در طی چند سال اخیر آمار خودکشی در میان نوجوانان بسیار افزایش یافته است؛ عوامل متعددی در بروز این رخ داد دخیل هستند؛ به همین سبب در این مطلب به بررسی عوامل و راهکار هایی برای پیشگیری از این گونه حوادث تلخ پرداختیم. در ادامه با دکتر سلام همراه باشید.
بسیاری از جوانان دارای مشکلات خانوادگی با سطوح بالایی از استرس و آشفتگی مواجه میشوند. گاهی از اوقات سطوح استرس و آشفتگی به حدی میرسند که فراتر از توانایی یک نوجوان در کنترل آنها هستند.
شاید برای شما تعجبآور نباشد که خودکشی در میان نوجوانان به نحو فزایندهای در حال رشد است. باوجوداین، تعداد تلاشهایی که در جهت خودکشی انجام میگیرد بیشتر از تعداد خودکشیهای انجامگرفته است. ازآنجاییکه مردها غالبا از روشهای خشنتری برای خودکشی خود استفاده میکنند، تلاش آنها برای خودکشی غالبا موفقیتآمیز هستند؛ اما ممکن است که زنها در مقایسه با مردها تلاشهای بیشتری برای خودکشی انجام دهند، اما ازآنجاییکه روشهای خودکشی آنها به خشونت روشهای خودکشی مردها نیست، تلاشهای آنها نیز غالبا موفقیتآمیز نیستند. اگر تاکنون بهطورجدی به ارتکاب خودکشی فکر کردهاید، یعنی اگر برای خودکشی خود برنامهریزی کردهاید و احساس ناامیدی شدید دارید این را باید گفت که باید این تفکر خود را خیلی جدی بگیرید و پیش از آنکه برنامه خودکشی خود را عملی کنید فورا به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید و در مورد تفکرات خودکشی و ناامیدی شدید خود با او صحبت کنید.
عوامل خطرزای خودکشی نوجوانان چیست؟
عوامل خطرزا عادت یا پیشینههایی هستند که میتوانند احتمال قرار گرفتن فرد در موقعیت خودکشی را افزایش دهند. بعضی از عوامل خطرزای خودکشی ممکن است ارثی باشند که برای نمونه میتوان به سابقه ارتکاب خودکشی در میان یکی از اعضای خانواده اشاره کرد. از دیگر عوامل خطرزای خودکشی میتوان به یک بیماری فیزیکی اشاره کرد که خارج از کنترل فرد است؛ اما اگر بتوانید عوامل خطرزای خودکشی را زود تشخیص دهید و در جهت تغییر عوامل خطرزای قابلکنترل اقداماتی را انجام دهید میتوانید زندگی فرد را نجات دهید. از عوامل خطرزای خودکشی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تلاشهای خودکشی قبلی
اختلالات روانی، مخصوصا افسردگی و دیگر اختلالهای ذهنی، اسکیزوفرنی و اضطراب اجتماعی
سوءمصرف مواد مخدر و الکل
پیشینه سوءاستفاده از نوجوان یا سوء رفتار با او.
سابقه خانوادگی خودکشی
احساسهای ناامیدی
بیماری جسمی
تمایلات تکانهای یا پرخاشگرانه
زیان مالی یا اجتماعی
شکست در روابط عاطفی
انزوا یا نبود حمایت اجتماعی
دسترسی آسان به روشها یا ابزار خودکشی
تماس با افرادی که مرتکب خودکشی شدهاند
عوامل محافظتی خودکشی چیست؟
عوامل محافظتی خودکشی چیزهایی هستند که امکان رفتار خودکشی را کاهش میدهند. این عوامل محافظتی شامل موارد زیر هستند:
مراقبت روانی و بالینی برای اختلالهای فیزیکی، روانی و سوءمصرف مواد
دسترسی محدود به شیوههای خودکشی
حمایت خانواده و جامعه
حمایت کارکنان مراقبت بهداشتی و پزشکی
بهبود مهارتهای حل مسئله و تعارض
نظامهای اعتقادی مذهبی و فرهنگی که خودکشی را بازمیدارند
آیا افسردگی با خودکشی در ارتباط است؟
اگر میخواهید که از خودکشی جلوگیری کنید، درک افسردگی حائز اهمیت است. از کلمه افسردگی غالبا برای توصیف احساسهای کلی ناتوانی، بیارزشی و ناامیدی استفاده میشود. وقتیکه نوجوانان احساس غم یا بیحوصلگی میکنند، غالبا میگویند که افسرده شدهاند. درحالیکه همه ما گاهی اوقات احساس غم یا بیحوصلگی میکنیم، احساسهای افسردگی جدی طولانیمدتتر و غالبا جدیتر هستند.
