آگاهی شیوه های زندگی سالم و سبک زندگی سالم برای هر انسانی مفید و سودمند می باشد و باعث رشد و تعالی فردی،اجتماعی افراد می گردد به همین دلیل در این مقاله شما را با شاخص ها و معیارهایی برای ایجاد یک سبک زندگی سالم آشنا می نماییم.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت،سبک زندگی ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات فردی در سراسر زندگی شامل تغذیه تحرک بدنی،استرس،مصرف دخانیات و کیفیت خواب است که در پی اجتماعی شدن بوجود امده است.شیوه زندگی پدیده ای چند وجهی است که تمام جنبه های زندگی روزمره ،خواب ،غذا،بهدا شت،اداب و رسوم،کار،بازی ،سرگرمی،وقت گذرانی،روابط اجماعی،طرز تفکر،رفتار،احساسات و عواطف می باشد.
به عقیده وبر شیوه زندگی روشهای است که طبقات و گروهای هم رتبه از نوعی از زندگی پدید می ا ورند و شامل الگوهای فرهنگی رفتار و مجموعه ای از باورهاست.
آشنایی با اجزای اصلی زندگی سالم :
آیا میدانید سه رکن اصلی زندگی سالم چیست؟بسیاری از جوان ها رسیدن به سن خاص ویا دارا بودن شرایط متعارف مادی را، برای ازدواج کافی می دانند، در حالی که در کنار رشد جسمی، رسیدن به رشداجتماعی، اخلاقی و عاطفی از شروط لازم برای ازدواج است که به آن اشاره می کنیم:
۱- رشد اجتماعی
رشد اجتماعی، سازگاری خوب اجتماعی با همهی آدم ها و از جمله با همسری است که قرار است عمری با او زندگی کنیم. افرادی که در زندگی مشترکشان رعایت حقوق همسر را میکنند، احترام میگذارند و حق تصمیمگیری برای همسر قائل می شوند از رشد اجتماعی برخوردارند. یکی دیگر از مشخصههای رشد اجتماعی، داشتن استقلال فکری است. افراد مستقل تواناییها و محدودیت هایشان را به خوبی می شناسند و این شناخت به تصمیم گیری صحیح کمک می کند، آنها در مورد مسائل مختلف خوب می اندیشند و ارزیابی می کنند و پیامدها و نتایج کارهای خود را بر عهده می گیرند. در بسیاری از ازدواج ها عدم استقلال یکی از زوجین باعث بروز اختلافات بسیاری می شود. افرادی که استقلال ندارند، وابستهاند و توجهشان بیشتر معطوف به دیگران است تا خودشان ، اهل فکر کردن و اندیشیدن نیستند وچون خود را قبول ندارند دائماً دنبال کسی هستند تا به جای آنها تصمیم بگیرد و مسئولیت را از گردن آنها سلب کند. گاهی حتی برای امور ساده ای مثل انتخاب رنگ پارچه دچار تزلزل میشوند. افرادی که روحیه استقلال طلبانه ندارند زندگی مشترک ناموفقی خواهند داشت.
استقلال فکری از دو راه به دست می آید:
1- یکی از طریق مطالعه ( درسی، متفرقه و آزاد ) در مورد چگونگی رفتارهای اجتماعی و دیگری از طریق تجربه ؛ به این معنا که تجربه ای که از کارهای گذشته داریم درمورد کارهای آتی در نظر بگیریم . در اینجا ذکر این نکته لازم است که مستقل بودن به معنای مشورت نکردن نیست، استقلال فکری وقتی تحقق پیدا میکند که هدفی را که شخص دنبال می کند تنها به واسطه صحبت دیگران زیر پا نگذارد بلکه برای رسیدن به آن اهداف از مشورت کردن با دیگران استفاده کند.
2- یکی دیگر از فاکتورهای رشد اجتماعی اعتماد به نفس است. یعنی باور داشتن توانایی ها و شناخت محدودیت ها و این که فرد بداند، میتواند از عهده ی مسئولیت های خود برآید. می توان اعتماد به نفس را نوعی واقع بینی نیز دانست؛ زیرا افرادی که دارای اعتماد به نفس هستند، تصویر درستی ازخود دارند و افرادی که اعتماد به نفس ندارند مردد و دودل هستند، کاری را شروع کرد ه ولی به آخر نمی رسانند و بیشتر منفی بافند. ” من نمی توانم ” ،” غیر ممکن است” ،” نمی توانم تصمیم بگیرم ” جملاتی هستند که این افراد زیاد به کار می برند و تحت تأثیر دیگران قرار گرفته، تصمیمگیری شان سست می شود. نقطه مقابل این افراد، افراد مغرورند که توانایی های خود را بیش از اندازه می پندارند و در ارزیابی خود دچار اشتباهند.
