زوال عقل باعث مشکلات تفکر، حافظه و استدلال می شود، این اتفاق زمانی می افتد که قسمت هایی از مغز برای یادگیری، حافظه، تصمیم گیری و زبان آسیب دیده و یا بیمار است. همچنین یک بیماری خود به خود به نام اختلال عصبی نیست، بلکه تحت تاثیر شرایط دیگری است. بیماری آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل است، حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد از افراد به آلزایمر مبتلا هستند. اما ۵ علت دیگر از زوال عقل وجود دارد. علائم و نشانه های زوال عقل ممکن است با درمان بهبود پیدا کنند. اما بسیاری از بیماری ها که باعث زوال عقل می شوند قابل درمان نمی باشند.
شایع ترین علل زوال عقل عبارتند از:
- بیماری های عصبی دژنراتیو که عبارتند از: آلزایمر، پارکینسون، هانتینگتون که در طول زمان بدتر می شوند.
- اختلالات عروقی: این اختلالات روی گردش خون مغز شما تأثیر می گذارند.
- صدمات مغزی ناشی از تصادفات، سقوط و تکان مغزی.
- عفونت های سیستم عصبی مرکزی. مانند: مننژیت، HIV و بیماری کروتسفلد جاکوب.
- انواع خاصی از هیدروسفالی، تجمع مایعات در مغز.
انواع دمانس:
زوال عقل را براساس آن بخشی از مغز که تحت تأثیر قرار می گیرد، به دو بخش تقسیم می کنند. در بخش اول مشکلاتی در قشر مغز، لایه ی بیرونی از مغز اتفاق نمی افتد که آن ها نقش مهمی در حافظه و زبان بازی می کنند. افراد مبتلا به این نوع از زوال مغز معمولاً حافظه ی خود را از دست داده و کلمات را به یاد ندارند. آلزایمر و بیماری کروتسفلد جاکوب دو شکل زوال عقل قشر هستند.
دمانس قشر به دلیل مشکلات در قسمت هایی از مغز در زیر قشر هستند. افراد مبتلا به این نوع از زوال عقل تمایل به نشان دادن سرعت در تفکر و توانایی برای شروع فعالیت هستند. بیماری های پارکینسون، هانتینگتون و HIV می توانند جزء این نوع زوال عقل باشند. برخی از انواع زوال عقل هر دو بخش مغز را تحت تأثیر قرار می دهند.
چه درمان هایی برای زوال عقل وجود دارد؟
حدود ۲۰ درصد از زوال عقل برگشت پذیر هستند. علل زوال عقل که ممکن است برگشت پذیر باشند عبارتند از: تومورها، هماتوم ساب دورال، لخته شدن خون در زیر پوشش خارجی مغز، هیدروسفالی عادی فشار، تجمع مایع در مغز، اختلالات متابولیک مانند کمبود ویتامین12 B ، کم کاری تیروئید، قند خون یا هیپو گلیسمی، اختلالات عصبی، HIV
این اشکال زوال عقل تا حدی قابل کنترل هستند اما آن ها برگشت پذیر نیستند و در طول زمان بدتر می شوند: بیماری آلزایمر، دمانس عروقی، زوال عقل از بیماری و مشابه اختلالات پارکینسون، فراموشی پیشانی گیجگاهی، بیماری کرستفلد جاکوب.
مراحل زوال عقل چیست؟
معمولاً زوال عقل از طریق این مراحل پیش می رود، اما ممکن است نسبت به منطقه ای از مغز که تحت تأثیر قرار می دهند متفاوت باشد.
بدون اختلال: ممکن است کسی در این مرحله بدون علامت باشد، اما آزمایش ممکن است این مشکل را نشان بدهد.
کاهش بسیار خفیف: شما ممکن است متوجه تغییرات جزئی در رفتار شوید.
کاهش خفیف: شما ممکن است متوجه تغییرات بیشتر در تفکر و استدلال شوید.
کاهش متوسط: مشکلات بیشتر شامل برنامه ریزی و به خاطر سپردن وقایع باشد.
کاهش نسبتاً شدید: ممکن است شماره تلفن خود را به یاد نداشته باشید.
کاهش شدید: ممکن است شروع به فراموشی نام همسر خود کنید.
کاهش بسیار شدید: دیگر نمی توانید صحبت کنید، راه بروید و بیشتر وقتتان در رختخواب صرف می شود.
زوال عقل چقدر شایع است؟
در بزگسالان بالای ۶۵ سال ۵ تا ۸ درصد شایع است. این درصد هر ۵ سال بعد از ۶۵ سالگی دو برابر می شود.
دکتر سلام