8 درصد نازایی با علت مردان و 37 درصد علت زنان می باشد و 35 درصد به هر دو، زن و مرد ارتباط دارد. 50 درصد علل مشخص وجود ندارد. وقتی نازایی اتفاق می افتد مرد و زن هر دو باید بررسی شوند. اگر زن تخمک نسازد یک روش درمان استفاده از قرص کلومیفن می باشد.
تخمک گذاری
برای فهم اینکه چرا و چطور کلومیفن مصرف گردد مهم است که تخمک گذاری در زن را بدانیم معمولا هر زن هر 35-24 روز تخمک گذاری می کند و تخمک گذاری 14-12 روز قبل از قاعدگی بعدی اتفاق می افتد و بیشترین شانس باروری در همین زمان تخمک گذاری و یک یا دو روز قبل از تخمک گذاری می باشد که زمان تقریبا 14-12 روز بعد از اولین روز از 28 روز سیکل ماهیانه می باشد.
خانمهایی که بیشتر به کلومیفن جواب می دهند آنهایی هستند که FSH بالایی نداشته باشند و همچنین آندسته ای که بعد از درمان با پروژسترون خونریزی می کنند که شامل زنهایی با تخمدان پلی کیستیک می باشد.
بررسی قبل از درمان:
قبل از هر درمان نازایی زن و همسرش باید بررسی کامل نازایی شوند. این بررسی شامل، گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی، تست اسپرم و آزمایش خون و غیره می باشد.
مقدار دارو:
کلومیفن معمولا روز 3 یا 4 یا 5 قاعدگی داده می شود. معمولا یک قرص mg50 برای 5 روز داده می شود. اولین روز خونریزی روز اول سیکل نامیده می شود. اگر زن قاعدگی نداشته باشد با پروژسترون ایجاد قاعدگی می کنید.
تخمک گذاری معمولا بین روز 19-14 اتفاق می افتد. می توان با استفاده از نوار مخصوص که در ادرار تست می شود زمان تخمک گذاری را مشخص کرد اگر این نوار در دسترس نباشد توصیه می شود از روز 10 قاعدگی به مدت یک هفته یک روز در میان نزدیکی داشته باشید. با استفاده از سونوگرافی واژینال می توان زمان تخمک گذاری را مشخص نمود. اگر تخمک گذاری در ماه اول ایجاد نشد و دوز کلومیفن افزایش داده می شود.
بیشتر حاملگی ها در 6 ماه اول استفاده از کلومیفن اتفاق می افتد بعد از 6 ماه موفقیت کاهش می یابد.
فوائد:
کلومیفن ارزان می باشد. کلومیفن شانس حاملگی را افزایش می دهد و خطر جانبی کمتری دارد.
خطرات:
خطر کلومیفن شامل افزایش چند قلویی می باشد. تقریبا 6 درصد زنها شانس دوقلویی دارند.و درصد کمکی ممکن است تخمدانها بزرگ شود.
از خطرات جانبی دیگر گرگرفتگی، سردرد. احساس نفخ شکم، تهوع، استفراغ، درد پستان می باشد؟
عدم بینایی مانند کدورت و دوبینی در 2-1 درصد اتفاق می افتد.
بیشتر مطالعات افزایش خطر اختلالات جنسی و سقط گزارش نداده اند. خطر کانسر پستان و رحم افزایش نمی یابد. بطو مختصری خطر کانسر تخمدان را افزایش می دهد. زنهایی که بعد از سه سیکل درمان با کلومیفن باردار نمی شوند. احتیاج به بررسی های دیگری مانند هیستروسالپنگوگرافی (X-Ray رحم و لوله ها) آزمایش خون می باشند.
کاهش وزن:
زنهایی که چاق هستند کمتر تخمک گذاری می کنند. اغلب کاهش وزن بهترین درمان می باشد. چاقی وقتی است که BMI بیشتر از kg/m225 باشد. کاهش وزن ارزان می باشد و شانس تخمک گذاری و حاملگی را افزایش می دهد به علاوه خطر در حین حاملگی را کاهش می دهد.