برای تقویت اعتماد به نفس باید شناخت واقعبینانهای از تواناییها و نقاط مثبت خود داشته باشیم و آنها را تقویت کنیم. به کار بردن عبارات مثبت نیز در تقویت اعتماد به نفس نقش مؤثری دارد. باید هدفهایی را که انتخاب میکنیم در حد تواناییهایمان باشد تا هر بار که کاری را با موفقیت به اتمام میرسانیم یک لایه به اعتماد به نفس ما اضافه شود.
۲- رشد اخلاقی
رشد اخلاقی یعنی کنترل داشتن روی رفتار، عادات و خلق و خوی خود ؛ به طوری که هم حقوق خود و هم رفاه و حقوق دیگران رعایت شود. کسی که رشد اخلاقی دارد خصوصیات زیر را داراست: همیشه پیامدهای اجتماعی و رفتار و اخلاقش را در نظر می گیرد، حتی در حین عصبانیت آنقدر کنترل دارد که حرفی نزند تا بعد احساس گناه کند و یا باعث قطع روابط شود و به طور کلی پیامد بدی داشته باشد. یکی از فوائد داشتن رشد اخلاقی این است که انسان احساس آرامش میکند چرا که وقتی کسی کنترل رفتار و گفتارش را داشته باشد، بیشتر از همه خودش احساس آرامش میکند. رشد اخلاقی باعث نزدیکی دلهاست و در یک تعریف جامع می توان گفت که:
‹‹ واقعیت آن چیزی است که هست و اخلاق آن چیزی است که باید باشد.››
نکاتی که برای رسیدن سبک زندگی سالم:
1. خانه نشینی
تمام آن شب هایی که پای تلویزیون نشستید را بهتر نبود به یک کنسرت یا سالن سینما می رفتید؟ هرگز حدسش را نمی زنید ممکن بود با چه کسانی دوست شوید یا چه نکات تازه ای یاد بگیرید.
2. مسافرت نکردن
با مسافرت کردن چیزهائی یاد می گیرید که هیچ مدرسه ای قادر به آموزش آنها نیست و به خاطر داشته باشید که با بچه دار شدن، انجام این مهم بسیار سخت تر می شود.
3. عدم توانایی تصمیم گرفتن
آن چه که دوست دارید را انجام دهید و نه آن چه که دیگران از شما انتظار دارند. عزم تان را جزم کنید، مسئولیت تصمیم تان را بپذیرید و حرکت کنید.
4. عدم یادگیری یک زبان جدید
تنبلی را کنار بگذارید و برای این کار همین الان اپلیکیشن رایگان Duolingo را نصب کنید.
5. عدم رها کردن شغلی که دوستش ندارید
چرا یک جا نشسته اید و مرتبا از شغل فعلی تان که دوستش ندارید شکایت می کنید؟ به جای این کار بی حاصل شجاع باشید و شغل دیگری را امتحان کنید.
6. عدم پس انداز پول
رو به پیری می روید و هنوز مستاجرید یا خانه کوچکی دارید. وقت آن نرسیده که پول تان را پس انداز کنید؟
7. خسیس نباشید
بین این گزینه و مورد قبلی مرز باریکی وجود دارد. مقدار زیادی پول پس انداز کرده اید اما چه فایده که هیچ لذتی از آن نمی برید؟
8. عدم بروز احساسات
بخندید. گریه کنید. زندگی کنید.
9. ماندن در یک رابطه بد عاطفی
اگر در یک رابطه بد دست و پا می زنید احتمالا بعد از مدتی آن را کنار خواهید گذاشت اما اکثر مردم حسرت این را می خورند که چرا زودتر این کار را نکرده اند.
10. آمیزش کمتر با همسر
بهتر است تا جوان هستید این کار را انجام دهید. بدون شک این امر موجب محکم تر شدن پیوند دوستی با همسرتان خواهد شد و فراموش نکنید که با افزایش سن انجام این کار سخت تر و کمتر خواهد شد.
11. احاطه شدن توسط دوستان بد
شما که به خوبی آنها را می شناسید پس بهتر است برای آرامش خودتان هم که شده، رهایشان کنید.
12. ترس از گفتن جمله “دوستت دارم”
خیلی زود، دیر می شود. اگر این احساس را نسب به کسی دارید، شک و تردید را کنار گذاشته و به او بگویید. تردید حاصلی جز پشیمانی نخواهد داشت.
13. اهمیت قائل شدن برای حرف های دیگران
زمانی که سن تان بالاتر می رود متوجه می شوید که این مساله هیچ ارزشی ندارد. هر کاری که دوست دارید را انجام دهید. هر لباسی که خوش تان می آید را بپوشید و هر آن چه که گفتن اش، خوشحال تان می کند را بگویید.
گرد آوری: آرش توکلی
مجله پزشکی دکتر سلام