بهترین و معمولی ترین وضعیت ازدواج این است که سن پسر کمی از سن دختر بیشتر باشد، یا حداقل مساوی باشند به عنوان مثال اختلاف سنی یک تا پنج سال باشد و این موضوع دلایل مهمی دارد.
این در حالی است که ظاهراً در سالهای اخیر الگوی اختلاف سنی میان زوج و زوجه تغییر کرده است و به تدریج شاهد ازدواجهایی هستیم که زن بزرگ تر از مرد است و این اختلاف سنی به یک تا ۳ سال و در مواردی به بیش از این و حتی تا 10 سال هم میرسد.
***شرایط اجتماعی بزرگتر بودن دختر در ازدواج را بوجود آورده است
یک کارشناسی ارشد مطالعات زنان در یزد گفت: شرایط اجتماعی مانند آشنایی در محل تحصیل و کار باعث شده است پسر و دختر شرایط سنی را در نظر نگرفته و در مواردی سن دختر نسبت به سن پسر در ازدواج بیشتر باشد.
مهری دهقان گفت: همانطور که در دنیای امروز خیلی از ارزشها شکسته شده است در بحث ازدواج نیز ارزشها تغییر کرده است.
وی گفت: اگر ازدواج سنجیده و آگاهانه باشد و مولفههای دیگری مانند تحصیلات بالا، شغل خوب، خانواده اصیل و معتبر، زیبایی و .. وجود داشته باشد که بتواند بالاتر بودن سن دختر را بپوشاند، تا دو سال بزرگتر بودن دختر نسبت به پسر مشکل چندانی پیش نمیآورد.
این کارشناس ارشد مطالعات زنان ادامه داد: شرایط فیزیکی و فیزیولوژی مرد و زن باید در نظر گرفته شود که در افراد مختلف، متفاوت است. همچنین شرایط خانوادهها، میزان نفوذ و احاطه خانواده بر فرزند نیز می تواند در این موضوع تاثیر داشته باشد.
وی با بیان اینکه بزرگتر بودن دختر نسبت به پسر در ازدواج به عنوان یک فاکتور و معیار از جانب پسر نمیباشد اضافه کرد: در گذشته دختران کمتر به دانشگاه میرفتند و زود هم ازدواج میکردند ولی امروزه اکثر دختران تحصیلاتشان را ادامه میدهند و زمانی که یک دختر و پسر در دانشگاه با هم آشنا میشوند، اگر دختر تحصیلات بالا، خانواده معتبر، زیبایی و … داشته باشد بالاتر بودن سن دختر را در نظر نمی گیرد.
این مدرس دانشگاه در پایان گفت: اگر زوجهای جوان با تفاوت سنی مناسب با هم ازدواج کنند حداقل مشکلات ناشی از اختلاف سنی نامناسب را نخواهند داشت.
***بزرگتر بودن دختر در ازدواج از بعد روانشناختی پسندیده نیست
یک روانپزشک در یزد گفت: ازدواج با دختر بزرگتر از بعد روانشناختی پسندیده نیست و بهتر است سن دختر از پسر کمتر باشد.
دکتر قاسم دستجردی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، گفت: ازدواج به عنوان سنگ بنای اولیه زندگی مشترک بسیار حائز اهمیت است و بالطبع اگر تمامی جوانب آن حتی المقدور به طور صحیح در نظر گرفته شود این زندگی میتواند دچار عواقب ناخوشایندی شود.
وی ادامه داد: مرد و زن تفاوتهای زیستی، اجتماعی و عاطفی دارند و باید این تفاوتها در موضوع ازدواج لحاظ گردد.
وی از جمله تفاوتهای دو جنس را بلوغ جنسی و اجتماعی آنها دانست و تصریح کرد: در خانمها بلوغ جنسی و اجتماعی زودتر بروز میکند و همچنین به دلیل مسائل زیست شناختی و وضع حمل در خانمها احتمال افت در قوای جسمی و روانی در سنین میانسالی و بالاتر وجود دارد.
این روانپزشک با تاکید بر کمتر بودن سن زن از مرد در ازدواج، گفت: در احادیث نیز اشاره شده است که مرد باید در چند شاخصه بالاتر از زن باشد که از جمله آنها سن، قد، وجه اجتماعی و خانوادگی میباشد.
**کاسته شدن گزینههای ازدواج از دلایل ازدواج دختران با مردان با سن کمتر
وی اضافه کرد: اما در شرایط فعلی از آنجایی که سن ازدواج در دخترها بالاتر رفته و بالطبع از عوارض آن کاسته شدن گزینههای ازدواج است، یکی از اتفاقاتی که به دنبال آن متصور است، ازدواج دختران با مردانی با سن یکسان یا کمتر از خودشان خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه این موضوع از بعد روانشناختی خیلی پسندیده نیست، ادامه داد: از علل مرتبط با این موضوع مدرک گرایی و علاقه به تحصیل، بالا بودن سطح توقعات و ایدهآل گرایی در امر ازدواج، اشتغال و استقلال مالی در خانمهاست. گاهی نگهداری از والدین پیر یا بیمار در خانواده و یا فرهنگهایی مانند ازدواج حتما باید به ترتیب سن باشد و نهایتاً تجملات و جهیزیههای سنگین باعث بالا رفتن سن ازدواج در دختران می شود.