کاهش مصرف کالری و ورزش برای کم کردن 10-5 درصد وزن پیشنهاد می شود.
افزایش وزن:
زنهایی که زیر وزن نرمال می باشند. BMI کمتر از 17 بعلت کاهش اشتها و یا ورزش سنگین بطور نامرتب تخمک گذاری می کنند. به این دسته توصیه می شود که حداقل BMI را به 19 برسانند.
درمان با گونادوتروپین انسانی
بعضی از خانمها با وجود رشد فولیکول در وسط سیکل افزایش LH نداشته و تخمک گذاری نمی کنند که به این دسته آمپول HCG تزریق می کنند.
با استفاده از سونوگرافی فولیکول اندازه گیری می شود و زمان تزریق HCG مشخص می شود که در روز تزریق 44-36 ساعت بعد تخمک گذاری اتفاق می افتد.
عدم جواب به کلومیفن
اگر بیماران با توجه به داشتن تخمک در سه سیکل باردار نشوند باید دلائل دیگر نازایی، چسبندگی آندومتریوز و علل مردانه وجود داشته باشد.
اگر درمان با کلومیفن موفقیت آمیز نبود. روشهای دیگر درمان نازایی مانند جراحی (برداشتن چسبندگی و فیبروم) تزریق گونادوتروپین و یا IVF پیشنهاد می شود.
هیستروسکوپی
روشی است که جهت دیدن داخل رحم استفاده می شود. یک وسیله ظریف که هیستروسکوپ نامیده می شود از طریق واژن و دهانه رحم داخل رحم می شود که توسط آن پزشک به امکان مشاهده داخل رحم را می دهد که علل مشکل رحمی شما را تشخیص دهد.
چه مواقعی استفاده می شود؟
در موارد زیر پزشک شما هیستروسکوپی را پیشنهاد می کند
– خونریزی شدید و قاعدگی طولانی
– خونریزی بین دو قاعدگی
– خونریزی بعد از یائسگی
– قاعدگی نامرتب
– درد شدید قاعدگی
– سقط مکرر
– جابجایی آی یو دی
– ناباروری
چطور برای انجام هیستروسکوپ آماده شوم؟
ابتدا دارویی می دهیم که درد نداشته باشد. بیهوشی عمومی به شما عدم هوشیاری می دهد و یک لوله راه هوایی یا ماسک به تنفس شما کمک می کند. همچنین بی حسی موضعی مانند اسپانیال ممکن است استفاده شود که براساس موقعیت شما تصمیم گرفته می شود.
اگر قرار باشد عمل شما تحت بیهوشی عمومی انجام گیرد:
– باید آزمایشات خون لازم را حدود یک دقیقه قبل انجام دهید.
– زمان بستری شما را در بیمارستان مشخص نماید.
– شب یا صبح قبل از عمل دوش بگیرید.
– از شب قبل از عمل چیزی ننوشید یا نخورید.
عمل چگونه انجام می گیرد؟
ابتدا دارویی می دهیم که درد نداشته باشید. با بیهوشی شما هوشیار نخواهید بود و یک لوله برای راه هوایی یا ماسک به تنفس شما کمک می کند. همچنین بیحسی موضعی مانند اسپاینال ممکن است استفاده شود. قبل از هیستروسکوپی ابتدا دهانه رحم شستشو داده می شود. هیستروسکوپ وارد رحم می شود. مایع یا گاز از طریق هیستروسکوپ داخل رحم جهت اتساع فرستاده می شود که دیدن داخل رحم را ساده تر می کند. سپس پزشک شما داخل رحم را مشاهده می کند و بررسی جهت مشکل شما انجام می دهد. اگر حالت غیرطبیعی مشاهده شود نمونه برای بررسی گرفته می شود. اگر جراحی لازم باشد از طریق هیستروسکوپ وسیله مخصوص وارد می شود. پزشک می تواند پرده داخل رحم را ترمیم کند. فیبروم و پولی را خارج نماید و ممکن است از حرارت جهت ترمیم لایه داخل رحم استفاده نماید.
