چاقی امروزه دیگر پیر و جوان نمی شناسد. این مسئله به حدی پیشرفته و همه گیر شده است که بسیاری از افراد حتی کودکان نیز دچار آن هستند. در این مطلب دلایل چاقی کودکان وعوارض آن را بررسی خواهیم کرد.
«جان» که پسری ۱۳ ساله است، می گوید: «پدرم معمولا من را به رستوران های فست فود می برد. به همین دلیل، بیرون رفتن با او کلی خوش می گذرد. تازه از همه این ها بهتر این است که خودم می توانم رستوران مورد علاقه ام را انتخاب کنم. هر وقت هم با پدرم تنها در خانه باشم به من بیسکویت، آبمیوه، کیک و آب نبات می دهد؛ بستنی که دیگر در این روز های گرم تابستان خیلی می چسبد. پدرم خودش خیلی چاق نیست؛ معمولا علاقه ای هم به خوراکی های خوشمز ه ای که برای من می خرد ندارد. فقط این روز ها یک مشکل کوچک دارم، کم کم دارم نسبت به دوست هایم اضافه وزن پیدا می کنم. حالا با این همه خوراکی های خوشمزه که نمی توانم از آن ها بگذرم چه کار کنم؟ واقعا باید همه آن ها را دور بریزم؟!»
مادر ها بی تقصیرند
همیشه برای هر اتفاقی که برای بچه ها می افتاد، به خصوص وقتی مسئله مربوط به خورد و خوراک آن ها باشد، این مادران بودند که مورد سرزنش قرار می گرفتند؛ غافل از این که بچه ها در انتخاب غذا از پدر خود الگو برداری می کنند. نه این که انتخاب غذای مادر ها تاثیری در انتخاب های کودکان ندارد اما پدر ها در این مورد تاثیر گذارترند. به علاوه کودکان در زمان بیرون رفتن با پدران خود، در انتخاب رستوران هایی که دوست دارند آزادتر هستند و در زمان خرید از فروشگاه ها هم می توانند هر میان وعد ه ای را که دوست دارند انتخاب کنند و مشکل اصلی هم همین است. گاهی هم لازم است پدر ها در مقابل کودکان بایستند و با قاطعیت به آن ها بگویند «نه فکر نمی کنم این برای سلامت تو مناسب باشد.» این اصلا نشانه خشن بودن پدر یا نامهربان بودن او نیست بلکه حس مسئولیت او را درخصوص سلامت کودکش می دهد.
وقتی پدر ها اشتباه می کنند
به طور معمول هرگاه در مشاوره های مدرسه یا مشاوره های خانواده به پدر ها گفته می شود لازم است وقت بیشتری با کودک بگذرانند، معمولا نخستین برداشت آن ها این است که باید با کودکان به خوشگذرانی بروند و معمولا نخستین انتخاب فست فود ها و بستنی فروشی ها هستند. برای همین هم لازم است گاهی به یاد آن ها بیندازیم که آن ها هم همانند مادران در قبال سلامت کودکان مسئولند. تحقیقات در زمینه چاقی مفرط در کودکان نشان می دهد، پدران نقش بیشتری در انتخاب غذا های کودکان دارند و نتیجه آن هم خوردن مواد غذایی ناسالم و آماده است. پدران بیشتر کودکان را به رستوران های فست فود می برند و این در نهایت به چاقی مفرط کودکان منجر خواهد شد. عادت های تغذیه در دوران کودکی در سلامت فرد حتی در دوره بزرگسالی هم بسیار اهمیت دارد. ممکن است گاهی از اوقات کودک خود را ببینیم که صحیح و سالم است و از خوراکی های خوشمزه اما ناسالم لذت می برد. نباید برای تامین لذت های لحظه های او سلامتش را به خطر اندازیم.
