با توجه به اهمیتی که این بیماری در سالهای اخیر داشته است «افسردگی؛ اجازه بده صحبت کنیم» شعار امسال روز بهداشت جهانی نامگذاری شده است.
خبرنگار تسنیم برای آشنایی بیشتر با بیماری افسردگی و نیز به منظور روشن شدن علل و عوامل آن به سراغ متخصصان این حوزه رفته که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
آرزو کیانی در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: افسردگی یکی از شایعترین بیماریهای روانپزشکی در دنیاست و مختص قشر یا گروه و جوامع خاصی نیست.
پزشک فوق تخصص اعصاب و روان کودک و نوجوان در ارومیه افزود: بانوان 2 برابر بیشتر از آقایان در معرض مبتلا به بیماری افسردگی هستند و در سالهای اخیر نیز شاهد رشد قابل توجهی از این بیماری بودهایم.
وی گفت: این بیماری مختص بزرگسالان نیست و در کودکان و نوجوانان نیز دیده میشود اما علائم آن متفاوت از علائم افسردگی در بزرگسالان است.
شیوع بیماری افسردگی در سن پایان نوجوانی و آغاز جوانی
کیانی با اشاره به اینکه شایعترین سن در قشر کودک و نوجوان برای ابتلا به این بیماری 19 تا 20 سال است خاطرنشان کرد: افت عملکرد، افت تحصیلی، اختلال در ارتباط با دوستان، پرخاشگری، بهانهگیری، بروز تفاوتهای رفتاری، افت انرژی، منزوی و گوشه گیر بودن، تحریک پذیری و گاهی نیز اضطراب از علائم هشدار دهنده افسردگی در کودکان و نوجوانان است.
وی با بیان اینکه این تغییر رفتارها در بسیاری مواقع برای والدین قابل تشخیص نیست تصریح کرد: چنانچه در خانوادهای عضوی دارای سابقه افسردگی باشد بایستی توجه ویژهای به آن داشت.
پزشک فوق تخصص اعصاب و روان کودک و نوجوان افزود: ماحصل افسردگی در نوجوانان به شکل خودزنی، اقدام به خودکشی، ناامیدی و احساس گناه بروز میکند.
کیانی با تاکید بر اینکه باید افسردگی توسط خانوادهها جدی گرفته شود اظهار کرد: بیماری افسردگی در بسیاری مواقع دارای اشکال پنهان است که به شکل اختلافات خانوادگی و اقدام به خودکشی بروز میکند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیتی که بیماری افسردگی دارد سازمان بهداشت جهانی شعار امسال روز سلامت را به این موضوع اختصاص داده است بنابراین بهتر است در مورد رنجهای درونی خودمان صحبت کنیم تا برای درمان آن اقدام شود.
زنان قبل از بارداری متوجه مسئولیت فرزندداری باشند
پزشک فوق تخصص اعصاب و روان کودک و نوجوان به برخی نکات پیشگیری و درمان بیماری افسردگی اشاره کرد و گفت: در گام نخست باید با این بیماری آشنا شد، بیشتر بانوان در دوران بعد از زایمان دچار افسردگی پس از زایمان میشوند که این امر نیز خود سبب تربیت فرزندانی با مشکلات روانی میشود.
این پزشک متخصص تصریح کرد: بعد از تولد فرزند، بیشتر توجهها متوجه کودک است در حالی که در گاهی موارد حتی بیشتر از کودک، مادر باید مورد توجه قرار گیرد چرا که چنانچه مادری از نظر جسمی و روحی سالم نباشد طبیعتاً قادر به تربیت فرزندی سالم نیز نخواهد بود.
وی از بانوانی که قصد تولد فرزند دارند خواست تا قبل از هر چیز به مسئولیتی که از جانب فرزنداری بر عهده آنها نهاده میشوند بیاندیشند و این را بپذیرند که بعد از تولد کودکشان بیشتر وقت و انرژی آنها بایستی صرف فرزندشان شود تا امنیت کودکشان از هر جهت فراهم شود در غیر این صورت استرسهای ناشی از بی خوابی و کم توانی در فرزندداری به کودک منتقل شده و مانع از ایجاد محیطی امن از نظر روانی و جسمی برای کودکشان خواهد شد.