در انتهای عمل پزشک هیستروسکوپ رااز رحم خارج و مایع و گاز را تخلیه می کند.
بعد از عمل چه اتفاقی می افتد؟
بیشتر بیماران 4-2 ساعت در بیمارستان می مانند تا کلا بهبود یابند. اگر بیهوش شده اید باید همراه داشته باشید که رانندگی کند و شما را به منزل برساند چون ممکن است شما احساس درد و سرگیجه داشته باشد.
شما ممکن است تهوع، زخم گلو (بدلیل لوله هوایی) و درد ناحیه شانه ها داشته باشند ممکن است درد زیر شکم، لکه بینی، خونریزی کمی داشته باشید این علائم نرمال است و در عرض چند روز برطرف می شود.
پزشک شما ممکن است داروهای مسکن برای شما نسخه نماید. استامینوفن و پروفن می تواند درد شما را تسکین دهد. ممکن است شما بعد از چند روز بتوانید سرکار بروید.
پزشک شما برای بررسی مجدد وقت بعدی را تعیین می کند.
خطرات این عمل چیست؟
اگرچه هیستروسکوپی یک روش ساده است، ولی احتمال کمی ریسک وجود دارد. تمامی احتیاطات لازم جهت کاهش خطر برای شما انجام می گیرید.
– خطرات در رابطه با دارو و بیهوشی
– ممکن است دهانه رحم در حین عمل آسیب ببنید
– گاز و مایع ممکن است داخل جریان خون شود و ایجاد مشکلات جدی نماید. اگرچه نادر است.
– اعضاء مجاور رحم مانند تخمدانها، مثانه، روده ممکن است آسیب ببیند. هرگونه آسیب و خونریزی غیرقابل کنترل ممکن است احتیاج به تزریق خون و ترمیم داشته باشد.
– عفونت ممکن است اتفاق بیافتد. گاهی ممکن است شدید باشد و بیمار چند روز در بیمارستان بستری باشد.
– درد شدید قفسه سینه
– تهوع و استفراغ مداوم
لاپاراسکوپی:
لاپاراسکوپی یک عملی است برای مشاهده داخل شکم شما، یک وسیله باریک بنام لاپاراسکوپ از طریق برش کوچک زیر ناف وارد شکم می شود که به پزشک کمک می کند مشاهده یا جراحی در لگن را انجام دهد.
چه زمانی انجام می گیرد؟
پزشک شما در موارد زیر این عمل را پیشنهاد می نماید؟
– درد در ناحیه شکم
– مشکل در باردار شدن
– حاملگی خارج از رحمی
– کیست تخمدان
– چسبندگی ها
– هیستروسکوپی که نیاز به لاپاراسکوپی دارد.
چگونه لاپاراسکوپی به من کمک می کند؟
با مشاهده اعضاء داخلی شما پزشک می تواند مشکل شما را تشخیص دهد و می تواند تصمیم بعدی جهت درمان دارویی و یا جراحی بگیرد؟
چگونه برای لاپاراسکوپی آماده شوم؟
– آزمایش خون لازم است
– شب قبل از عمل دوش بگیرید
– از شب قبل از عمل چیزی نخورید و نیاشامید
– ممکن است دستورات دیگری نیز پزشک به شما بدهد
حین عمل چه اتفاقی می افتد؟
ابتدا با دارو و بیهوشی عمومی یا موضعی شما عدم هوشیاری خواهید داشت یک لوله و یا ماسک برای کمک به تنفس شما گذاشته می شود.
سپس با یک برش کوچک در زیر ناف وسیله لاپاراسکوپ وارد شکم می شود. معمولا یک یا دو یا بیشتر برش روی شکم داده می شود برای انجام عمل بزرگتر و گاز داخل شکم شما وارد می شود که با متسع کردن شکم دیدن داخل شکم را آسانتر می کند.
پزشک شما با کمک لاپاراسکوپ می تواند لوله ها، تخمدانها، آپاندیس و همچنین روده، کیسه صفرا مثانه را مشاهده نماید و در صورت غیرطبیعی بودن نمونه برداری نماید.
