در این باره دکتر مایکل روزین(روان شناس) معتقد است کسانی که از حیوانات یا پرندگان نگهداری می‌کنند جوان‌تر از همسن و سالانشان می‌مانند، اما آنچه این روزها تغییر کرده ، گستردگی و تنوع حیواناتی است که به آنها حیوان خانگی لقب داده شده ؛ حیواناتی چون همستر، سنجاب، خوکچه‌های هندی، موش، مار، میمون و بوزینه، کاسکو و طوطی، ایگووانا (سوسمار کوچک)، پرنده‌های شکاری چون عقاب و شاهین، لاک‌پشت، سگ و گربه، خرگوش و… حتی در میان برخی اخبار حکایت از فروش شیر و پلنگ هم به عنوان حیوان خانگی بوده است! به طور قطع حیوان خانگی تعریف مشخصی دارد و نگهداری حیوانات وحشی در خانه به دلیل نامساعد بودن شرایط واقعا نوعی ظلم به آنهاست.
حکایت تحقیق میدانی از افراد دارای حیوانات در اصفهان
در داروخانه دامپزشکی، مردی 50 ساله در حال خرید اقلامی برای سگ خانگی‌اش است. او درباره علت نگهداری سگ می‌گوید: پنج سالی است که همسرش فوت کرده و یک دختر نوجوان دارد و از وقتی همسرش فوت کرده، این
سگ را خریده و برای او و دخترش همدمی بوده که حالا دیگر به عضوی از خانواده تبدیل شده است.
مشتری بعدی پسری تقریبا 17 ساله است که به همراه پدربزرگش با قفسی از یک طوطی کاسکو می‌آید. پدربزرگ درباره نگهداری طوطی می‌گوید: پسرم دو سال پیش در حادثه رانندگی وحشتناکی کشته شد و نوه‌ام که این پسر است، افسردگی شدیدی گرفت. من این طوطی را برای او خریدم. از آن روز حال نوه‌ام بهتر شد. مشتری بعدی که برای گرفتن دارو برای پرندگانش آمده بود گفت: 80 قناری در خانه دارم! از این کار لذت می‌برم. واقعا بودن با پرنده‌ها کارعاشقانه‌ای است. جوان دیگری می‌گوید: 30 اسب خالص عرب را نگهداری می‌کند که به نوعی شغل او نیز پرورش و فروش اسب شده است.
700 بیماری بین انسان و حیوان مشترکند
دکتر خسرو هدایت دامپزشک، به خبرنگار ایمنا در این باره می‌گوید: در چند سال اخیر با افزایش نگهداری حیوانات روبرو بوده‌ایم، چرا که نگهداری حیوانات درهیاهوی زندگی پردغدغه برای مردم واقعا آرام بخش است. به گفته هدایت، همدم بودن با حیوانات در رشد شناختی کودکان موثر است، حتی در تحقیقی که در انگلستان انجام شده به بچه‌های دبستانی اجازه دادند که حیوان دست‌آموز خود را به مدرسه ببرند، چون اعتقاد دارند که این کار به بچه‌ها احساس اعتمادبه نفس می‌دهد، اما داشتن حیوان خانگی به شرطی عاقلانه است که شرایط درستی برای حیوان مهیا باشد و البته به وضعیت بهداشتی آن نیز رسیدگی شود، چرا که 700 بیماری مشترک بین انسان و حیوان وجود دارد. اکثر حیوانات اصیل دارای شناسنامه واکسن و اقدامات بهداشتی هستند که باید مردم به اینگونه مواردتوجه خاص داشته باشند. هدایت درمورد نگهداری حیوانات وحشی مانند
میمون، پلنگ و عقاب و حیوانات غیرمعمول گفت: به نظر بنده همان حیواناتی که از قدیم به صورت سنتی در ایران نگهداری می‌شدند، مثل مرغ، خروس و بلدرچین و پرندگان زینتی برای نگهداری مناسب‌اند، چون نگهداری دیگر حیوانات با فضاهای بسته منازل کنونی، شرایط بسیار نامناسبی برای حیوان ایجاد می‌کند که واقعا ظلم به آنهاست.