کیانی حمایت فردی و اجتماعی را بزرگترین فاکتور حمایت کننده برای پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی معرفی کرد.
فاطمه بهادری پزشک فوق تخصص دیگری است که راهنمای افراد در رابطه با بیماریهای مادر و جنین بوده و در رابطه با بیماری افسردگی پس از زایمان که یکی از بیماریهای شایع در میان زنان است اظهار کرد: افسردگی بعد از زایمان بیماری است که تا 3 ماه بعد از زایمان در بانوان رخ میدهد.
50 درصد از بانوان پس از زایمان به بیماری افسردگی دچار میشوند
پزشک فوق تخصص زنان و زایمان در ارومیه با اشاره به اینکه 50 درصد بانوان پس از زایمان در معرض مبتلا به بیماری افسردگی پس از زایمان قرار میگیرند گفت: نگرانیهایی از قبیل عدم توانایی نگهداری از نوزاد، کم خوابی، عدم حمایت روحی و روانی و داشتن سابقه مصرف دارو میتواند احتمال مبتلا به این بیماری را در زنان تشدید بخشد.
وی بیان کرد: در برخی از زنان در دو هفته نخست زایمان، این بیماری به صورت خفیف مشاهده میشود که چندان نگران کننده نیست و با روان درمانی بهبود مییابد.
بهادری تصریح کرد: افسردگی پس از زایمان در صورتی که شدید باشد نگران کننده است و با علائمی از قبیل تغذیه نامناسب، کاهش و یا افزایش غیر عادی وزن، بی انگیزگی در امورات زندگی و بروز افکار خودکشی همراه است.
این متخصص مادر و کودک اظهار کرد: از هر یک هزار مادر یک فرد ممکن است به جنون بعد از زایمان دچار شود که در این موارد خطراتی کودک و مادر را تهدید میکند و باید با مراجعه به روانپزشک و بستری زود هنگام اقدامات روان درمانی آغاز شود.
افسردگی بیش از 3 هفته در ایام پس از زایمان خطرناک است
بهادری افزود: در حالت کلی چنانچه بیماری افسردگی تا دو هفته بعد از زایمان رفع شود نگرانی وجود ندارد ولی در صورتی که مادر به وضعیت خود و فرزندش بی توجه باشد و این بی توجهی به دو تا سه هفته به طول بیانجامد باید به روانپزشک مراجعه شود.
وی خاطرنشان کرد: بیماری افسردگی بعد از زایمان در برخی موارد ژنتیکی بوده و با بهکارگیری روشهای مشاوره از شدت مبتلا به آن کاسته میشود.
در این میان خبرنگار تسنیم به سراغ چند تن از شهروندان رفته و جویای میزان آگاهی عمومی از بیماری افسردگی شده است.
مهسا پورامین، شهروند ارومیهای در این باره گفت: به نظر میرسد افسرگی بیماری است که در اثر ابتلا به آن انگیزه به زندگی در انسان از بین میرود و خنده و شادی نیز در زندگی کمرنگ میشود.
وی اظهار کرد: متاسفانه مشاوره و مراجعه به پزشک روانشناس آن گونه که باید در جامعه ایرانی قابل قبول نیست و مردم از مراجعه به پزشک روانشناس حتی در سختترین شرایط نیز ممانعت میکنند در حالی که فرهنگ مشاوره با روانشناسان باید در جامعه ترویج شود تا مشکلات و مسائل روحی افراد شناخته و کاهش یابد.
فرزانه نیک جو نیز در این باره گفت: با توجه به اظهارات متخصصان و روانشنان، به نظر میرسد بیشتر زنان درگیر بیماری افسردگی هستند اما به سبب اینکه علائم و آثار این بیماری بیشتر با پرخاشگری و بی حوصلگی همراه است عموم آن را ناشی از درگیری با مشکلات روزمره تلقی میکنند.
این شهروند ارومیهای اظهار کرد: به نظر میرسد این بیماری توسط عموم قابل شناسایی نیست و باید برای شناخت و درمان آن به پزشکان و روانشناسان مربوطه مراجعه کرد.
فارس عرب