همچنین با توجه به علت عمل اگر چسبندگی در لوله ها و رحم و تخمدانها باشد می تواند درمان نماید. در انتهای عمل وسیله را خارج و گاز شکم را تخلیه می کند و برش را بخیه می زند.
اتفاقات بعد از عمل:
شما لازم است چند ساعت در بیمارستان بمانید تا بهبودی حاصل نمایند. ممکن است احساس تهوع و درد ناحیه گلو بدلیل لوله داخل تراشه داشته باشید.
همچنین احساس درد شانه بدلیل گاز داخل شکم داشته باشید
ممکن است نتوانید بلافاصله ادرار نمایید و احتیاج به سوند مثانه داشته باشید.
ممکن است نفخ شکم داشته باشید و دفعات دفع مدفوع شما تغییر نماید.
این معمولا بعد از چند ساعت یا چند روز بهبود می یابد.
ممکن است پزشک داروی استامینوفن و یا پروفن بعنوان مسکن برای شما نسخه نماید.
شما ممکن است چند روز نتوانید سرکار بروید
پزشک شما زمان ویزیت بعدی شما را تعیین می کند
خطرات عمل چیست؟
مانند هر عمل جراحی خطرات ممکن است اتفاق بیافتد اگرچه ریسک لاپاراسکوپی کم می باشد
– مشکلات بدنبال دارو بیهوشی
– اعضاء داخل شکم مانند روده، مثانه، عروق خونی ممکن است آسیب ببیند.
در این موارد جراحی ممکن است لازم باشد؟
– ندرتا تزریق خون یا کلستومی (گذاشتن روده به جدار شکم) لازم می باشد.
– ممکن است لخته در لگن و یا در پا ایجاد شود که خطر آمبولی ریه وجود دارد
– شکم ممکن است تحریک و یا عفونی بشود
پزشک شما ممکن است در مورد خطرات عمل برای شما توضیح دهد.
در موارد زیر بلافاصله به بیمارستان مراجعه نمایید
– تب
– سرگیجه
– خونریزی شدید
در موارد زیر فورا با بیمارستان تماس بگیرید
– تب
– درد شدید زیر شکم
– ترشح شدید واژینال
– خونریزی شدید
در موارد زیر جهت ویزیت از پزشکتان وقت بگیرید
– اگر خونریزی غیرطبیعی و درد داشته باشید که بیش از 3-2 روز طول بکشد
– علاقه مند هستند که نتایج عمل را بدانند.
آندومتریوزیس:
1 در هر 10 زن در سنین باروری مبتلا به آندومتریوز می شود.
5 در 10 زن نازا و 5 در 10 زن با درد لگنی
بیماری شایعی است که اکثر زنان در سنین باروری را درگیر می کند. این بیماری باعث درد مزمن لگن و گاهی با نازایی همراه است.
آندومتریوزیس یک رشد بافت همبند رحم در نواحی دیگر بدن می باشد. این جابجایی بافت در زمان سیکل قاعدگی که هورمون واکنش نشان می دهد. هر ماه این بافت رشد می کند سپس تحریک می شود. و ریزش می کند. خون قاعدگی از رحم بطرف واژن خارج می شود ولی در اعضاء دیگر جایی برای خروج ندارد و باعث تورم و چسبندگی می شود که هر دو ایجاد درد شدید می کند و در نتیجه اشکال در بارور شدن ایجاد می کند.
اگرچه جستجوهای زیادی در مورد بیماری آندومتریوز شده است ولی یک بیماری مبهم می باشد و مشکلاتی در درمان و تشخیص وجود دارد.
بیشتر علائم آندومتریوز مانند دردهای شدید قاعدگی، مقاربت دردناک، اسهال، یبوست، تهوع شبیه بیماریهای دیگر می باشد. بیماران با آندومتریوز ممکن است علائم مختلفی در رابطه با محل درگیری این بیماری داشته باشند. این به این معنی است که درمان یک بیمار با بیمار دیگر متفاوت می باشد.
