سوء تغذیه در کودکان یکی از شایع ترین مشکلاتی است که خوشبختانه این روزها در سطح جهان نسبت به درمان این موضع تدابیری اندیشیده اند. بدغذایی کودک در بسیاری از اوقات میتواند زمینه ساز بروز چنین مسئله ای باشد.
در ثروتمندترین خانواده ها هم سوءتغذیه بین کودکان دیده می شود. همه پدر و مادرها سعی می کنند بهترین رژیم غذایی را برای فرزندان شان تامین کنند اما وقتی از رادیو و تلویزیون، روزنامه ها، دوستان و آشنایان و پزشک فرزندتان توصیه های مختلفی را درباره تغذیه کودکان می شنوید، ممکن است گیج شوید.
همه پدر و مادرها سعی می کنند بهترین رژیم غذایی را برای فرزندان شان تامین کنند اما وقتی از رادیو و تلویزیون، روزنامه ها، دوستان و آشنایان و پزشک فرزندتان توصیه های مختلفی را درباره تغذیه کودکان می شنوید، ممکن است گیج شوید؛ قدم اول برای رسیدن به جواب در مورد تغذیه مناسب، این است که اصول اساسی تغذیه صحیح را بشناسید. در اینجا ۴ ماده غذایی اصلی که هر کودک در حال رشدی باید روزانه آنها را دریافت کند، به شما معرفی می شود و راه تامین آنها را هم برای فرزند دلبندتان یاد می گیرید.
کلسیم، چقدر و چرا؟
کلسیم به کودکان کمک می کند دندان ها و استخوان های محکمی بسازند. این ماده مغذی به خصوص در سال هایی که استخوان ها در حال رشد هستند، ضروری است یعنی تا قبل از سنین بلوغ کودک به کلسیم بیشترین نیاز را دارد.
کمبودش چه علائمی دارد؟
کمبود کلسیم در کودکان باعث عقب ماندن آنها از رشد و ساخته نشدن استخوان ها و دیر در آمدن دندان ها و تاخیر بلوغ می شود. کودکانی که کمبود کلسیم دارند، ممکن است به ضعف و بی حالی و بیماری های گوارشی مانند سوء هاضمه و اسهال دچار شوند.
در چه غذاهایی یافت می شود؟
منبع اصلی کلسیم، شیر و لبنیات است اما بعضی از سبزی های پهن برگ و آبمیوه های غنی شده هم کلسیم دارند. برای تامین کلسیم مورد نیاز فرزندتان می توانید راه های زیر را امتحان کنید:
به عنوان صبحانه به کودک تان شیرکم چرب و غلات سبوس دار بدهید. می توانید برش های میوه مانند موز یا هلو را هم به این مخلوط اضافه و آن را خوشمزه تر کنید.
به عنوان میان وعده های بعد از مدرسه یا بین غذاها و عصرانه به کودک تان ماست کم چرب، اسموتی یا پنیر بدهید.
اگر فرزندتان با لبنیات میانه خوبی ندارد، از آبمیوه های غنی شده با کلسیم استفاده کنید.
یک دسر کلسیمی خوشمزه
کمی شیرکاکائوی کم چرب را به همراه موز و قطعه های یخ در مخلوط کن ریخته و یک اسموتی خوشمزه برای دسر یا میان وعده کوچولوی تان درست کنید. با این کار می توانید مقدار دریافت کلسیم روزانه را برای کودک تان بالا ببرید.
پروتئین به چه درد می خورد؟
همه سلول های بدن از پروتئین ساخته شده اند. بنابر این بدیهی است که پروتئین یکی از حیاتی ترین مواد مغذی لازم برای کودکان است. پروتئین در همه غذاهایی که منشأ حیوانی دارند، یافت می شود، مانند گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی، تخم مرغ و لبنیات. همچنین پروتئین با مقدار کمتر در حبوبات، مغزها و غلات هم وجود دارد.
کمبودش چه علائمی دارد؟
همان طور که گفتیم پروتئین برای رشد مناسب کودکان ضروری است، بنابر این کمبود آن باعث لاغری و عقب ماندگی کودکان از رشد می شود. کودکانی که به مقدار کافی پروتئین دریافت نمی کنند، انرژی کافی برای فعالیت های روزمره و جست وخیز سالم را ندارند، به اندازه قد نمی کشند، بی حوصله و بی حال هستند و ممکن است دچار بی اشتهایی، اسهال و ریزش مو نیز بشوند.
