یکی از دغدغه های همه ی افراد مسئله ی پیری است ، هیچکس دوست ندارد که زودتر از موعد پیر شود و این روز ها دانشمندان و متخصصان تغذیه به دنبال راهی برای به تعویق انداختن پیری هستند. استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند گاهی روند پیری را کند کند.
افسانه مولتی ویتامین
اغلب متخصصان معتقدند، وقتی قرار است یک مولتی ویتامین انتخاب کنید بهترین کار این است که با پزشک تان مشورت کنید تا براساس آن چیزی که مد نظر شماست(مثلا افزایش سطح انرژی یا کمک به بهبود سوخت و ساز) نوع مناسبی از مولتی ویتامین را به شما معرفی کند. اما آیا خوردن یک قرص در روز چقدر اهمیت دارد؟ متخصصان معتقدند، برای کسانی که تغذیه صحیحی دارند و سطح دریافت ویتامین های آن ها در حد مطلوبی است، خوردن ویتامین اضافی چندان تاثیری نخواهد داشت. در واقع بسیاری از مردم اصلا نیازی به مولتی ویتامین ندارند. شاید تنها استثنا زنان باردار باشند. دکتر کری گلاسمن، متخصص تغذیه در مرکز تحقیقات تغذیه نیویورک می گوید:« خوردن مولتی ویتامین در خانم های باردار نقش یک بیمه را بازی می کند. برای سلامت پوست هم توصیه من مصرف ویتامین A، C و E به اضافه سلنیوم است. مولتی ویتامین ایده خوبی برای پیشگیری، بالا بردن سطح کلاژن پوست و حفاظت از درون است».
۲ نوع ویتامین
ویتامین ها به ۲ دسته تقسیم می شوند: محلول در آب و محلول در چربی.
ویتامین های محلول در چربی
این ویتامین ها در چربی حل شده و اضافه آن ها در کبد ذخیره می شود. به همین دلیل است که نیاز نیست هر روز آن ها را مصرف کنیم. این ویتامین ها شامل A، D و K هستند که همگی در بافت های چربی از چند روز تا ۶ ماه ذخیره می شوند. این ویتامین ها چون ذخیره می شوند ممکن است حتی خطرناک نیز باشند به خصوص ویتامین A که می تواند باعث مسمومیت شود.
ویتامین های محلول در آب
این ویتامین ها به سرعت در آب حل می شوند و بدن نمی تواند آن ها را ذخیره کند به همین دلیل باید هر روز جایگزین شوند. ویتامین C و B کمپلکس مثال هایی از این گروه هستند. اگر مقدار زیادی از این ویتامین ها را بخورید از طریق ادرار دفع شده و آسیبی به بدن نمی زنند.
مقابله با خشکی پوست
داخلی:
با توجه به این که این ویتامین در چربی حل می شود( در واقع به سختی در آب حل می شود) ویتامین E برای پیشگیری از آسیب های اکسیداتیو و حفاظت از غشای سلولی مفید است. این ویتامین اهمیت زیادی دارد اما نباید در مصرف آن به عنوان یک مکمل زیاده روی کرد. معمولا با خوردن مولتی ویتامین مقدار کافی از این ویتامین به بدن می رسد.»
موضعی:
ویتامین E یک آنتی اکسیدان قدرتمند محلول در چربی است که از اکسید شدن چربی ها پیشگیری کرده و کمک می کند تا پوست رطوبت طبیعی خود را به دست آورد. این ویتامین در بسیاری از محصولات بهداشتی و کرم ها و روغن ها استفاده می شود. این محصولات اغلب ادعا می کنند که به برطرف کردن جای زخم ، سوختگی و خراش کمک می کنند.
کاهش چین و چروک
داخلی:
خوشبختانه کمبود ویتامین A در بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه بسیار کم دیده می شود. وجود این ویتامین محلول در چربی برای عملکرد صحیح سلولی، دید خوب و رشد استخوان ها ضروری است. پیش از این که ایزوترتینوئین (آکوتان) به بازار بیاید گاهی برای درمان آکنه ویتامین A (به خاطر قابلیتش در کاهش سایز غدد سباسه و تولید مقدار چربی پوست) تجویز می شد.
موضعی:
محصولات موضعی حاوی رتینوئید(فرم مصنوعی ویتامین A) به درمان اختلالات پوستی مثل آکنه و سوریازیس کمک می کند. رتینوئید نقاط قهوه ای و چین و چروک ها را کاهش داده و سطوح زبر و برجسته را با افزایش فعالیت سلولی و تولید سلول های جدید نرم تر می کند. در ضمن ویتامین A یک ماده شناخته شده در افزایش تولید کلاژن است.
پزشکان چه می گویند.
دکتر شله زینگر: «ویتامین A خوراکی، ماده ای شناخته شده در درمان آکنه است. متاسفانه وقتی این ویتامین در دز لازم برای درمان آکنه تجویز شود، عوارض جانبی ناخوشایندی خواهد داشت. به همین دلیل امروز تجویز خوراکی این ویتامین توسط متخصصان پوست بسیار غیرعادی است اما در عوض استفاده موضعی آن به دلیل افزایش جایگزینی سلول های مرده با سلول های تازه نتایج بسیار خوبی در پی خواهد داشت.»