اضافه وزن غیرطبیعی یکی از تاثیرات منفی مصرف غذا های آماده اختلال در عصب های کنترل وزن در مغز است که در طولانی مدت به بروز چاقی مفرط منجر می شود. مصرف مواد غذایی آماده سبب افزایش ترشح انسولین (هورمون تنظیم کننده قندخون) می شود که نتیجه آن کاهش سطح قند خون و گرایش به مصرف بیشتر شیرینی جات خواهد بود.
سرطان، دیابت و ناراحتی های قلبی قطعا دوست نداریم کاری کنیم که خطر بیماری هایی چون سرطان، دیابت و ناراحتی های قلبی کودکان مان را تهدید کند پس مراقب آنچه او می خورد باشید.
بیش فعالی و اختلال حواس کارشناسان تغذیه معتقدند، مصرف غذا های آماده، استفاده از رنگ های مصنوعی و نگهدارنده های شیمیایی در غذا ها خطر ابتلا به بیش فعالی را افزایش می دهد و کودکان بیمار را نیز تحریک می کند.
افزایش سطح قند خون مصرف مواد غذایی آماده و چرب سبب می شود سطح قند خون افزایش یابد.
نوشابه هایی که قلب را می کشند
همه ما رفتن به رستوران های فست فود و خوردن غذا های آماده و نوشابه ها را دوست داریم اما همین نوشیدنی های شیرین گازدارکافئین دار یکی از مواردی هستند که کودکان ما را تهدید می کنند. نوشیدنی های شیرین عموما حاوی نوعی شیرین کننده مصنوعی به نام فروکتوز(شهد میوه) است. این طعم دهنده به سلول های قلبی آسیب می رساند و ضربان قلب را دچار اختلال می کند. این نوشیدنی ها همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت را افزایش می دهند. سکته مغزی، انقباض ماهیچه های قلب، دیابت نوع دوم، افزایش میزان کالری دریافتی روزانه در نتیجه آن چاقی، جمع شدن چربی در ناحیه شکم همگی از مضرات نوشیدن نوشیدنی های شیرین و گازدار هستند. سعی کنیم به کودکان مان یاد دهیم که آب بنوشند و اگر آب باب میل آن ها نیست، آبمیوه های طبیعی بنوشند.
چاره چیست؟!
پدر ها باید سعی کنند در زمان ایجاد صمیمیت با کودکان برای آن ها سیب زمینی سرخ کرده، بستنی، آب نبات و شکلات نخرند. علاوه بر این، پدر ها باید مواد مغذی و سالم را بشناسند و به تغذیه کودکان اهمیت دهند. کودکان عادت ها و رفتار های غذایی خود را از پدران شان می گیرند و این مسئولیت پدر ها را به عنوان الگو، سخت تر می کند. علاوه بر این ها پدران باید بدانند که غذا هایی که اغلب تصور می کنند سالم هستند، برای سلامت کودکان ضرر دارند و به رشد آن ها آسیب می رسانند. در زمان انتخاب رستوران بهتر است رستوران هایی را انتخاب کنیم که از مواد غذایی سالم و تازه استفاده کنند.
اگر بتوانیم به کودکان خود یاد بدهیم به جای غذا های فرآوری شده سبزی بخورند، خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را از آن ها دور کرده ایم. مصرف سبزی ها خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد. در میان سبزی ها؛ گوجه فرنگی، اسفناج، سیب زمینی و کاهو سرشار از پتاسیم هستند و برای کودکان بسیار مفیدند. به عنوان میان وعده مناسب برای کودکان هم می توانیم از میوه ها و دانه های آجیلی استفاده کنیم. در میان میوه ها، آووکادو منبع خوبی از چربی های سالم است. سیب هم منبع غنی فیبر است و مصرف آن خطر بیماری های قلبی را کم می کند. با جایگزین کردن مواد غذایی سالم به جای غذا های آماده و کنسرو ها می توانیم از بروز بیماری هایی همچون بالا رفتن سطح تری گلیسرید خون، افزایش وزن و چاقی مفرط و همچنین بیماری های قلبی عروقی جلوگیری کنیم.