علائم شایع:
– دردهای شدید قاعدگی
– مقاربت دردناک
– دفع دردناک ادرار یا مدفوع
– درد کمر
– درد مزمن لگن
تشخیص و درمان:
علائم در بیماران متفاوت است. تشخیص و درمان به چند فاکتور بستگی دارد:
– سن شما
– چه علائمی شما دارید و چه تاثیری بر زندگی شما دارد
– تصمیم شما به بچه دار شدن
– محل آندومتریوز
اگرچه درمان قطعی وجود ندارد، ولی درمانهایی برای بهبود نسبی شما وجود دارد. که این درمانها متمرکز شده است روی کاهش درد و احتمال حامله شدن شما را افزایش می دهد.
درمانها می تواند رشد آندومتریوز را کاهش دهد که باعث افزایش احتمال حاملگی می شود.
درمانها شامل مجموعه ای از تغییر نحوه زندگی، دارو، جراحی می باشد.
تغییر در نحوه زندگی
تغییرات نحوه زندگی شما ورزش و آرامش می باشد و همچنین رژیم مناسب غذایی باعث رفع علائم می شود.
درمان هورمونی
درمان هورمونی شامل قرص های ضدباروری، پروژسترونی، GnRH آگونیست می باشد.
داروهای هورمونی ضدباروری
مانند قرصها طور وسیع استفاده می شود که باعث کاهش درد می شود و باعث متوقف شدن رشد آندومتریوز می شود.
ممکن است به شما توصیه شود که یک هفته دارو را قطع کنید که جلوگیری از عادت شدن شما می کند بعد از سه ماه مجددا ویزیت می شوید که آیا ادامه ندهید یا تغییر دهید.
درمان پروژسترون
درمان با پروسترون می تواند بصورت تزریقی نیز باشد که جهت ضدباروری نیز استفاده می شود می تواند بصورت قرص باشد. پروژسترون باعث کاهش اثر استروژن و در نتیجه کاهش رشد آندومتریوز می شود.
گاهی خونریزی های نامرتب نیز بدنبال مصرف پروژسترون ایجاد می شود.
دانازول:
در گذشته دانازول یکی از درمانهای شایع آندومتریوز بود. این دارو باعث کاهش رشد آندومتریوز می شود ولی بخاطر اثرات جانبی آن مانند افزایش وزن – آکنه – افزایش مو و .. افزایش سطح کلسترول و افزایش صفات مردانه امروزه کمتر استفاده می شود.
آگونیست GnRH
اگر هورمونها اثر خونی برای شما داشته باشند این هورمون بصورت تزریق یا اسپری باعث قطع قاعدگی می شود.
جراحی:
در موارد زیر پیشنهاد می شود.
– اگر درد لگن با دارو بهتر نشود
– اگر آندومتریوز به اعضاء داخلی آسیب برساند.
– اگر آندومتریوز شدید باشد.
– اگر کیست تخمدان آندومتریوما داشته باشد
– اگر تشخیص قطعی باشد
– اگر نازایی وجود داشته باشد
درمان محافظه کارانه:
لاپاراسکوپی شایع ترین روش می باشد هدف لاپاراسکوپی برقرار کردن حالت طبیعی لگن و تسکین درد می باشد برداشتن آندومتریوز احتمال حاملگی را افزایش می دهد.
لاپاراتومی: باز کردن شکم
در روز جراحی ممکن است داروهای هورمونی جهت جلوگیری از رشد آندومتریوز توصیه شود.
درمان قطعی
درمان قطعی برداشتن رحم و تخمدانها می باشد که در90 درصد مواد درد برطرف می شود که معمولا پیشنهاد می شود هر دو از تخمدان رحم خارج شود اگر یک تخمدان باقی بماند شانس کمی از برگشت علائم وجود دارد.
مدت زمان
جدول زمان بندی درمان ای . دی . ف. معمولا روز 2 یا 3 پریود یا 21 روز بعد از شروع پریود آغاز می گردد و براساس نوع نازایی، سن و مشخصات دیگر، جدول زمان بندی متفاوت را خواهیم داشت.