فوق ستاره مبارزه با پیری
یکی از محبوب ترین مکمل های بازار در سراسر دنیا برای مقابله با پیری کوآنزیم (CoQ۱۰) است. این ماده یک آنتی اکسیدان بسیار قدرتمند در عملکرد سلولی است. CoQ۱۰ در تمام سلول های بدن وجود داشته و در تنظیم اکسیداسیون چربی ها و قندها به انرژی نقش مهمی دارد. با این حال هرچه سن بالاتر می رود تولید آن در بدن کاهش می یابد. تحقیقات نشان داده که ارتباط مستقیمی بین پایین بودن سطح CoQ۱۰ و بسیاری از مشکلات مرتبط با سن از جمله نارسایی قلبی، بالا بودن فشار خون و بیماری های قلبی عروقی وجود دارد.
برطرف کننده نقاط قهوه ای پوست
داخلی:
گرچه همه ویتامین C را به واسطه توانایی اش در تقویت سیستم ایمنی و کمک به بهبود سرماخوردگی می شناسند اما این آنتی اکسیدان محلول در آب برای رشد بافتی، شکل گیری کلاژن، التیام زخم ها و حفظ سلامت استخوان ها، دندان ها و لثه ها هم ضروری است. اگر بتوانید از طریق خوراکی مقدار کافی ویتامین C دریافت کنید فواید زیبایی آن افزایش خواهد یافت اما متاسفانه نمی توان روزانه در این حد ویتامین C خورد چون بدن به راحتی مازاد آن را دفع می کند.
موضعی:
شاید بهترین ویتامین در مبارزه با رادیکال های آزاد در میان تمام ویتامین ها همین ویتامینC باشد.
ویتامینC سطوح زبر و برجسته را نرم کرده و به برطرف شدن نقاط قهوه ای رنگ کمک می کند. همچنین تولید کلاژن را تحریک می کند و به همین دلیل به ماده ای پرمصرف در محصولات آرایشی و بهداشتی تبدیل شده که برای ترمیم ضایعات ناشی از نور آفتاب به کار می روند. مشکل این جاست که وقتی ویتامینC در معرض اکسیژن قرار گیرد قدرت آن به شکل قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. متخصصان پوست می گویند، برای این که پوست بتواند ویتامین C را جذب کرده و از منافع آن بهره مند شود نیاز به باثبات شدن این ویتامین در محصولات وجود دارد. در نتیجه بهتر است از محصولاتی استفاده شود که در آن از فرمول تترا هیدروکسیل آسکوبات استفاده شده که شکل شیمیایی مناسبی از ویتامین C است.
پزشکان چه می گویند:
دکتر شله زینگر: «مصرف خوراکی ویتامین C برای پوست همان مزایای استفاده موضعی را ندارد. عبور ویتامین از لوله گوارش بدون از بین رفتن قابل ملاحظه کیفیت آن و رسیدنش به پوست بسیار مشکل است اما مطالعات متعددی در مورد این ویتامین صورت گرفته و خوشبختانه برای کیفیت با ثبات آن فرمول های متعددی ابداع شده است.»
محو کننده حلقه های سیاه دور چشم
داخلی:
ویتامین K محلول در چربی است و در عملکرد مناسب کلیه و کمک به رشد مناسب استخوان و ترمیم آن نقش مهمی برعهده دارد.همچنین عامل اصلی لخته شدن خون و جلوگیری از خونریزی است. تحقیقات در مورد این ویتامین کماکان ادامه دارد اما پزشکان توصیه می کنند جز در موارد تجویز پزشک، بیش از حدی که در مولتی ویتامین ها وجود دارد نباید استفاده شود.
موضعی:
ویتامین K همان طور که به روش خوراکی عمل می کند، در استفاده موضعی روی پوست نیز لخته شدن خون را کنترل می کند. استفاده موضعی از ویتامین K رگ های عنکبوتی زیر پوست، حلقه های سیاه دور چشم و اثر رگ های بسیار کوچک باز شده زیرپوست را از بین می برد. گفته شده که استفاده موضعی از ویتامین K به التیام سریع تر کبودی بعد از جراحی نیز کمک می کند. (مطلب کامل درباره این حلقه ها را در صفحات بعدی کاور پزشکی بخوانید)
پزشکان چه می گویند
دکتر شله زینگر: «ویتامین K وقتی به طور موضعی و به واسطه یک محصول بهداشتی پوست مورد استفاده قرار گیرد شدت کبودی بعد از جراحی را کاهش می دهد اما برای دستیابی به نتیجه مطلوب بهتر است مصرف آن پیش از جراحی آغاز شود.»
آبرسانی به پوست
داخلی:
به این ویتامین، نیاسین هم می گویند که برای سوخت و ساز صحیح پروتئین و چربی ضروری است و نقش مهمی در کمک به عملکرد صحیح دستگاه گوارش دارد.
موضعی:
ویتامین B۳ نقش موثری در حفظ رطوبت پوست دارد و این کار را با افزایش تولید اسیدهای چرب و سرامیدها انجام می دهد که هردو عوامل اصلی در حفاظت از پوست هستند. همچنین این ویتامین جایگزین سطح پایینی برای عوامل اکسفولیاتیو از قبیل اسید گلیکولیک و اسید سالسیلیک است که در محصولات مربوط به مراقبت از پوست به کار می روند.
پزشکان چه می گویند
دکتر شله زینگر: مراقبت های پوستی خاصی برمبنای این ویتامین شکل گرفته است. وقتی این ویتامین به صورت موضعی به کار رود برای درمان آسیب های ناشی از نور خورشید و ضایعات پیش سرطانی موثر است.