افسردگی زمانی تشخیص داده میشود که یک شخص حداقل پنج مورد از علائم زیر را داشته باشد:
احساس بیحوصلگی، افسردگی یا غم در اکثر اوقات روز و احساس خشم و عصبانیت
از دست دادن علاقه به فعالیتهای روزانه
کاهش یا افزایش وزن چشمگیر؛ کاهش یا افزایش اشتها
سخت خوابیدن یا خوابیدن بیشازحد
احساس عصبی بودن و بیتابی شدید؛ احساس بیحالی
خستگی یا نداشتن انرژی
احساس بیارزشی یا احساس گناه غیرضروری
اختلال در تمرکز و بی تصمیمی یا دودلی
تفکرات مکرر مربوط به مرگ، تلاش برای خودکشی چه بدون برنامه قبلی و چه با یک برنامه مشخص.
محدود کردن دسترسی به راههای خودکشی
یک عامل محافظتی اصلی خودکشی این است که دسترسی فرد را به شیوهها یا راههای ارتکاب خودکشی محدود کنید. آگاهی و درک روشهای مرسوم خودکشی یک عامل محافظتی مهم است که دوستان و اعضای خانواده یک فرد در معرض خطر خودشی باید مدنظر داشته باشند.از روشهای معمول خودکشی میتوان به خفه کردن خود، غرق کردن، بریدن شریانها مصرف بیش از داروها یا مواد مخدر و مسموم کردن خود با گاز مونوکسید کربن اشاره کرد. دوستان و اعضای خانواده یک فرد دارای عوامل خطرزای خودکشی باید تمام گامهای لازم را بردارند تا دسترسی فرد را به وسایلی همچون چاقو، طناب و دارو محدود کنند.
اگر شخصی تهدید به خودکشی کرد چهکار باید کرد؟
هر تفکر خودکشی یا تهدید به خودکشی را جدی بگیرید. اگرچه ممکن است که یک شخص در ظاهر زندگی بیعیب و نقصی داشته باشد، اما این امکان وجود ندارد که بدانید دقیقا در باطن فرد و زندگی خصوصی او چه میگذرد. نوجوانانی که به خودکشی فکر میکنند باید به دنبال کمک فوری از دوستان، خانواده و متخصص مراقبت از سلامتی یا متخصص سلامت روان باشند. هر فردی که با یک نوجوان تهدیدکننده به خودکشی مواجه شده است باید فورا با یک متخصص مراقبت از سلامتی تماس بگیرد و خانواده او را از این تهدید فرزند خود آگاه کند.
اگرچه ممکن است که در مورد جدیت تهدید خودکشی فرد شک و تردیدهایی داشته باشید، اما باید این تهدید فرد را جدی بگیرید و هیچ شک و تردیدی به خود راه ندهید و اقدامات لازم را در جهت وقوع این تهدید انجام دهید.
برای نوجوانانی که به خودکشی فکر میکنند چارههای بسیار زیادی وجود دارند. دوستان نزدیک، اعضای خانواده، معلمها و دیگر اعضای جامعه میتوانند آسایش و حمایت اخلاقی را برای فرد فراهم آورند. اگر احساس میکنید که فردی خواهان خودکشی است، از نزدیک شدن به او و صحبت در مورد احساساتش نترسید. صحبت با افراد و بیان احساسهای خود میتواند جان فرد را نجات دهد. گروههای مذهبی و گروههای محلهای از دیگر منابع کمک در دسترس برای افراد دارای افکار خودکشی هستند.سپید
منبع: teens.webmd