بهترین و مهم ترین کار در اوقات فراغت این است که به تفریح سالم بپردازیم.تفریح سالم کمک میکند نقش بهتری را در جامعه ایفا کنیم و بهره وری را افزایش دهیم.تفریح سالم علیرغم بهبود نشاط و سلامت اجتماعی سبب میشود شاخصه های سلامت اجتماعی و روانی افراد بالا برود و بصورت کلی یک تفریح سالم میتواند نشاط بخش باشد.
سلامت اجتماعی از زیر مجموعه‌های توسعه اجتماعی و بخشی از سلامت است که به کیفیت روابط اجتماعی مربوط میشود و در افزایش بهره‌وری، آگاهی بخشی، رشد سرمایه‌های انسانی و اجتماعی و تقویت اطلاع‌رسانی نقش دارد. عوامل بسیاری می‌توانند در ایجاد سلامت اجتماعی موثر باشند که تفریح سالم نیز یکی از آنها به شمار می‌رود. این مهم شامل ورزش، فعالیت‌های هنری مانند نقاشی، خطاطی، مطالعه کتاب، شعرخواندن، گوش سپردن به نوای موسیقی، بازدید از سایت‌های مختلف اینترنتی، برقراری تماس با دوستان و… میشود که هر فردی بنا بر شرایط زمانی و زندگی خویش از آن بهره می‌برد. همچنین اعمال و رفتارهای ناپسندی مانند غیبت، تهمت و … در امور زندگی دیگران، استعمال موادمخدر و اعتیاد به اینترنت در زمره تفریح‌های ناسالم تقسیم‌بندی می‌شوند.
هر یک از فعالیت‌های عادی و شغلی میتواند جنبه تفریحی نیز به خود گیرد و فرد در هنگام انجام دادن این فعالیت‌ها با لذت به کار خود ادامه دهد. در واقع گذراندن کارهای روزمره به‌صورت تفریحی یک هنر است که افراد کمی‌از آن بهره میبرند و اگر از اوقات فراغت به صورت سالم و بهینه استفاده شود؛ نه تنها در شادی بخشی به فرد موثر خواهد بود بلکه در روند افزایش سلامت اجتماعی نیز تاثیرگذار است. بنابراین جامعه نیازمند فرهنگسازی درست در زمینه کاربرد تفریح‌های سالم در اوقات فراغت است و این امر جز با همیاری و هم‌افزایی مسوولان و مردم در کنار یکدیگر تحقق نمی‌یابد.
ضرورت توجه به اهمیت تفریح و سرگرمی‌سالم در ایجاد سلامت اجتماعی پژوهشگر گروه اطلاع‌رسانی ما را بر آن داشت تا با «سیدحسن موسوی چلک» رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران به گفت‌وگو بپردازد.
موسوی چلک با بیان اینکه یکی از موضوع‌هایی که همگان در جامعه به آن نیاز دارند، تفریح و سرگرمی‌است، گفت: از ویژگی‌های یک تفریح خوب می‌توان به حضور اعضای خانواده، سالم بودن آن، متناسب با سن، نوع جنسیت افراد و وجود توافق میان گروه و اعضای خانواده در موضوع و مکان تفریح اشاره کرد. همچنین ایجاد نشاط نکته دیگری است که در تفریح‌ها مهم محسوب میشود زیرا برخی از سرگرمی‌هایی که به وسیله افراد انتخاب می‌شوند نه تنها نشاطی به آنها نمی‌دهد بلکه انرژی آنان را خواهد گرفت.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به اینکه تمامی‌افراد چون کودکان و سالمندان نیازمند تفریح هستند، اظهار داشت: مردم نباید تفریح‌های خود را تنها منوط به تعطیلات تابستانی و عید نوروز کنند. بلکه باید در طول سال با توجه به اینکه از انجام دادن کارهای روزمره خسته می‌شوند، برنامه‌های سرگرمی‌را تدارک ببینند و این امر میتواند به ایجاد انرژی و شادابی اجتماعی در میان مردم کمک کند. علاوه بر آن نباید به دنبال تفریح‌های هزینه بر بود گاهی مواقع رفتن به طرف این سرگرمی‌ها، مانع استفاده درست از اوقات فراغت خواهد شد و البته برخی از والدین اشتباه‌های بزرگی را در این زمینه مرتکب می‌شوند به عنوان نمونه در تمام تعطیلات تابستان، فرزندان خویش را درگیر کلاس‌های متعدد می‌کنند. در صورتی که باید تعادل میان کار، سرگرمی‌و اوقات فراغت ایجاد شود. نکته دیگر استفاده از شرایط اقلیمی‌و طبیعت است. تجربه نشان می‌دهد، مردمی‌که اوقات فراغت و تفریح خویش را در دامان طبیعت می‌گذرانند، شادی روانی و اجتماعی بیشتری دارند. همچنین سرگرمی‌ها و ورزش‌های خانوادگی در ایجاد تفریح سالم کمک میکند. کوه نوردی و حتی بازار گردی در کنار خانواده میتواند به میزان صمیمیت میان اعضای این نهاد بیفزاید.
وی با تاکید بر اینکه گاهی مواقع مردم به فضای مجازی برای تفریح و سرگرمی‌پناه میبرند، تصریح کرد: حسی که در تفریح‌های گروهی و خانوادگی به فرد منتقل میشود هیچگاه از راه فضای مجازی انتقال نمی‌یابد و حتی ممکن است آسیب‌های ناشی از فضای مجازی گریبان گیر جوانان و نوجوانان کشور شود اما نمی‌توان گفت که استفاده فضای مجازی برای تفریح‌های سالم خوب نیست بلکه برخی از بازی‌ها و انیمیشن‌هایی که ساخته می‌شوند، می‌توانند پیام‌های مفیدی را ارایه کنند اما باید دانست که آیا مردم از بودن در این فضا در اوقات فراغت لذت میبرند علاوه بر آن باید روابط صمیمی‌تری را خارج از ارتباط خشک خود در فضای مجازی داشته باشند بنابراین اوقات فراغت و تفریح میتواند یکی از محورهای رشد و تعالی افراد باشد.
موسوی چلک از مهمترین مزیت‌های تفریح سالم را انرژی بخش و نشاط اجتماعی دانست و یادآور شد: سرگرمی‌سالم در اوقات فراغت میتواند به ایفای بهتر نقش
افراد در جامعه کمک کند و به تدریج بر بهره‌وری و کیفیت کار اثر بگذارد. تفریح‌های گذشته این ویژگی‌ها را دارا بودند که از آن جمله می‌توان به گروهی بودن، استفاده از ساده ترین ابزار، آموزش مشارکت جمعی، مدیریت و مسوولیت‌پذیری، خطرناک نبودن، یادگیری زندگی سالم در گرو ارتباط با یکدیگر، بهره‌برداری از ظرفیت‌های تمامی افراد گروه و افزایش صمیمیت فرد میان اعضای خانواده و افراد محله اشاره کرد.
این بازی‌های قدیمی شامل «لی‌لی، هفت‌سنگ، قایم‌باشک‌بازی، وسط‌بازی، یک قل و دوقل و…» می‌شد؛ تمامی‌این بازی‌ها کمک می‌کرد تا انرژی تخلیه شود و ارتباطات میان مردم افزایش یابد و اینگونه سلامت روان و جامعه نیز به وجود می‌آمد اما اکنون تفریح‌های جدید بسیار متفاوت شده و ویژگی‌های پیشین را دارا نیستند.
منبع : مردم سالاری
