شیر الاغ یکی از محصولات تازه وارد در بازار محسوب می شود، اما در حقیقت هزاران سال از وجود آن می گذرد.
یکی از نوشیدنی های طبیعی و قدیمی برای جوان سازی و حفظ زیبایی پوست شیر الاغ است که علاوه بر جوان سازی پوست به کاهش بروز بیماری ها در بدن انسان کمک می کند و از این ماده برای تهیه لوازم آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود.
در برخی از مراکز مراقبت های پوست و زیبایی وان هایی پر از شیر الاغ وجود دارد که برای جوانسازی پوست از آن استفاده می شود. اما استفاده از شیر الاغ موضوع جدیدی نیست و پیشینه طولانی در تاریخ دارد. استفاده از شیر الاغ برای مصارف زیبایی همچنان مورد توجه است و برخی شرکت ها از آن کرم یا صابون تهیه می کنند
در این گزارش با استفاده های جالب از شیر الاغ و مصارف متعدد آن در تاریخ آشنا خواهید شد.
قدیمی ترین مدارک به دست آمده نشان می دهد که از ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح شیر الاغ مورد استفاده بوده است، به طوریکه کتیبه های مصر باستان این موضوع را تأیید می کنند.
شیر الاغ بعد از عصر رنسانس به شهرت علمی دست یافت و خواص آن از نظر علمی ثابت شد.
گفته میشود که کلئوپاترا، ملکه مصر، زیبایی و طراوت پوست خود را با استحمام در وان پر از شیر الاغ حفظ می کرد. این کار مستلزم دوشیدن ۷۰۰ الاغ در روز بود.
رومیان باستان از شیر الاغ برای مصارف درمانی استفاده می کردند. پوپیا همسر نرون امپراتور روم برای حفظ زیبایی و درخشندگی پوستش از شیر الاغ استفاده می کرد. میسالینا همسر امپراتور کلودیوس اول ( از ۱۰ قبل از میلاد تا ۵۴ میلادی حکمرانی می کرد) از قطعه های خیس خورده نان با شیر الاغ به عنوان ماسک صورت استفاده می کرد.
فرانسوای اول پادشاه فرانسه به توصیه یک پزشک اهل قسطنطنیه از شیر الاغ برای درمان بیماری های خود بهره می جست، او ادعا می کرد که نوشیدن شیر الاغ باعث بهبود حال او شده است.
پولین بناپارت خواهر ناپلئون با شیر الاغ حمام می گرفت. او به دلیل کمبود الاغ در آن زمان با انتقادات بسیاری مواجه شد.
در قرن نوزدهم فروشندگان الاغ با تعداد زیادی از الاغ ها در سراسر اروپا می چرخیدند و مردم را به خریدن شیر الاغ ترغیب می کردند. فقط طبقه ثروتمند می توانست از آن بنوشد.
خانواده های فقیر این شیر را برای فرزندان بیمار و یا سالخوردگان از کار افتاده تهیه می کردند. در بیمارستان ها از شیر الاغ برای تغذیه نوزادان تازه متولد شده استفاده می شد.
بازاریابی برای شیر الاغ در اوایل قرن بیستم به منظور غذا دادن به کودکان یتیم خانه ها و مراکز نگهداری کودک و سالمند صورت گرفت. این رسم از ایتالیا، فرانسه، بلژیک، سوئیس و آلمان شروع شد.
موفقیت کنونی مزرعه دارانی که شیر الاغ تولید می کنند نشان می دهد که بسیاری از مردم هنوز هم بر خواص شیر الاغ باور دارند. امروزه شیر الاغ در تهیه وسایل آرایشی و زیبایی مورد استفاده قرار می گیرد و تأثیرات ملموس و شگرفی دارد.