وی یکی از دلایل ازدواج دختران با مردانی با سن یکسان و یا کمتر را کاسته شدن گزینههای ازدواج دانست و تصریح کرد: با بالا رفتن سن دختر تعداد خواستگاران کم می شود.
این روانپزشک گفت: مردانی که با دختران بزرگتر از خودشان ازدواج می کنند یا دارای نقاط ضعف جدی مانند اعتیاد، بیماریهای روانی و یا بیماری خاصی هستند و یا اینکه مسائل احساسی و عاطفی خیلی پررنگ و ناپختهای بینشان اتفاق میافتد و منجر به ازدواج می شود.
وی در خصوص علل دیگر بروز این ازدواجها افزود: به جزء شراط سن و ظاهر خانمها، ممکن است زن دارای شغل بالاتر، مدرک بالاتر و یا وضعیت مالی و ثروت باشد بنابراین همه موارد ذکر شده می تواند در امر ازدواج مشکل ساز بوده و به دنبال آن زندگی متزلزلی خواهند شد.
دکتر دستجردی خاطرنشان کرد: نکته دیگری که در ازدواجهای با بیشتر بودن سن دختر از پسر مطرح است، عدم تقاضا در روابط عاطفی و هیجانی بویژه روابط جنسی در بین زوجین خواهد بود چرا که اصولا مردان در میانسالی از انرژی بالایی بویژه در مسائل جنسی برخوردارند و زنان در سنین بالاتر پاسخگوی تمام نیاز مردان نخواهند بود و این تعارضات زناشویی و سرخوردگی در روابط اتفاق می افتد که نتایج آن می تواند باعث شکست در ازدواج، طلاق، ازدواج مجدد یا بدتر از آن باعث روابط خارج از محیط زناشویی شود.
وی از دیگر مشکلات این گونه ازدواجها را عدم پذیرش اقتدار و مدیریت مرد دانست و بیان کرد: در این ازدواجها به نوعی جابجایی نقشها اتفاق می افتد. معمولا زنان در این ازدواجها خواسته و یا ناخواسته به دلایل سن بالاتر و داشتن تحصیلات بالاتر نقش مادرانه، توصیه گرانه و نصیحت گرانه پیدا می کنند و این از نظر روانشناختی مخل یک زندگی خوب و خوشبخت خواهد بود.
وی ادامه داد: نکته دیگر عدم پذیرش این نوع ازدواجها از بعد فرهنگی و اجتماعی است. در جامعه برخورد با این افراد چندان جالب نیست و زوجین را دچار سرخوردگی خواهد کرد.
***افسردگی و اضطراب از عوارض روانپزشکی این نوع ازدواجها
این روانپزشک توصیه کرد: از بعد روانشناختی حتی الامکان سعی کنیم ازدواجهای این چنینی اتفاق نیفتد چرا که از عوارض روانپزشکی آن افسردگی و اضطراب می باشد.
وی اضافه کرد: همچنین لازم است در راستای رفع عللی که باعث افزایش سن دختران برای ازدواج میشود قدم برداریم بدین معنا که تحصیلات را مانع ازدواج ندانیم، توقعات غلط را در مورد ازدواج حل کنیم، تجملات و تشریفات را کاهش دهیم، در راستای تسهیل امر ازدواج بویژه برای آقایان در محیط کاری و تحصیلات تکمیلی اقدام شود. اگر دختری دارای خواستگار با شرایط خیلی عالی پیدا شود احساسی عمل نکند و ترجیحا با فرد سن بالاتری ازدواج کند.
دکتر دستجردی خاطرنشان کرد: الزاماً ازدواج زن با فرد سن پایین تر به معنای بدبخت شدن نیست چرا که در مواردی خانوادههای خوشبخت نیز در میانشان دیده می شود و در مجموع تاکید می شود سن آقا از خانم بیشتر باشد اما اگر نهایتا سایر شاخصهها خوب باشد همسان بودن سن در مواردی اشکال ندارد و در موارد کمتر معمولی که سن خانم بالاتر باشد توصیه میشود حتماً از این نوع ازدواج پرهیز شود.
***سن بالاتر دختر به تدریج باعث سرد شدن روابط بین زوجین می شود
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری یزد گفت: اگر سن دختر بالاتر از پسر باشد در مسائل جنسی دچار مشکل می شوند و به تدریج در بحث تحکیم خانواده، باعث سرد شدن روابط بین زوجین می شود.