کنترل سیکل درمانی
دوره درمان با سونوگرافی واژینال به همراه آزمایشات خون کنترل می گردد. مقدار دارو، دفعات سونوگرافی بستگی به جواب دادن شما به دوره درمان دارد و در هر نوبت مراجعه، در مورد پیشرفت معالجات و یا تغییرات درمان با پرستار صحبت خواهید کرد.
تخمک گیری و انتقال جنین
مرحله تخمک گیری با سونوگرافی واژینال در اتاق عمل انجام می گردد که معمولا برای این مرحله بیهوشی کوتاه مدت دارید و انتقال جنین بدون هیچ داروی آرامبخشی انجام می شود.
بعد از عمل
اگر بعد از 15 روز آزمایش بارداری مثبت باشد. اولین سونوگرافی معمولا 2 هفته بعد انجام می گردد.
اگر درمان شما موفقیت آمیز نباشد. در مورد مراحل بعدی با شما مشاوره خواهد شد.
انجماد جنین
در هر سیکل میکرواینجکشن پس از انتقال جنین در صورت وجود حداقل سه جنین اضافه با کیفیت عالی می توان این جنین ها را منجمد نموده و به مدت طولانی نگهداری کرد. فریز جنینها با هماهنگی زوج صورت میگیرد و در صورت لزوم زوج می توانند در سیکل بعدی پس از مراجعه به متخصص زنان بدون انجام تحریک تخمک گذاری و عمل تخمک گیری و با مصرف داروی کمتر، پس ازچند بار سونوگرافی واژینال برای بررسی ضخامت دیواره رحم اقدام به ذوب و انتقال جنینهای مذکور در روز تعیین شده توسط متخصص زنان نمایند. طول درمان حدود شش هفته و هزینه درمان به میزان قابل توجهی کمتر از یک سیکل معمولی میکرواینجکشن می باشد..
اطلاعات راجع به درمان با روش IUI
آی یو آی یکی از روشهای درمانی می باشد که اسپرم آماده شده را در زمان تخمک گذاری به درون حفره رحمی تزریق می کنیم.
1) آزمایش های زیر را زوجین باید انجام دهند.
– آزمایش آنتی بادی ضد HIV (آزمایش خون ایدز) در 6 ماه گذشته
– آزمایش آنتی بادی هپاتیت بی و سی که اینها ممکن است هر سه سال نیاز به تکرار داشته باشد.
اشکال در انجام هر کدام از این آزمایشات منجر به این می شود که برای درمان پذیرفته نشوید.
2) روز اول: لطفا به پرستار هماهنگ کننده زنگ بزنید.
اگر پریود شما بعد از ساعت 00/17 (5 بعد از ظهر) شروع می شود، روز بعد به عنوان روز اول شما می باشد، یک نوبت برای سونوگرافی به شما داده می شود.
3) روز سوم: اگر دارو نسخه شده باشد لطفا بصورتی که آموزش داده شده در عصر آن را شروع کنید.
4) روز هفتم تا یازدهم: روزی که از شما خواسته می شود مراجعه نمائید، یک سونوگرافی واژینال انجام می شود (با مثانه خالی) شما پزشک خود را می بینید و قرار ملاقات بعدی را تعیین می کنید.
پاسخ تخمدانی در این مرحله باید روز به روز ارزیابی شود و آموزشهای لازم باید به شما داده شود.
5) روز HCG: قبل از تخمک گذاری از شما خواسته می شود تا تزریق HCG را انجام دهید، معمولا 48-36 ساعت قبل از تلقیح، تزریق انجام می شود.
پرستار مربوطه زمان ورودتان را به شما اطلاع می دهد که زمان داده شده، زمان انجام عملیات درمانی نیست برای همین از شما می خواهیم کمی صبور باشید.
6) روز انجام آی یو آی: لطفا لباس راحت بپوشید به خاطر اینکه شما طی انجام کار نیازی به تعویض لباس ندارید در صورت تمایل، برای چند دقیقه قبل از ترک کلینیک استراحت کنید. در صورتیکه پزشک تشخص دهد، ممکن است دارو تجویز شود.