دکتر هدایت درمورد استفاده حیوانات می‌گوید: مطمئنا در 20سال آینده با رشد نگهداری حیوانات مواجه خواهیم بود و در آن زمان به احتمال قوی خانه‌ای بدون حیوان نخواهد بود!
حیوان خانگی برطرف کننده نیازهای روحی و خلأهای عاطفی
بیژن براتی، کارشناس ارشد روان شناسی و مشاورخانواده، به خبرنگار ایمنا گفت: پنج دلیل عمده برای نگهداری حیوانات مطرح است که اولین دلیل برطرف کردن نیازهای روحی و خلأهای عاطفی است. در جامعه مدرن کاهش روابط انسانی باعث ایجاد خلأهای عاطفی شدیدی شده که افراد ترجیح می‌دهند ساعت‌ها وقت و حتی هزینه خود را به این کار اختصاص دهند. دومین دلیل از نگاه این مشاور خانواده ویژگی خاص این حیوانات در برقراری ارتباط با انسان است، چون حیوانات ارتباط کلامی ندارند و در ارتباطشان صداقت لازم را دارند یک دوست و همدم خوبند. گاهی دیده می‌شود افراد از ارتباطات انسانی به دلیل آسیب‌ها و ضرباتی که می‌بینند خسته و منزجرند و چون حیوانات دوستان بی‌کلکی هستند، به نگهداری و ارتباط با آنها علاقه مند می‌شوند.
به گفته براتی همراه داشتن این حیوانات در معابر عمومی نوعی ژست روشنفکری به آدم‌ها می‌دهد و باعث تشویق دیگران به این کار می‌شود. در یک جستجو در فضای مجازی به عکس‌هایی از سیاستمداران، سرمایه‌داران، هنرپیشگان و… در کنار حیوانات خانگی خود برمی‌خوریم که این موضوع را به نوعی ترویج می‌کند.
نگهداری
حیوانات غیر معمول یک مد اجتماعی است
این کارشناس در این مورد می‌گوید: اگرچه بسیاری عامل نگهداری حیوانات را تنهایی خود می‌دانند، اما در اصل نگهداری حیوانات غیرمعمول مانند پرنده‌های شکاری یا حیواناتی چون سوسمار و میمون، یک پز یا مداجتماعی است. بسیاری از خانواده‌های متمول نگهداری حیوانات را عامل فخرفروشی و برتری طلبی می‌دانند. متاسفانه گاهی قضاوت دیگران هم درمورد این ها دقیقا این موضوع را تایید می‌کند. قرار دادن عکس‌ها و مبالغ هزینه‌های خدمات به این حیوانات اعم از هزینه آرایشگاه آنها یا خورد و خوراکشان در شبکه‌های اجتماعی، موید این موضوع است.
کمرنگ شدن اعتقادات مذهبی
پنجمین دلیل این موضوع، کمرنگ شدن ارزش‌ها و اعتقادات است. به هرحال بعضی حیوانات در شرع ما نجس هستند و ورود آنها به خانه باعث برخی آلودگی‌هاست. اگرچه بر مهربانی به حیوانات و نگهداری از آنها در متون دینی ما بسیار تاکید شده است، اما رعایت برخی مسائل شرعی و بهداشتی حتما باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته براتی وجود برخی مسائل در جامعه غیرقابل مهار است، اما مهم این است که قبل از تبدیل شدن مساله به بحران، باید به آسیب‌شناسی موضوع پرداخت و آموزش‌های لازم را به افراد داد.
مواردی چون تاسیس مراکزی برای کنترل بیماری‌ها و واکسیناسیون این حیوانات، تعیین قوانین خاص از طریق رسانه‌های جمعی و البته مهم‌تر از همه شناخت دلایل خلأهای عاطفی، روحی و روانی افرادی که می‌خواهند با نگهداری این حیوانات خلأها و کمبودهای عاطفی خود را پرکنند از جمله راهکارهایی است که باید در جامعه برای کاهش اثرات منفی زندگی حیوانات با انسان اندیشیده شود.
ایمنا
