بیماری ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بیماری آنتی بادهایی علیه سیستم عصبی بدن ساخته شده و بخش هایی از عملکرد مغز را مختل می کند که اصلی ترین علت این بیماری استرس و فشارهای عصبی می باشد.این داروی جدید که ocrelizumab نام دارد، با هدف قراردادن سلول های B در درمان اشکال شدید بیماری ام اس موثر است.
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی پاسخ غیر متعارفی به سیستم عصبی مرکزی (CNS ) می دهد.
سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و اعصاب بینایی است. سیستم ایمنی بدن به طور معمول عوامل خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها را مورد هدف قرار می دهد؛ ولی در بیماری های خود ایمنی، به اشتباه بافت های نرمال از بین می روند. لوپوس و آرتریت روماتوئید نیز جزء بیماری های خود ایمنی محسوب می شوند.
در بیماری ام اس ، سیستم ایمنی به میلین حمله می کند. میلین به غلاف چربی اطراف سلول های عصبی گفته می شود. میلین آسیب دیده سبب بوجود آمدن تصلب بافت (sclerosis) می شود که نام بیماری نیز از همین واژه گرفته شده است.
زمانی که پوشش میلین یا بافت های عصبی آسیب می بینند، ارسال پیام های عصبی مختل می شود که عوارض مختلفی دارد. بیماری MS انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
– ام اس پیشرونده مقدماتی
در این نوع، نشانه های بیماری به طور پیوسته از زمان تشخیص بیماری سیر صعودی دارند. حمله ها مشخص نیستند و هیچ علامت بهبودی وجود ندارد. حدود 10 تا 15 درصد از بیماران، به این نوع از بیماری مبتلا می شوند. معمولا بیماری ام اس در افرادی که این مرحله را تجربه می کنند، دیر و در حدود 40 سالگی تشخیص داده می شود.
– نوع عودکننده – فروکش کننده
حدود 90 درصد از بیماران، به این نوع مبتلا هستند. معمولا نشانه های اولیه بیماری در این افراد، در اوایل بیست سالگی دیده می شود. پس از آن در دوره های مختلف، بیماری عود می کند و در بین دوره ها، بیمار بهبودی نسبی دارد. معمولا بیمارانی که به این نوع مبتلا هستند، وارد مرحله دیگری از بیماری به نام پیشرونده ثانویه می شوند.
– ام اس پیشرونده ثانویه
در این نوع، علایم بیماری به طور پیوسته سال ها وجود دارد و هیچ عود یا بهبودی حاصل نمی شود. معمولا این حالت 10 تا 20 سال پس از تشخیص بیماری اتفاق می افتد. این نوع از بیماری معمولا منجر به از کار افتادگی بیماران می شود.
– نوع پیشرونده عودکننده
این نوع از بیماری بسیار نادر است و در آن بیماری در دوره های مشخص عود می کند و از یک حمله تا حمله بعدی، نشانه های بیماری شدیدتر می شود. حدود 5 درصد از افراد به این نوع از بیماری مبتلا هستند.
داروهای رایج کنترل کننده علایم ام اس، معمولا سلول های T (سلول‌های سرباز سیستم ایمنی) را مورد هدف قرار می‌دهند؛ داروی ocrelizumab با راهکاری جدید، سلول‌های B را مورد هدف قرار می‌دهد. این سلول‌ها نقش کلیدی در بیماری ام اس دارند. بیشتر این سلول‌ها در اعماق بافت مغز قرار دارند و 2 درصد آن‌ها در جریان خون گردش می‌کنند و سبب التهاب سلول‌های عصبی در بیماران مبتلا به ام‌اس می‌شوند.
مطالعات جدید نشان می‌دهد داروی ocrelizumab که با نام تجاری Ocrevus هم شناخته می‌شود، قادر به سرکوب سلول‌های B است. مطالعات نشان می‌دهد این دارو نرخ عود سالانه ام اس نوع عود کننده-فروکش کننده را 47 درصد کاهش می‌دهد. این دارو ناتوانی بیمار و جراحات مغزی را به ترتیب 43 و 95 درصد کاهش می‌دهد. داروی Ocrevus علاوه بر این در درمان ام اس پیشرونده مقدماتی نیز موثر است.
در حال حاضر بیش از 2.3 میلیون نفر در سراسر جهان به ام اس مبتلا هستند و میزان آن در زنان تقریبا سه برابر مردان است. شایع ترین علایم بیماری عبارتند از :
• خستگی شدید
• تاری دید و دوبینی
• ضعف عضلانی و از دست دادن کنترل عضلات
• عدم تعادل
• بی حسی
• درد چشم
• خواب رفتن مداوم دست و پاست
در صورت پیشرفت بیماری، علایمی مانند اختلال در کنترل ادرار، گرفتگی عضلات (اسپاسم)، مشکلات جنسی، اختلال در بلع غذا، اختلال در صحبت کردن و مشکلات شناختی نیز مشاهده می شود.
نتایج این مطالعه در نشریه Medicine منتشر شده است.
منبع/ایرنا