7) روز پانزدهم: یک آزمایش خونی حاملگی در این روز انجام می شود اگر شما تقاضای آمدن به کلینیک را دارید یک وقت ملاقات بگیرید.
8) اگر آزمایش حاملگی مثبت شد، به شما توصیه می کنیم که دو هفته بعد از آزمایش یک سونوگرافی انجام بدهید.
موارد منع انجام آی یو آی:
عبارتند از: زن مبتلا به آندومتریوز باشد، 38 سال سن یا بالاتر
درمان با آی یو آی بطور عمده برای موارد ناباروری با علت نامشخص، اختلال مخاط سرویکس، آندومتریزو خفیف، مشکلات خفیف مردانگی و ناتوانی مرد در انزال درحین نزدیکی ضرورت دارد.
آی یو آی با تحریک هورمونی انجام می شود. این نوع درمان با مشکلات مردانگی شدید و آندومتریوز متوسط تا شدید یا لوله های فالوپ مسدود توصیه نمی شود.
میزان موفقیت با توجه به سن زن و با توجه به علت ناباروری متفاوت است. ما بطور عادی بیشتر از 6-4 دوره را توصیه نمی کنیم، بخاطر اینکه بعد از این دفعات در صورت ادامه درمان شانس ایجاد حاملگی اندک است.
در یک دوره تحریک شده هورمونی 3-2 روز بعد از شروع خونریزی قاعدگی یا زمان خونریزی ایجاد شده در اثر قطع هورمونها، تزریق گنادوتروپین های زیر جلدی نیز بصورت روزانه یا بطور متناوب چند روزه برای تحریک تخمدانها شروع می شود. مقدار دارو بسته به سن، پاسخ قبلی و دیگر عوامل تنظیم می شود. بیمار اولین سونوگرافی خود را در روز دهم تحریک برای تعیین اندازه و تعداد فولیکول های تخمدانی و اندازه گیری ضخامت آندومتر انجام می دهد.
برای القاء تخمک گذاری، آمپول HCG (Ovitrelle) معمولا وقتی اندازه فولیکول اصلی یا بزرگترین فولیکول به mm18 یا یشتر برسد تجویز می شود.
انجام (IUI) آی یو آی مشروط به این است که بیشتر از 3 فولیکول با قطر mm14 یا بزرگتر وجود نداشته باشد. تزریق اسپرم ظرف 48-36 ساعت بعد از تجویز HCG انجام می پذیرد. یک آزمایش حاملگی حدودا در هفته بعد از لقاح انجام می شود.
سوالات شایع مطرح شده در مورد آی یو آی
1- آی یو آی چگونه انجام می شود؟
در آی یو آی از طریق کاتتر بسیار باریک انعطاف پذیری، اسپرم های شسته شده مسقیما بداخل رحم منتقل می شود این عمل زمان بسیار کوتاهی طول می کشد.
در این روش ابتدا اسپکولوم وارد می شود که این عمل چند دقیقه ممکن است طول بکشد.
(90-60 ثانیه برای وارد کردن کاتتر، بعد تزریق اسپرم، سپس 60 ثانیه یا بیشتر برای خارج کردن کاتتر) زمانی که دهانه سرویکس سفت باشد یک تناکولوم برای گرفتن دهانه سرویکس استفاده شود که این حالت ممکن است احساس ناراحتی کمی ایجاد کند.
2- چه تعداد اسپرم جهت انجام آی یو آی مناسب است؟
بطور متوسط 10 میلیون اسپرم متحرک حداقل مورد نیاز جهت انجام IUI است تعداد اسپرم متحرک جهت تزریق عامل پیش گویی کننده در آی یو آی می باشد.
کاهش تحریک اسپرم بعد از شستشو نشان دهنده نتایج ناموفق آی یو آی است.
3- مکان و زمان جمع آوری اسپرم قبل از آی یو آی
معمولا نمونه ای که از طریق نزدیکی بدست می آید و در ظرف استریل جمع آوری می شود. یک فاصله زمانی بین زمان شست و شوی اسپرم و زمان تزریق آن وجود دارد که حداقل 2 ساعت می باشد.
