برای نخستین بار معلوم گردید که اشخاص با استرس زیاد که مقادیر فراوانی غذاهای پرچرب و پر شکر استفاده می کنند بیش از اشخاص با استرس کم که همین اندازه غذاهای ناسالم را استفاده
می کنند، مستعد خطرات سلامت متابولیک هستند .
سندرم متابولیک مجموعه ای از اختلالات مختلف است که با هم اتفاق می افتد ( فشار خون بالا، قندخون بالا، افزایش چربی اطراف کمر و شکم ، کلسترول بالا ) و خطر ابتلأ به بیماری قلبی، سکته و دیابت را افزایش می دهد.
به گفته ی پرفسور Aschbacher از دانشگاه UCدر سان فرانسیسکو: استرس مزمن نقش مهمی در بیولوژی بدن دارد و درک مسیرهای این تأثیر بسیار ضروری است. بسیاری از افراد تصور می کنند یک کالری، یک کالری است اما این تحقیق نشان داد که دو زن که مقدار غذای یکسانی می خورند می توانند پاسخ های متابولیکی مختلفی به این مقدار غذا نشان دهند که این پاسخ ها به میزان استرس فرد بستگی دارد. در این تحقیق مشخص شد که یک مسیر استرس در بدن وجود دارد که از طریق تغذیه عمل می کند این مسیر بسیار مشابه با آنچه در حیوانات مشاهده شده است، می باشد.
اگر بدن در وضعیت استرس مزمن قرار گیرد با مصرف غذاهای پرچرب و پرقند، سلولهای چربی با سرعت بیشتری رشد می کنند.
این مسیر استرس- تغذیه ی که با مصرف غذاهای ناسالم ارتباط دارد در جوندگان و پستانداران بخوبی شناخته شده است، این تحقیق برای اولین بار مسیری مشابه را در انسان شناسایی کرد که در آن استرس مزمن همراه با تغذیه تأثیرات خود را بر سیستمهای بدن اعمال می کند.
یکی از نویسندگان این مقاله Elissa Epel می گوید: ما توانستیم وجود این ارتباط را بسادگی با اندازه گیری استرس و میزان مصرف غذا و بررسی سلامت متابولیک مشاهده کنیم، بنظر می رسد تغذیه یک متغییر بسیار مهم است که می تواند تأثیرات متابولیکی استرس را چند برابر کرده یا از ما در برابر این تأثیرات محافظت کند، اما هنوز درباره ی جزئیات این مسئله و مدت زمان این تأثیرگذاری چیزی نمی دانیم. در تحقیق بعدی اتفاقاتی که در افراد دارای استرس زیاد با خوردن رژیم پرقند در طی دو هفته به وقوع می پیوندد بررسی خواهیم کرد.
نتایج تحقیق اخیراٌ در مجله ی Psychoneuroendocrinology منتشر شد. در این تحقیق 61 زن که به هیچ بیماریی مبتلا نبودند شرکت داشتند: 33 نفر از آنها تحت استرس مزمن بودند زنانی که از همسر یا والدین مبتلا به دمانس خود مراقبت می کردند و 28 نفر دیگر با استرس کمی در زندگی مواجه بودند. در طول یک سال، همه ی این افراد مقدار مصرف غذاهای پرچرب و پرشکر خود را گزارش کردند.
محققین به بررسی مارکرهای بیولوژیکی کلیدی مرتبط با افزایش خطر متابولیک پرداختند. آنها اندازه ی دورکمر و توزیع چربی را در این افراد بررسی کردند. دانشمندان با استفاده از سونوگرافی به ارزیابی عمیق تجمع چربی احشایی پرداختند. آنها همچنین به بررسی مقاومت به انسولین در شرکت کنندگان پرداختند، مقاومت به انسولین یکی از علل اصلی ابتلأ به چاقی و دیابت است. آنها همچنین با آزمایش خون به اندازه گیری مقدار هورمونهای استرس و تخریب اکسیداتیو چربیها و RNA سلول ( مارکری که میزان مرگ ومیر بر اثر دیابت را پیش بینی می کند ) پرداختند. تخریب اکسیداتیو ژنوم یکی دیگر از بررسی های مهم بود زیرا این یکی از عواملی است که فرآیند پیری سلولی را تسریع می کند.
پرفسور Aschbacher می گوید: ما متوجه شدیم که مصرف بیشتر مواد غذایی پرچرب و حاوی قند زیاد تنها در گروهی از زنان که تحت استرس مزمن بودند بطور واضحی می تواند سبب بزرگتر شدن اندازه ی دورکمر، افزایش تجمع چربی در تنه، افزایش آسیب اکسیداتیو شده و مقاومت بیشتر به انسولین شود. در گروه پر استرس یک بیو مارکر مرتبط با استرس یعنی نورولیپید محیطیy یا NPY بیشتر بود.
بر اساس آنچه در مطالعات جانوری کشف شده است استرس سبب افزایش بیشتر NPY می شود که این ماده همراه با غذاهای ناسالم سبب افزایش سلولهای چربی شکمی می گردد و این سلولها فرد را در معرض اختلالات متابولیکی قرار می دهند.
پرفسور Aschbacher می گوید: جامعه ی پزشکی هم اکنون به درک جدیدی درباره ی تأثیر استرس مزمن در تحریک و وخیم شدن فرآیند بیماری در مراحل اولیه ی رسیده است، اما هنوز دستورالعملی برای درمان استرس مزمن در این بیماران وجود ندارد. نیاز به بررسی و مطالعات بالینی تأثیر کاهش استرس در کاهش سندرم متابولیک، چاقی و دیابت مشهود است.
منبع-http://diabetestma.org