سی تی اسکن از سرخرگهای کرونر با استفاده از آنژیوگرافی توموگرافی کامیپوتری قادر است ارزیابی درستی از پلاکهای سرخرگی مهیا کند که تأثیر زیادی بر مدیریت بیماریاشخاصی که مبتلا به دیابت هستند و با عوامل ریسک بالای سکته قلبی و سایر بیماریهای عروقی روبرو هستند، خواهد داشت.
نتایج این مطالعه که در چند مرکز انجام شده است بصورت آنلاین درمجله ی Radiologyمنتشر گردید.
پلاکی که در دیواره ی سرخرگ تشکیل می شود می تواند از عبور خون ممانعت کرده و در برخی موارد سبب پاره شدن رگ خونی شده و منجر به حملات قلبی بالقوه مرگباری گردد.
شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد پلاک های کلسیفیه شده یا ثابت کمتر از پلاک های غیر کلسیفیه یا نرم موجب پاره شدن عروق می شوند.
سونوگرافی داخل عروقی می تواند مقدار پلاک عروق کرونر کلسیفیه یا غیر کلسیفیه را تعیین کند، اما این روش برای اهداف غربالگری نامناسب و تهاجمی است، ازسوی دیگر استفاده از CTبرای تعیین درجه ی کلسیفیه شدن سرخرگ کرونر که یک گزینه ی غیر تهاجمی است دارای محدودیتهایی می باشد.
به گفته ی دکتر Limaاز بخش قلب دانشگاه جان هاپکینز: اندازه گیری کلسیم اسکورنشاندهنده ی میزان پلاک کلسیفیه شده در یک فرد است اما میزان پلاکهای غیر کلسیفیه را که خطرناک هستند، نشان نمی دهد، آنالیز کیفی پلاکها بوسیله ی روش coronary computed tomography angiographyیا CCTAبه عنوان یک گزینه برای غربالگری قابل استفاده است. این روش یک نقشه ی کامل آناتومیک از سرخرگهای کرونر را در یک ضربان قلب با دوز پایینی از تابش بدست می دهد. CCTAمی تواند تصویری از تمام پلاکهای سرخرگهای قلب را به نمایش بگذارد.
محققین از سه مرکز علمی دنیا (انستیتو ملی بهداشت در Bethosda، دانشگاه جان هاپ کینز و انستیتو قلب مرکز پزشکی Intermountainدر شهرlakesalt) به ارزیابی روش CCTAدر 224 بیمار دیابتی بدون علایم بالینی پرداختند. افراد دیابتی چاق مستعد ایجاد پلاک در عروق کرونر خود هستند تشکیل پلاکهای غیرکلسیفیه و تازه، این گروه را برای ارزیابی روش CCTAایده آل می کند.
محققین با استفاده از اندازه گیریهای حجم دیواره ی عروق کرونر و طول آن به اندازه گیری شاخص حجمی پلاک های کرونری( PVI) درهر یک از بیماران پرداختند. این تکنیک اطلاعات خوبی بسیار فراتر از وجود یا عدم وجود تنگی درعروق کرونر یا باریک شدن عروق ارائه می دهد.
PVIبا سن، جنسیت مذکر، نمایه ی توده ی بدنی ومدت زمان ابتلا به دیابت ارتباط دارد. افراد جوانتر با مدت زمان ابتلا کوتاهتر به دیابت درصد پلاکهای نرم بیشتری دارند.
تعیین شاخص حجم پلاک کرونر از طریق CCTAنه تنها از نظر بالینی آسان و قابل تکرار است بلکه تصویر کاملتری از سرخرگهای کرونر را می تواند ارائه دهد همچنین از این روش می توان بصورت روتین دربیماران درمعرض خطر استفاده کرد.
دکتر Lime می گوید: این یافته ها نشان می دهد یک قدم بسیار مهم دربررسی کیفیت پلاکها بخصوص پلاکهای کلسیفیه نشده ، برداشته ایم.
BMIیا نمایه ی توده ی بدنی معیاری برای میزان چربی بدن بر اساس وزن و قد است که اولین فاکتور خطر قابل تغییر مرتبط با پلاکهای کرونر ثابت و تمام پلاکهایی است که با CCTAارزیابی می شوند.
دکتر Bluemkeمی گوید: نتایج این تحقیق اهمیت ارزیابی BMIرا به عنوان عامل بوجود آورنده ی دیابت مشهودتر می کند، چاقی تنها فاکتور خطر قابل تغییری است که می تواند به عنوان یک هدف مهم در مدیریت دیابت مطرح شود.
تنها حدود یک سوم از پلاکهای سرخرگهای کرونر در بیماران شرکت کننده، کلسیفیه بود که تاکیدی برحضور گسترده ی پلاکهای غیرکلسیفیه است. توانایی تشخیص پلاکهای کلسیفیه شده و غیر کلسیفیه با این روش بسیار مهم است زیرا درمان بر اساس ترکیب پلاک موجود متفاوت است.
دکتر Limaمی گوید: بیمارانی که دارای پلاک نرم هستند به مداخلات درمانی بخصوص دارو درمانی نظیر استاتین ها بهتر جواب می دهند.
محققین به نظارت و پیگیری بیماران شرکت کننده برای درک بهتر ارزش بررسی پلاکهای عروق کرونر در پیش بینی حوادث قلبی عروقی درآینده و برای ارائه تعریف بهتری از نقش شاخص حجم پلاک درمقابل درجه ی CACادامه می دهند. باید یک مطالعه بالینیبرای بررسی کاهش فاکتورهای خطر با کاهش PVIطراحی و انجام شود.
دکتر Bluemkeمی گوید: اکنون که از شاخص پایه ی پلاکها در بیماران مورد مطالعه آگاه شده ایم می توانیم به دنبال افرادی باشیم که علیرغم مدیریت مطلوب بیماری، وقایع قلبی عروقی مانند یک حمله ی قلبی را تجربه می کنند. محققین می گویند : روش CCTAاحتمالاً برای سایر بیماران درمعرض خطر زیاد وقایع قلبی عروقی از ارزش ویژه ای برخوردار خواهد شد و ممکن است یک روز از این روش برای پیش بینی ایجاد پلاک استفاده شود تا پزشکان قبل از افزایش PVIبه درمان سختگیرانه از آن بپردازند.
منبع-http://diabetestma.org/