4- چه مدت قبل از آی یو آی، مرد نباید نزدیکی داشته باشد تا ذخیره اسپرم کافی داشته باشد؟
معمولا بهتر است تا 72 ساعت بین نزدیکی و جمع آوری اسپرم برای آی یو آی فاصله باشد تا بتوان اسپرم هایی با بهترین شکل و حرکت را بدست آورد.
5- بیمار چه مدت بعد از انجام آی یو آی می تواند نزدیکی داشته باشد؟
معمولا هر زمانی بعد از (IUI) آی یو آی می تواند نزدیکی داشته باشد در حقیقت اکثر پزشکان مقاربت هرچه سریعتر بعد از آی یو آی را پیشنهاد می کنند تا احتمال بیشتری برای تشکیل جنین وجود داشته باشد.
6- چه تعدادی از فولیکول ها شانس حاملگی را افزایش می دهند؟
در مطالعات مختلف ذکر شده 4-3 فولیکول بیشترین شانس را برای حاملگی ایجاد می کنند فولیکولهای بیشتر ریسک چند قلویی را افزایش می دهد.
7- آیا وقتی شمارش اسپرم طبیعی باشد آی یو آی نیاز است؟
آی یو آی شانس حاملگی را بدون ارتباط به شمارش اسپرم افزایش دهد با انجام آی یو آی اسپرم های بیشتری جهت لقاح در دسترس قرار می گیرند.
8- چه تعدادی اسپرم برای آی یو آی نیاز است؟
بیشتر از ده میلیون اسپرم شتشو داده شده برای موفقیت آی یوآی نیاز است وقتی که شمارش زیر 10-5 میلیون باشد شانس موفقیت کمتر می شود.
9- چه تعداد آی یو آی باید قبل از آی وی اف انجام شود؟
معمولا 4-3 نوبت با درمان کلومید ادامه می یابد و 4-3 نوبت در درمان تزریقی انجام می شود اگر با توجه به تخمک گذاری مناسب موفقیت آمیز نباشد انجام آی وی اف را باید در نظر گرفت.
10- آیا آی یو آی قابل انجام در منزل می باشد؟
آی یو آی نباید در منزل و بدون مراقبت های پزشکی انجام شود زیرا اسپرم ها نیاز به شستشو جهت پیشگری از عفونت دارند.
تزریق واژینال در منزل قابل انجام می باشد اما میزان موفقیت بیشتری نسبت به نزدیکی ندارد.
11- چه اندازه از فولیکولها را رسیده در نظر می گیریم؟
در روش درمان به کلومید فولیکول 24-20 میلی متر رسیده در نظر می گیریم در روش درمان با FSH شما 18-16 میلی متر و در روش FSH+LH 17-16 میلی متر می باشد ممکن است فولیکولهای کمی کوچکتر 15-14 میلی متر حاوی تخمک بالغ باشد با استفاده از HCG در 95% موارد فولیکول پاره می شود.
12- سطح استرادیول در زمان تحریک با HCG چه میزان باید باشد؟
میزان استرادیول برای هر فولیکول 18 میلی متر pg/ml600-200 می باشد برخی از پزشکان150 واحد را حداقل در نظر می گیرند ولی میزان بالاتر نتیجه بهتری دارد.
13- خطر انجام آی یو آی چیست؟
خطر اصلی درد و کرامپ و ضایعه در سرویکس که ایجاد خونریزی و لکه بینی و عفونت بدنبال اسپرم آلوده باشد خطر افزایش تحریک تخمدان بدنبال کلومید و گونادوتروپین وجود دارد.
14- آیا لازم است قبل و بعد از آی یو آی مسکن استفاده کرد؟
اکثر بیماران نیاز به استفاده مسکن ندارند اگر درد وجود داشته باشد بهتر است از ایبوپروفن استفاده نشود ولی استامینوفن ساده بی ضرر است.
شفا آنلاین