بیشتر بخوانید: مصرف شیر الاغ و این همه ضرر برای سلامتی
شیر الاغ؛ مزایا، موارد استفاده و معایب
اخیرا شیر الاغ دوباره محبوبیت زیادی کسب کرده به ویژه در بخش هایی از اروپا که برای متحان غذاها و نوشیدنی های جدید همیشه پیش قدم هستند و هم برای علاقه مندان برای مصرف مواد غذایی طبیعی جذاب است. به گزارش هلث لاین، این مقاله به بررسی فواید، کاربردها و مضرات شیر الاغ می پردازد.
تاریخچه و کاربردهای شیر الاغ
الاغ ها متعلق به خانواده اسبیان شامل اسب و گورخر هستند. نژادهای مختلف خرهای اهلی در سرتاسر جهان زندگی می کنند و مانند بسیاری از پستانداران دیگر الاغهای ماده هزاران سال است برای شیرشان پرورش داده می شوند.
شیر الاغ سابقه طولانی در مصارف دارویی و آرایشی دارد. بر اساس گزارش ها، بقراط از آن برای درمان آرتریت، سرفه و زخم استفاده می کرد. کلئوپاترا هم پوست نرم و صاف خود را مدیون حمام با شیر الاغ بوده است.
این ماده دارای خواص ضدمیکروبی است و به عنوان دارویی محلی برای درمان عفونت ها از جمله سیاه سرفه و ویروس ها در بخش هایی از آفریقا و هند استفاده می شود.
در مقایسه با شیر سایر حیوانات شیری مانند گاو، بز، گوسفند، گاومیش و شتر شیر الاغ بیشتر شبیه شیر مادر انسان است. در حقیقت نخستین بار در قرن نوزدهم برای تغذیه نوزادان یتیم استفاده شده است.
پرورش الاغ محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. با این حال، اکثر مزارع کوچک با 5 تا 30 الاغ ماده هر کدام حدود 4 فنجان معادل یک لیتر شیر در روز تولید می کنند، بنابراین یافتن شیر تا حدودی دشوار است.
شیر خر به طور معمول در مزارع پرورش خرها به فروش می رسد. در ایالات متحده، قوانین فدرال حمل شیر خام را در خطوط ایالتی ممنوع کرده است. برخی از مزارع بزرگتر شیر الاغ پاستوریزه را می فروشند.
این شیر به طور گسترده ای به عنوان شیر خشک شده و در برخی از شکلات های وارداتی اروپایی موجود است. در ایتالیا، جایی که بسیار محبوب است شیر الاغ در برخی از شیرخشک های نوزادان و به عنوان ماده ای پزشکی استفاده می شود.
ارزش غذایی شیر الاغ
از نظر تغذیه ای شیر الاغ بسیار شبیه به شیر مادر و گاو است. این نوع شیر نیز ویتامین و مواد معدنی همراه پروتئین برای بدن تامین می کند. علاوه بر این، حاوی چربی و کالری کمتری است و ویتامین D بیشتری نسبت به سایر شیرها دارد. بیشتر کالری شیر الاغ از کربوهیدرات ها به شکل لاکتوز تامین می شود.
این جدول اطلاعات تغذیه ای 3 اونس معادل صد میلی لیتر شیر الاغ، شیر انسان و شیر گاو غنی شده با ویتامین D را فهرست می کند:
شیر الاغ/ شیر گاو کامل غنی شده با ویتامین D/ شیر انسان
کالری: 49 61 70
پروتئین: 2 گرم 3 گرم 1 گرم
کربوهیدرات: 6 گرم 5 گرم 7 گرم
چربی: 2 گرم 3 گرم 4 گرم
کلسترول: 3 درصد از ارزش روزانه 3 درصد از ارزش روزانه 5 درصد از ارزش روزانه
ویتامین D: 23 درصد از ارزش روزانه 9 درصد از ارزش روزانه یک درصد از ارزش روزانه
کلسیم: 7 درصد از ارزش روزانه 11 درصد از ارزش روزانه 3 درصد از ارزش روزانه
ریبوفلاوین: 2 درصد از ارزش روزانه 13 درصد از ارزش روزانه 2 درصد از ارزش روزانه
بیشتر پروتئین موجود در شیر لبنی از کازئین و آب پنیر تامین می شود. کازئین پروتئینی است که اکثر افراد مبتلا به حساسیت نسبت به شیر گاو نسبت مقابل آن واکنش نشان می دهند. شیر الاغ به دلیل دارا بودن کازئین کم و آب پنیر بیشتر شبیه شیر انسان است.
