انواع مزاج از نظر طب سنتی نیازمند در پیش گرفتن رژیم غذایی مخصوص به خود هستند، رفتارها و طبع این افراد و حتی ویژگی های شخصیتی شما بستگی به مزاجتان دارد ،سعی کنید طبیعت خود را بشناسید و سپس با توجه به آن برنامه غذایی خود را تنظیم کنید. برخی از نمونه اغذیه ی گرم،اغذیه ی سرد واغذیه ی معتدل در این بخش به شما معرفی خواهد شد .
آن مقدارتوجه که در طب اصیل ایرانی نسبت به تغذیه و غذاخوردن اصولی و درست به چشم می خورد در هیچ یک از مکاتب طبی دنیا به چشم نمی خورد.
حکیمان ایران زمین معتقد بودند: « اگر طبیب درمان بیمار خود را از اصلاح غذای او آغاز نکند گویی بر کشتن وی جرات یافته است » و این جمله بسیار هشدار دهنده و تمام کننده است.نظر معصومین نیز اهمیت بی اندازه ی تغذیه را به ما گوشزد می کند .رسول خدا فرمود: « معده خانه ی تمام دردها و بیماری هاست » .
پیشگیری ، بهداشت و درمان بیماری های جسم و روح و روان انسان ها میسر نخواهد شد تا زمانی که تغذیه و خوردن و آشامیدن آنان کامل و صحیح نباشد.
شخصیت ، شعور و معرفت انسان ها نیز بستگی بی حدی به نوع تغذیه ی آنان دارد و این ضرب المثل عامیانه برای سایر کارشناسان تغذیه طب سنتی و طب اسلامی پذیرفته شده است : « به من بگو چگونه می خوری و غذای تو چیست تا بگویم کیستی و چه کاره ای … »
درطب ایرانی تئوری بنیادینی به نام اخلاط چهار گانه (سودا، صفرا، بلغم و خون ) و نیز مفاهیم سردی و گرمی وجود دارد که اساس این طب و تمام راه کارهای بهداشتی درمانی بر این تئوری بنا شده است، غذا و اصول تغذیه نیز از این امر پیروی می کند.
هر انسان به طور سرشتی و ژنتیکی دارای طبیعتی است که یا سرد است یا گرم.
طبیعت گرم یعنی فرد گرمایی است ( تحمل گرما را ندارد و هوای خنک برای او مناسبتر است)در زمستان لباس کم می پوشد .آب زیاد می خورد میل به خنکی ها و غذاهای سرد نطیر ماست، خیارو ترشی دارد.درصورت مصرف غذاهای گرم نظیر عسل، خرماو دارچین بدن او دچار التهاب شده و ممکن است جوش و خارش و کهیر پیدا کند.
طبیعت سرد یعنی فرد سرمایی است (تحمل سرما را ندارد و هوای گرم برای وی مناسب تر است) در زمستان لباس زیاد می پوشد، آب کم می خورد، میل به گرمی ها و غذاهای گرم نظیر عسل، کنجدو شیرینی ها دارد.در صورت مصرف غذاهای سرد نطیر ماست، خیار، دوغ، گوشت گوساله دچار ناراحتی هایی نطیر آبریزش دهان، پرخوابی ، درد اندام، کسالت بی حالی و بی حوصلگی خواهد شد.
بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد طبع سرد و گرم بدن
با چند نمونه غذای سرد، گرم و معتدل آشنا شوید:
اغذیه گرم:
دارچین، زنجبیل، انگور، ریحان، گلاب، فلفل سیاه، نان گندم، زیتون، قهوه، گردو، کدو حلوایی، عسل، زیره ی سیاه، روغن حیوانی، سیاه دانه، نمک، کاکائو، شکلات، نبات، نعنا، تخم مرغ خانگی، گوشت آهو، قلیه، بریانی، فسنجان، فالوده، حلیم، توت سفید، آبگوشت زیره، پسته، نخود، زیتون سیاه، چلو کباب، گوشت شتر، ماهی شور، خاگینه، بلدرچین، پیاز، نمک، گوشت خروس، گوشت خرگوش، انجیر، کرفس، کره، فندق و…
اغذیه سرد:
ماهی، آلو، گلابی، لوبیا، عدس، شاه توت، توت فرنگی، چغندر، گوشت گوساله، گوجه فرنگی، کشک، سیب زمینی، بادمجان، گیلاس، سرکه، ماالشعیر، آبلیمو، آب غوره، سماق ، پنیر تازه، خوراک مرغ، خیار، انار ترش، برنج، اسفناج، توت فرنگی، املت، نوشابه، گوشت گوساله، جگر، شکنبه، آش جو، لوبیا پلو، کشک بادمجان، کو کو سیب زمینی، شیر برنج، آش غوره و…
اغذیه معتدل:
آبگوشت، بادام، سیب، کرفس، سبزی خوردن، شیر تازه، کوفته با گوشت گوسفندی، سیب شیرین، آبگوشت بزباش
هر کس بسته به طبع و مزاج خود باید نوع مناسب حال خود برگزیند و بیشتر آن انواع غذاها را مصرف کند. اگر طبع شما گرم است باید غذاهای سرد و خنک مثل آش انار، آش آلو، آب زرشک، خیار، مرکبات و ماست و…مصرف کنید تا گرمی و حرارت ذاتیتان تعدیل شود و در سلامت و تعادل جسمی و گوارشی به سر ببرید، کمتر گرمی بخورید و هر گاه غذاهای گرم مصرف کردید باید به همراه آن اقلام سرد و خنک نیز بخورید.
لازم به ذکر است اکثر اقلام و غذاهای وارداتی غرب ( ماکارونی، پیتزا، پفک، سوسیس، کالباس، همبرگر، نان فانتزی، شکلاتها،بیسکویتها، چیبس…) یبوست زا هستند و یبوست در طب سنتی بسیار حائز اهمیت است و یکی از اصیلترین دلایل پیدایش و شدت یافتن بیماریهاست. نانهای بدون سبوس و برنج دو عامل مهم تشدید یبوست می باشند، به همین دلیل در طب سنتی اغلب غذاهابه شکل آش و خورشت و حلیم و فرنی و آبگوشت طراحی شده اند که همگی ضد یبوست هستند.
