواهیم بود.

تغییر آب و هوا و افزایش خشکی و سردی محیط زندگی یکی از ساده ترین روش ها برای ایجاد تعادل در جسم و روان اصلاح رژیم غذایی و ایجاد تغییر در برنامه غذایی روزانه است. درمانگران آیورودا توصیه می کنند، با شروع فصل پاییز از مصرف غذاهای خیلی خشک و نفاخ که در بدن تولید نفخ می کند پرهیز کنید و درصورتی که تمایل به مصرف آن ها دارید این مواد را با مواد دیگر که خاصیت آن ها را تعدیل می کند ترکیب کنید

هر روز نرمش کنید

درمانگران طب آیورودا با شروع فصل پاییز به بیماران خود توصیه می کنند، با اجرای نرمش های آرام و حرکات متناسب و متمرکز بر مفاصل بدن به حفظ سلامت و تندرستی خود در فصل های سرد سال کمک کنند و به این ترتیب مانع بروز دردهای مفصلی و استخوانی در فصل پاییز و زمستان شوند. این تمرینات و نرمش ها که بهتر است در افراد مبتدی توسط درمانگر و کارشناس طب آیورودا به بیماران آموزش داده شود به بهبود وضعیت مفاصل گردن، انگشتان، مچ دست و پا و مفصل آرنج و زانو پرداخته و میزان دوشای واتا در بدن را به تعادل می رساند.

پیشگیری از خشکی بدن با ماساژ

یکی از متدهای شیوه درمانی آیورودا برای پیشگیری از خشکی و سردی پوست و بدن، دریافت ماساژ با روغن های درمانی گرم به ویژه روغن کنجد یا روغن بادام شیرین به عنوان روغن حامل است. این ماساژ می تواند تاثیر زیادی در پیشگیری و حتی درمان خشکی پوست یا بدن داشته باشد. البته شیوه ها وتکنیک های مختلفی برای ارائه ماساژ در طب آیورودا وجود دارد. افرادی که علاقه مند به دریافت این ماساژ هستند می توانند با شروع فصل پاییز هفته ای یک بار از این ماساژ استفاده کنند. ضمن آن که این افراد می توانند با افزودن مقدار اندکی اسانس دارچین به روغن حامل (روغن کنجد یا روغن بادام شیرین) از فواید درمانی دارچین نیز بهره مند شوند.

زنجبیل را چاشنی غذاها کنید

گیاه زنجبیل یکی از بهترین ادویه هایی است که در فصل پاییز مصرف آن به مردم توصیه می شود. این ادویه که طبیعتی گرم دارد یکی از بهترین داروهای گیاهی برای از بین بردن بسیاری از عفونت ها در بدن است که مداومت در مصرف آن موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش توان دفاعی بدن می شود. درمانگران طب سنتی هند استفاده از بخور زنجبیل را برای افزایش مقاومت بدن و پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا موثر می دانند.

هر روز «شیرسیر» بنوشید

شیرسیر یکی از بهترین و مناسب ترین نوشیدنی های گرم در فصل پاییز و زمستان است که همواره نوشیدن یک فنجان از آن در طول روز به بیماران و علاقه مندان به پیشگیری از ابتلا به بیماری های شایع فصل های سرد از قبیل سرماخوردگی و آنفلوآنزا توصیه می شود. برای تهیه این نوشیدنی کافی است یک حبه سیر تازه را در یک لیوان شیر رنده کنید و نصف لیوان آب به آن اضافه کرده و این مخلوط را بجوشانید. می توانید این مخلوط را به همین شکل میل کنید و درصورت تمایل می توانید آن را بعد از صاف کردن بنوشید. نوشیدن این ترکیب یکی از بهترین داروهای طبیعی برای افزایش توان سیستم ایمنی و دفاعی بدن است. اضافه کردن سرانگشت جوزهندی پودر شده به این مخلوط و میل کردن آن نیم ساعت پیش از خواب علاوه بر تاثیرات ذکر شده موجب بهبود کیفیت خواب و عمیق تر شدن خواب نیز می شود.