چگونه پروتئین بیشتری به فرزندم برسانم؟
ممکن است فرزند شما کمی با گوشت مشکل داشته باشد اما تقریبا بدغذاترین بچه ها هم با تخم مرغ مشکلی ندارند. راه های زیر را به کار بگیرید تا پروتئین بیشتری را در رژیم غذایی روزانه فرزندتان بگنجانید:
نان تست، تخم مرغ نیمرو، پنکیک یا املت بهترین صبحانه برای بچه های بهانه گیر است و در عین حال مقدار خوبی پروتئین و آهن هم به بدن کودک شما می رساند.
کودک تان را به ماهی خوردن عادت دهید. با طعم دهنده های مختلف مثل سس سالسا می توانید ماهی را برای کودک خوشمزه تر کنید.
فیله مرغ پخته شده را ریز و به سالاد اضافه کنید.
آجیل را به عنوان یک میان وعده دوست داشتنی به فرزندتان معرفی کنید. حتی می توانید مغزهای متخلف را به ماست اضافه کرده و به کودک تان تعارف کنید.
یک ایده پروتئینی خوب
باز هم می گوییم برای تامین پروتئین لازم نیست حتما به گوشت فکر کنید. شما می توانید میوه های خشک مثل موز، کشمش، سیب و مغزهایی مانند دانه سویا یا بادام زمینی را با غلات پر از فیبر مخلوط کنید و یک میان وعده مقوی برای کودک تان درست کنید.
آنتی اکسیدان های دوست داشتنی
مواد آنتی اکسیدان ضد سرطان و ضد پیری هستند و باعث شادابی ذهن و جسم می شوند. آنتی اکسیدان ها در میوه ها و سبزی های تازه یافت می شوند. موادی مانند بادام، انواع توت ها، مرکبات، هویج، اسفناج، گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای سرشار از آنتی اکسیدان هستند. برای این که به کودک تان آنتی اکسیدان کافی برسانید، می توانید از راه های زیر سود ببرید:
برای کودک تان آب پرتقال طبیعی بگیرید و زمان بازی و ورزش به او بدهید.
در کنار ناهار کودک تان، برش های فلفل دلمه ای رنگی، گوجه فرنگی و هویج قرار دهید. این کار به رنگی تر شدن بشقاب کودک تان و بیشتر شدن علاقه او به غذا کمک می کند و هم آنتی اکسیدان بیشتری به بدن او می رساند.
گوجه فرنگی را بازی بگیرید! در همه غذاها مثل ماکارونی، پیتزا و سوپ از گوجه فرنگی یا سس آن استفاده کنید.
شما می توانید برای کودک تان معجون قشنگی را در یک لیوان بلند درست کنید. لایه های مختلفی از ماست کم چرب، توت فرنگی یخ زده و بادام بو داده را روی هم بگذارید؛ حالا معجون شما آماده است.
آهن را فراموش نکنید
آهن یکی از مواد مغذی است که کمبودش در میان بچه ها بسیار شایع است. وظیفه آهن این است که اکسیژن را در خون حمل کند و به تمام بدن برساند. بنابر این کمبود آن می تواند برای همه قسمت های بدن زیانبار باشد.
علائم کمبود آهن چیست؟
کمبود آهن موجب کم خونی کودک می شود. کودکانی که کمبود آهن دارند، دچار خستگی، ضعف و بی حالی، رنگ پریدگی و کاهش رشد بوده و ممکن است حتی خلق و خوی آن ها نیز تحت تاثیر قرار بگیرد، به این ترتیب که خسته، بی حوصله و افسرده به نظر برسند. وقتی اکسیژن به قسمت های مختلف بدن نمی رسد، کودک توان جنب و جوش و بازی را ندارد و خیلی زود خسته می شود. علاوه بر این یادگیری کودک در مدرسه یا مهدکودک هم کاهش می یابد.
به فرزندتان آهن هدیه دهید
آهن در غذاهای زیادی یافت می شود، مثلا گوشت، تخم مرغ، ماهی، جگر و عدس و سبزی ها با برگ تیره. نکته جالبی که باید درباره آهن بدانید آن است که جذب آن به همراه غذاهایی که ویتامین C دارند افزایش می یابد. بنابر این ریختن آبلیمو روی گوشت کباب شده، به جذب بهتر آهن برای کودک کمک می کند. از راه های زیر برای تامین بیشتر آهن برای فرزندتان کمک بگیرید:
