تمامی مادران در آرزوی به دنیا آمدن فرزندی سالم و صالح هستند. سلامت کودکان نقش موثری در سلامت جامعه ایفا می‌کند پس برای برخورداری از جامعه‌ای سالم و بانشاط توجه به سلامت زنان باردار اهمیت بسزایی دارد.
در این مطلب به برخی از مهم‌ترین نکاتی را که زنان باردار باید از نظر تغذیه‌ای مد‌نظر قرار دهند، اشاره خواهیم کرد:
مواد غذایی مفید در دوران بارداری
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در این رابطه اظهار داشت: برای سلامتی جنین در رحم مادر باید به نوع سبک زندگی و رژیم غذایی زنان باردار توجه ویژه‌ای کرد. سلامتی مادر به طور مستقیم روی سلامتی نوزاد تاثیر می‌گذارد. زنان باردار باید در طول بارداری از مواد غذایی مانند پروتئین‌ها، امگا ۳ و اسیدهای چرب مفید استفاده کنند.
وی بیان کرد: ماهی و چهار مغز (پسته، بادام، فندق و گردو) از منابع غنی از پروتئین‌ها، امگا ۳ و اسیدهای چرب محسوب می‌شوند، بنابراین زنان باردار باید هفته‌ای یکبار ماهی مصرف کنند و چهار مغز را به صورت متعادل در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی با بیان اینکه اسفناج، بامیه خورشتی، غلات، جوانه‌ها، جگر و مارچوبه از منابع غنی از آهن و اسید فولیک هستند، عنوان کرد: مصرف تخم مرغ به صورت آب‌پز به خصوص قسمت سفیده آن، لبنیات مانند ماست و مرکبات از قبیل لیموشیرین و پرتقال در زنان باردار ضروری است به دلیل اینکه زنان باردار اگر سرما بخورند، در معرض بیماری‌هایی مانند ذات‌الریه، سینه پهلو و برونشیت قرار می‌گیرند.
عظمایی افزود: زنان در طول دوران بارداری روزانه به ۴۶ تا ۷۱ گرم پروتئین احتیاج دارند. همچنین مصرف پنیر به همراه چهار مغز به خصوص خرما و گردو به زنان باردار توصیه می‌شود. مغز بادام سرشار از موادی مانند منیزیم، ویتامین E و پروتئین بوده بنابراین مصرف آن سلامت جنین را تضمین می‌کند.
تدبیر زنان قبل از بارداری
وی تاکید کرد: زنان بهتر است در ابتدای ازدواج از بارداری جلوگیری نکنند. جلوگیری از بارداری سبب می‌شود که زوجین دچار استرس و اضطراب شدید شوند همچنین اختلالات و بی‌نظمی هورمونی را نیز در زنان به وجود می‌آورد.
زوجین باید سه ماه قبل از اقدام به بارداری از برنامه منظمی پیروی و زندگی خود را بر اساس آن تنظیم کنند. همچنین در نظر داشته باشند که برای داشتن فرزندی سالم باید قوانین الهی و اصول تغذیه‌ای صحیح را رعایت کنند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: زوجین باید از غذاهای گیاهی به صورت آب و بخار‌پز استفاده کنند. زنان از زمانی که تصمیم به بارداری می‌گیرند باید از مصرف کنجد، فرآورده‌های آن و گیاهان قاعده‌آور از کاکوتی، جعفری و آویشن اجتناب کنند.
وی افزود: زنان باردار به منظور کاهش درد زایمان می‌توانند در هفته آخر ماه نهم بارداری خود روزانه ۲ تا سه لیوان از دمکرده گل‌ختمی، گل‌گاو‌زبان و پرسیاوشان استفاده کنند.
عظمایی یادآور شد: مصرف روزانه یک عدد کندر به مدت حدود یک ماه در افزایش هوش و تقویت حافظه نوزادان موثر است، ولی زیاده‌روی در استفاده از آن به خصوص در زنان باردار دارای طبع گرم (از نظر مقدار و مدت زمان مصرف) موجب بروز بیش‌فعالی در کودکان می‌شود.
وی توصیه کرد: زنان باردار باید یک ماه قبل از بارداری روزانه ۰.۴ میلی‌گرم اسید فولیک یا سویق گندم و جو میل کنند. زنان باردار باید در برنامه غذایی روزانه خود از تمامی گروه‌های غذایی مصرف و علاوه بر سه وعده غذایی اصلی از برخی مواد غذایی به عنوان میان وعده استفاده کنند.