نوشیدن چای هندی به همراه شیر در فصل پاییز و زمستان تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به رایج ترین بیماری های فصل های سرد سال دارد. درمانگران طب سنتی هند نوشیدن این چای را دست کم یک فنجان در روز توصیه می کنند

چگونه در پاییز نشاط تان را حفظ کنید

یکی از بهترین راه های مقابله با افسردگی در فصل پاییز استفاده از متدهای عطردرمانی و رایحه درمانی طب آیورودا است. درمانگران این شیوه درمانی به مخاطبان خود توصیه می کنند با نزدیک شدن فصل پاییز از اسانس یا رایحه برگاموت یا دارچین که در گروه رایحه های گرم و شیرین قرار دارند، برای ایجاد نشاط و خوش بینی در خود استفاده کنند. استنشاق هوایی که این رایحه ها در آن وجود دارد، موجب افزایش شور و میل به زندگی در افراد شده و به طور کلی موجب افزایش انرژی انسان در فصل های سرد سال می شود.

افزایش توان بدن با مخلوط خرما

نوشیدن روزانه یک فنجان از مخلوط خرما به توصیه درمانگران طب آیورودا، تاثیر زیادی در افزایش نیروی حیات و انرژی انسان در فصل های سرد سال دارد. برای تهیه این مخلوط کافی است ۵خرمای تازه و بدون هسته را در یک لیوان آب به مدت یک شب بخیسانید. سپس خرما ها را با یک قاشق غذاخوری عسل و یک هشتم قاشق چای خوری جوز هندی درون مخلوط کن ریخته و پس از مخلوط کردن کامل این ۳ ماده، آن را با یک لیوان آب ترکیب کرده و هر روز میل کنید.

چای هندی بنوشید

نوشیدن چای هندی به همراه شیر در فصل پاییز و زمستان تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به رایج ترین بیماری های فصل های سرد سال دارد. درمانگران طب سنتی هند نوشیدن این چای را دست کم یک فنجان در روز توصیه می کنند. برای تهیه این چای برای خود و اعضای خانواده تان کافی است ۳فنجان آب را با ۳ عدد میخک، یک چهارم قاشق چای خوری جوز هندی، ۲ عدد هل نیم کوب شده، یک تکه دارچین متوسط و ۲برش نازک زنجبیل تازه ترکیب کرده و روی شعله کم بجوشانید. سپس به میزان ۲قاشق غذاخوری چای معمولی به آن اضافه کرده و اجازه دهید این مخلوط به مدت ۲ دقیقه بجوشد. در این مرحله یک فنجان شیر را به مخلوط اضافه کرده و اجازه دهید تا شیر در مخلوط گرم شود. به این ترتیب چای هندی آماده نوشیدن است، تنها کافی است ۲ قاشق مرباخوری شکر به آن اضافه کرده و آن را میل کنید.

آنتی بیوتیک طبیعی بخورید

درمانگران طب آیورودا از سیر به عنوان طبیعی ترین و موثرترین آنتی بیوتیک طبیعی نام می برند. این درمانگران استفاده از سیر در وعده های غذایی را یکی از بهترین راه های پیشگیری از سرماخوردگی، زکام، آبریزش بینی و سینوزیت می دانند. این درمانگران معتقدند، با آغاز فصل پاییز درصورتی که گردنبندی از حبه های تازه سیر به گردن کودک بیندازید به این ترتیب مانع از ابتلای او به بیماری های مختلف در فصل پاییز و زمستان می شوید.

پیش غذا سوپ بخورید

یکی دیگر از توصیه های بسیار موثر که با شروع فصل پاییز رعایت آن اهمیت پیدا می کند، مصرف انواع سوپ ها به عنوان پیش غذا در وعده های غذایی است. از آنجا که فصل پاییز و زمستان موجب خشکی پوست و بدن می شود، خوردن سوپ پیش از وعده اصلی غذا به عنوان یک غذای مایع، گرم و چرب به پیشگیری از خشکی بدن و اندام های درونی کمک می کند.