یکی از بهترین و لذت بخش ترین تفریحاتی که می توان نام برد ، مسافرت است. چه با خانواده باشید و یا چه تنها ، نمی توان مسئله ی تغذیه در طول مسافرت را نادیده گرفت. در ابتدا باید به شما بگوییم که بهتر است در طول مسافرت تا حد امکان از غذاهای خانگی استفاده کنید.
تابستان هم دارد به پایان می رسد و خیلی از خانواده هایی که تا به امروز سفر نرفته اند، دارند بار سفرشان را می بندند تا در این چند روز باقیمانده از تابستان، آب و هوایی عوض کنند. یکی از مهم ترین نکاتی که همه افراد باید هنگام سفر رعایت کنند، مسایل مربوط به بهداشت تغذیه است…
به همین دلیل هم گفت وگویی با دکتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام دادیم تا بیشتر با باید ها و نبایدهای خوردوخوراک در سفر آشنا شویم.
آقای دکتر! مهم ترین نکته ای که درباره بهداشت مواد غذایی در سفر باید به آن توجه کنیم، چیست؟
متاسفانه ما معمولا بین راه به آب آشامیدنی سالم دسترسی نداریم و استفاده از آب های آلوده هم می تواند باعث ابتلا به بیماری های انگلی و حتی حصبه بین مسافران شود. خیلی وقت ها ما آب آلوده را به صورت ثانویه مصرف می کنیم؛ یعنی آن را نمی نوشیم ولی برای شستشوی ظروف یا میوه هایمان از آن بهره می بریم و این کار نیز می تواند باعث انتقال انواع بیماری ها شود.
آیا توصیه خاصی هم برای پیشگیری از این مشکل دارید؟
بله، بهتر است برای مصرف بین راه با خودتان مقداری آب سالم از منزل به همراه ببرید. استفاده از آب های بسته بندی معدنی هم می تواند گزینه مناسبی باشد. البته به شرطی که سلامت این آب ها را به خطر نیندازید.
منظورتان چیست؟
شما نباید بطری های آب معدنی را برای یخ زدن آب آنها، داخل فریزر بگذارید. وقتی که فرآیند فریز و باز شدن این آب ها صورت می گیرد، احتمال ورود ترکیب های سرطان زا از بطری به داخل آب بالا می رود. بنابراین اگر می خواهید از آب خنک در طول راه استفاده کنید، می توانید از یک یخ دان پر از یخ کمک بگیرید و این بطری ها را داخل آن بچینید.
آیا می توان به آب معدنی هایی هم که بین راه به فروش می رسند، اطمینان کرد؟
آب معدنی ها باید علامت استاندارد، تاریخ تولید و مصرف و پروانه ساخت داشته باشند. در ضمن، شما می توانید بطری آب معدنی را جلوی نور تکان دهید. اگر علاوه بر شرایط ذکرشده، موادی هم داخل بطری ته نشین نشدند و آب مورد نظرتان کاملا زلال بود، می توانید آن را بدون دغدغه بخرید و استفاده کنید.
آقای دکتر! اگر ما از سلامت آب شهری که به آنجا می رویم، اطمینان نداشتیم و آب معدنی هم در دسترس مان نبود، باید چه کار کنیم؟
راه اول این است که اگر برایتان امکان دارد، آب را بجوشانید و با آب جوشیده، ظرف هایتان را بشویید یا اینکه آب جوشیده را داخل یخچال بگذارید و بعد از خنک شدن آن را بنوشید یا میوه هایتان را با آن تمیز کنید. راه دوم هم استفاده از قرص یا مایع پرکلرین است.
به نظر شما بهترین راه برای پیشگیری از تشنگی و عطش بین راه چیست؟
این است که کمتر از هله هوله ها و آجیل های شوری که نیاز بدن را به آب افزایش می دهند استفاده کنید. شما می توانید برای تجربه یک سفر سلامت به جای آجیل های شور از مغزهای خام و تازه استفاده کنید یا مقداری آجیل میوه خشک را به همراه ببرید. خوردن انواع میوه های تازه، به خصوص خیار هم در طول سفر توصیه می شود. خیاری که کمی آبلیموی تازه روی آن چکیده شده باشد، می تواند هم سیستم ایمنی بدنتان را قوی کند و هم عطش تان را از بین ببرد. در ضمن، بهتر است که میوه ها را در منزل و با آب سالم بشویید تا بین راه با مشکلات آب های آلوده مواجه نشوید.