رژیم غذایی ایده‌آل برای زنان باردار
این محقق و پژوهشگر طب سنتی اظهار داشت: زنان باردار باید در رژیم غذایی خود انواع مواد غذایی مانند سبزیجات، میوه‌های تازه، لبنیات، نان‌های سبوس دار، حبوبات، گوشت استخوانی گوسفند، ماهی، تخم‌مرغ آب‌پز، برنج، سیب‌زمینی، آجیل، روغن‌های گیاهی و حیوانی از قبیل: روغن زیتون و کره محلی را بگنجانند، البته باید توجه داشته باشند که در مصرف این ترکیبات اعتدال را رعایت کنند.
عظمایی پروتئین را برای ساخته شدن بافت‌های بدن مادر و جنین ضروری دانست و عنوان کرد: گوشت گوسفند و ماهی، تخم‌مرغ آب‌پز عسلی، شیر، ماست و حبوبات از منابع غنی از پروتئین محسوب می‌شوند. از دیگر مواد غذایی که برای حفظ سلامت بافت‌های جنین، مادر و انجام فعالیت‌های طبیعی بدن مورد نیاز است، می‌توان به ویتامین‌ها و املاح اشاره کرد.
وی با بیان اینکه ویتامین A از ویتامین‌های مهم دوران بارداری به شمار می‌آید که نقش موثری در تشکیل سلول‌های مغز و شبکیه چشم دارد، افزود: این ویتامین در موادی مانند جگر، تخم‌مرغ آب‌پز عسلی، سبزیجات برگ سبز مانند جعفری، ترخون و میوه‌های زردرنگ مانند هویج یافت می‌شود.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی تاکید کرد: کمبود ویتامین C در دوران بارداری سبب افزایش فشارخون مادر در سه ماهه آخر می‌شود و کاهش دریافت اسید فولیک در هفته اول بارداری ایجاد اختلالات عصبی در جنین را به همراه دارد. انواع سبزیجات برگ سبز و تیره، لبو، کلم و پرتقال از منابع غنی از اسید فولیک محسوب می‌شوند.
عظمایی تصریح کرد: افراد روزانه به حدود هزار و ۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم احتیاج دارند که در دوران حاملگی این میزان به حدود ۲ برابر افزایش پیدا می‌کند. مصرف کلسیم سبب پیشگیری از افزایش فشار خون بارداری و زایمان زودرس می‌شود.
وی یادآور شد: کلسیم در موادی مانند شیر، ماست، پنیر، ماهی ساردین به وفور یافت و نیاز روزانه افراد به ویتامین D نیز به وسیله تابش نور خورشید تامین می‌شود. ویتامین‌ها باید در سه ماهه اول بارداری و مقادیر کافی از چربی امگا ۳ نیز در سه ماهه آخر بارداری مصرف شوند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی با بیان اینکه ماهی و تخم‌مرغ آب‌پز عسلی منابع غنی از چربی امگا ۳ هستند، بیان کرد: زنان باردار باید روزانه ۱۰ تا ۲۵ میلی‌گرم ویتامین b۶، ۲۵ تا ۵۰۰ میلی‌گرم ویتامین C و ۵ میلی‌گرم ویتامین K مصرف کنند.
عظمایی یادآور شد: مصرف ویتامین b۶ سبب کاهش تهوع صبحگاهی در زنان باردار می‌شود. به طور کلی مواد غذایی مفید در حاملگی شامل حبوبات، میوه‌ها و سبزیجات تازه، شیر کم‌چرب، تخم‌مرغ آب‌پز عسلی، ماهی، لوبیای سویا (آجیل سویا)، عدس، آجیلِ خام، روغن زیتون و زنجبیل هستند. مصرف میوه‌هایی مانند سیب، بِه و مربای بِه نیز در زنان حامله مفید است. همچنین استفاده از بِه در دوران بارداری موجب زیبایی چهره نوزاد به هنگام تولد می‌شود.
وی اظهار داشت: زنان باردار باید چربی، نشاسته، کربوهیدرات‌ها و ید را به اندازه کافی دریافت کنند. مصرف غذاهای گیاهی از بروز ویار سخت در زنان حامله جلوگیری می‌کند. داشتن حالت تهوع و استفراغ تا ماه چهارم بارداری طبیعی است. برای کاهش تهوع در این دوران می‌توان از دمکرده زنجبیل یا چای سبز به مقدار کم استفاده کرد. نوشیدن شربت لیموترش تازه به همراه عسل و یخ نیز کم شدن تهوع بارداری را منجر می‌شود.
خبرنگاران جوان