مریم عبدالحسین زاده با بیان اینکه بزرگتر بودن دختر از پسر در ازدواج بین یک تا دو سال مشکلی ایجاد نمی کند، گفت: به طور مثال یک دختر 22 ساله با یک پسر 20 ساله خیلی با هم متفاوت نیستند ولی اگر یک دختر 30 ساله با یک پسر 25 ساله ازدواج کند، بیشتر دچار مشکل میشوند البته بلوغ فکری و اجتماعی در ازدواج از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی با بیان اینکه هم کفو و همتا بودن زوجین میتواند از مشکلات جلوگیری کند گفت: برای ازدواج باید شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خانواده ها بررسی شود و به این مساله اهمیت داده شود که زوجین همتا و هم کفو باشند چرا که ازدواجهای هیجانی، احساساتی و عدم عقلانی و یا ازدواج هایی که 100 درصد احساس در آنها دخیل است و هیچ بررسی و تحقیق روی فرد مورد نظر انجام نمی شود با شکست روبرو می شوند.
وی ادامه داد: موضوع بزرگتر بودن دختر نسبت به پسر یک بحث روانشناسی دارد و آن این است که بلوغ فکری زوجین مهم است و اگر زوجین از نظر بلوغ فکری برای هم مناسب نباشند دچار مشکل میشوند این در حالی است که معمولاً بلوغ فکری خانمها زودتر اتفاق میافتد و همچنین درک زنان بالاتر و بین شان نسبت به زندگی متفاوت است.
عبدالحسین زاده همچنین گفت: سن باروری در خانمها محدودیت دارد ولی در مردان این گونه نیست و اگر سن دختر بالاتر از پسر باشد در مسائل جنسی دچار مشکل می شوند و در بحث تحکیم خانواده، باعث سرد شدن روابط بین زوجین میشود که این موضوع قابل تعمیم به همه زوج ها نمی شود و بطور میانگین بین زوجین وجود دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: والدین به مباحث فرهنگی و آموزشهای لازم به زوجها برای تحکیم خانواده و داشتن کانون گرم خانوادگی همچنین آموزش مهارت های ارتباطی بین زوجین توجه داشته باشند به عبارتی به فرزندان خود این آموزشها را ارائه دهند.
***سن دختر در ازدواج یک یا دو سال بیشتر نباشد
یک مشاور خانواده در یزد تاکید کرد: باتوجه به اینکه طبق نظر روانشناسان و مشاوران خانواده، حداقل فاصله سنی زن و مرد 2 تا 7 سال بزرگتر بودن مرد است، همچنین بزرگتر بودن سن تقویمی دختر نباید از یک تا دو سال بیشتر باشد.
حسین علی دهقانی زاده در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، گفت: با اشاره به اینکه دو نوع سن تقویمی و سن فیزیولوژیک داریم، افزود: سن تقویمی فرد بر اساس سال تولد او مشخص میشود و سن فیزیولوژیک، برداشتی که دیگران از سن فرد دارند میباشد به عنوان مثال ممکن است یک فرد 25 ساله 30 ساله به نظر برسد یا یک فرد 30 ساله 25 ساله به نظر برسد.
وی افزود: از نظر روانی زنها دوست دارند با مرد بزرگتر از خودشان ازدواج کنند و مردها تمایل دارند همسرشان از آنها کوچکتر باشد.
کارشناس مسؤول مشاوره بهزیستی استان یزد اضافه کرد: همچنین از آنجایی که از نظر علمی زنها زودتر به بلوغ فکری، عاطفی و جنسی می رسند، پسر باید این فاصله را در نظر بگیرد و همسر کوچکتر از خودش انتخاب کند تا این فاصله جبران شود.
وی گفت: از نظر روانی، مرد به دنبال طراوت و زیبایی زن است اما برای خانمها موقعیت اجتماعی، وضعیت اقتصادی و تکیه گاه بودن مرد جذاب تر است. همچنین زن ها بعد از 30 سالگی به دلیل مشکلات زندگی، بارداری و رسیدن به بلوغ ممکن است طراوت و شادابی کمتری داشته باشند در حالی که این بعد برای مردان دارای اهمیت است و در صورت نبودن این مورد، مرد احساس ناراحتی می کند.
وی ادامه داد: مساله تفاوت روانشناختی زن و مرد این موضوع را بیان میکند که مردها همسری که از نظر ظاهری خوب باشد دوست دارند و بزرگتر بودن همسرشان ممکن است باعث شود همسرشان به دلیل مشکلات زندگی زودتر شکسته شود و در درازمدت ممکن است مرد احساس پشیمانی کند.
دهقانی زاده اظهار کرد: اگر بزرگتر بودن دختر در ازدواج از نظر سنی اتفاق بیفتد اشکال ندارد ولی حداقل از نظر فیزیولوژیک بزرگتر نباشد.
وی همچنین در خصوص علت اینکه بعضی از پسرها، همسر بزرگتر از خود انتخاب می کنند تصریح کرد: گاهی اوقات، پسر یا دختر به دنبال جایگزین هستند به عنوان مثال یک پسر همسر انتخاب نمی کند بلکه مادر انتخاب می کند تا نیازهای مادرانه اش را جبران کند، غذایش را بدهد، از او مراقبت کند و از عاطفهای که در رابطه مادرانه وجود دارد بهره ببرد و بالعکس یک دختر نیز ممکن است همسر انتخاب نکند بلکه یک بچه را انتخاب کند.