آیا امکان فساد غذاهای پخته ای که ما قصد استفاده از آنها را در طول راه داریم، وجود ندارد؟
بله، بنابراین بهتر است که برای بین راه تان از غذاهای پخته استفاده نکنید. نان و پنیر و سبزی همراه گوجه و خیار یا میوه های فصلی مانند انگور و طالبی، خربزه می توانند برای بین راه بسیار مناسب تر باشند. مطمئن باشید اگر یک روز غذای ساده بخورید اتفاقی برایتان نمی افتد. ضمن اینکه خوردن همین غذاهای ساده در کنار هم و هنگام سفر، لذت زیادی دارد. تخم مرغ و سیب زمینی کاملا پخته هم می توانند گزینه های مناسبی برای غذای بین راه شما باشند. به علاوه، رفتن به رستوران های بین راهی هم چندان توصیه نمی شود. چون معمولا این رستوران ها به آب شهری دسترسی ندارند و بهداشت ظروف، مواد غذایی و غذاهای شان چندان مورد اطمینان نیست.
شما فکر می کنید که مصرف کدام یک از مواد غذایی در طول مسافرت برای ما ضرر بیشتری خواهد داشت؟
بهتر است در طول سفر یا شهر مقصد، از خوردن غذاهایی مانند کباب کوبیده، کتلت و همبرگر که با گوشت های چرخ?شده تهیه می شوند، خودداری کنید.
چرا؟
چون هم امکان آلودگی اولیه در این نوع گوشت ها وجود دارد و هم اینکه ممکن است آنها در دمای مناسب نگهداری نشوند و آلودگی آنها به شکل تصاعدی بالا برود. در ضمن، امکان افزودن موادی مانند پوست مرغ هم به گوشت های چرخ شده زیاد است. به علاوه، امکان دارد که آشپز، گوشت را به درستی طبخ نکند و روی آن بپزد و داخلش خام بماند. این خامی داخل گوشت هم می تواند باعث انتقال آلودگی های انگلی به خصوص در خانم های باردار و بچه ها شود و خاطره خوش سفر را با ابتلا به انواع بیماری ها از آنها بگیرد.
آیا شما خوردن مواد غذایی دیگری را هم در طول سفر منع می کنید؟
بله، بهتر است سس های حاوی مواد گوشتی یا غذاهایی را که بیش از اندازه با سس و ادویه ها طعم داده شده اند، استفاده نکنید. یکی از راه های پی بردن به فساد مواد غذایی توجه به تغییر شکل، طعم و بوی آنهاست که برخی از رستوران دارها این تغییرات را با استفاده از ادویه ها و سس های فراوان می پوشانند.
به نظر شما بهترین خوراکی های سفر کدام خوراکی ها هستند؟
به طور کلی استفاده از غذاهای ساده ای مانند پنیرهای بسته بندی شده و پاستوریزه، تخم مرغ و سیب زمینی پخته، میوه و سبزیجات تازه و آب سالم را در طول سفر به همه افراد توصیه می کنم. جالب است بدانید که مصرف این خوراکی های سالم در کنار پیاده روی و گشت وگذار در طبیعت، می تواند باعث کنترل وزن و حتی چربی و فشار خون افراد شود و آنها با خاطره ای خوش و تنی سالم به خانه برگردند.
آیا قراردادن بطری های آب، نوشابه یا صیفی هایی مانند هندوانه و خربزه داخل آب های روان برای خنک شدن، اشکالی ندارد؟
البته که دارد. شاید آب روان آلوده بتواند باعث
خنک شدن خوراکی هایتان بشود اما انتقال قطره های این آب بعد از باز کردن در بطری یا بریدن صیفی ها، می تواند به راحتی داخل خوراکی تان نفوذ کند و مقدمات انتقال آلودگی و ابتلا به بیماری را در شما به وجود بیاورد.