پروتئین آب پنیر موجود در شیر الاغ به دلیل خواص ضدمیکروبی آن قابل توجه است. حاوی ترکیباتی است که می تواند از رشد ویروس ها و باکتری ها جلوگیری کند. در مطالعات آزمایشگاهی از انتشار باکتری ها از جمله لیستریا مونوسیتوژنز، اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس جلوگیری می کند.
فواید شیر الاغ
طرفداران شیر الاغ اغلب آن را به خاطر فوایدش برای سلامتی که از محتوای تغذیه ای آن فراتر می رود، می نوشند. به طور خاص، این ماده غذایی به عنوان یک ماده غذایی حساسیت زا و تقویت کننده سیستم ایمنی بسیار مورد توجه قرار می گیرد.
در مقایسه با پروتئین موجود در شیر گاو که حدود 5 برابر بیشتر از آب پنیر کازئین دارد، پروتئین موجود در شیر الاغ تقریبا دارای کازئین و آب پنیر است. با توجه به محتوای قابل توجه کازئین آن بسیاری از افراد دارای حساسیت نسبت به پروتئین شیر گاو شیر الاغ را می توانند تحمل کنند زیرا شیر الاغ واکنش آلرژیک ایجاد نمی کند.
شیر الاغ برای افراد دارای حساسیت نسبت به شیر گاو می تواند مفید باشد، اما ممکن است از پروتئین و سایر مواد مغذی موجود در شیر لبنی سود ببرد. یک مطالعه ایتالیایی روی 81 کودک مبتلا به حساسیت نسبت به شیر گاو نشان داد همه آنها بدون هیچ گونه واکنش منفی می توانند شیر الاغ را بنوشند. جایگزینی شیر الاغ برای افزایش وزن و قد گزینه مجازی محسوب می شود.
با این وجود، در صورت ابتلا به آلرژی شناخته شده ای قبل از امتحان شیر الاغ با پزشک خود مشورت کنید. در حالی که شیر الاغ حاوی کازئین کمتری نسبت به شیر گاو است حتی مقدار کمی کازئین می تواند در برخی افراد باعث آنافیلاکسی شود.
یکی دیگر از اجزای مهم شیر الاغ لاکتوز است. این ماده به بدن برای جذب کلسیم کمک می کند که برای داشتن استخوان های قوی مهم است. سایر ترکیبات موجود در شیر از سیستم ایمنی سالم تری حمایت می کنند.
یک مطالعه در فاز آزمایشگاهی نشان داد شیر الاغ توانایی انتشار سیتوکین ها را دارد که پروتئین هایی هستند که سیستم ایمنی بدن را تحریک می کنند.
همان مطالعه نیز نشان داد شیر الاغ باعث تولید سلول ها نیتریک اکسید نیز می شود، ترکیبی که به گشاد شدن رگ های خونی کمک می کند. نیتریک اکسید می تواند جریان خون را در رگ های خونی بهبود بخشد و این به نوبه خود فشار خون را کاهش می دهد.
معایب شیر الاغ
بزرگترین نقطه ضعف شیر الاغ قیمت و در دسترس بودن آن است. از آنجا که تعداد و اندازه مزارع پرورش الاغ محدود است، بنابراین تولید و فروش شیر آن گران است و به سختی به دست می آید.
در اروپا تولیدکنندگان بزرگتری وجود دارد که شیر را به صورت پودر نیز می فروشند، اما حمل و نقل آن در خارج از کشور گران است.
قیمت شیر الاغ به همراه میزان کمی کازئین آن استفاده از آن را برای تهیه پنیر علاوه بر قیمت گزاف با مشکل نیز مواجه می کند. نکته منفی دیگر اینکه اکثر مزارع کوچک فقط شیر الاغ را می فروشند و نوشیدن شیر غیرپاستوریزه خطر بیماری های ناشی از غذا را به دنبال دارد.
اگرچه شیر الاغ دارای خواص ضدمیکروبی است و به طور معمول در آزمایش ها مشخص شده فاقد عوامل بیماری زای مضر است، اما همیشه خطر باکتری یا سایر سموم مضر موجود در شیر خام وجود دارد. مصرف آن برای نوزادان، افراد مسن یا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف می تواند خطرناک باشد.
در صورت تمایل برای مصرف شیر الاغ آن را به صورت مایع یا پودر امتحان کنید و حتما به دنبال شیر پاستوریزه باشید. از سوی دیگر، شیر خام را قبل از نوشیدن به مدت حداقل 15 ثانیه تا حداقل 161 درجه فارنهایت معادل 72 درجه سانتی گراد برای از بین بردن عوامل بیماری زا گرم کنید.
در نهایت، اگر از عدم تحمل لاکتوز رنج می برید و با علائمی مانند گاز، نفخ و اسهال بعد از نوشیدن شیر دست و پنجه نرم می کنید، شیر الاغ به دلیل داشتن لاکتوز به احتمال زیاد باعث ایجاد همین علائم می شود، بنابراین افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باید از نوشیدن شیر الاغ اجتناب کرده یا مصرف آن را محدود کنند. از سوی دیگر، می توان از آنزیم لاکتاز برای تجزیه لاکتوز قبل از نوشیدن آن استفاده کرد.
سایر موارد استفاده از شیر الاغ
شیر الاغ بیش از یک ماده غذایی است به همین دلیل به عنوان عنصری شناخته شده در لوازم آرایشی نیز مطرح است. در حقیقت، به احتمال زیاد شانس پیدا کردن مرطوب کننده ها و صابون های حاوی این ماده در مقایسه با نوشیدنی های حاوی شیر الاغ بیشتر است.
پروتئین های موجود در شیر الاغ قابلیت جذب و نگهداشتن آب را دارند که این امر آن را به یک مرطوب کننده عالی تبدیل می کند. برخی از پروتئین های موجود در شیر الاغ نیز به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند یعنی به محافظت از سلول ها در برابر آسیب های اکسیداتیو از جمله آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید کمک می کنند، بنابراین مزایای ضد پیری نیز ارائه می دهند.
محصولات آرایشی حاوی شیر الاغ به عنوان ماده اصلی شامل کرم های پوست، ماسک صورت، صابون ها و شامپوها است.
در پایان
شیر الاغ شبیه یک مد یا پدیده جدید به نظر می رسد، اما از دوران یونان و روم باستان به عنوان یک نوشیدنی تقویت کننده سلامتی و درمان آرایشی مرطوب کننده پوست استفاده می شده است. این امر به ویژه برای افراد دارای حساسیت به پروتئین شیر گاو که محتوای کم کازئین آن را تحمل کنند، جذاب است.
با این حال، توجه داشته باشید هنوز به دلیل دارا بودن مقدار کافی لاکتوز ممکن است برای افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز گزینه نامناسبی باشد، همچنین شیر حاوی ترکیباتی است که ضمن تقویت سیستم ایمنی بدن از رشد باکتری ها، ویروس ها و سایر عفونت ها جلوگیری می کند.
شیر گران قیمت الاغ به عنوان یک نوشیدنی به سختی پیدا می شود، اما همچنان می توانید از مزایای زیبایی آن بهره مند شوید. یافتن کرم های مرطوب کننده، صابون ها و شامپوهای تهیه شده از شیر الاغ گزینه آسان تری است.
مترجم: الهه زارعی