این روزها بیشتر افراد کم حافظه شده اند. کمتر کسی را میبینیم که از کم شدن حافظه اش نگران نشده باشد و از آن صحبت نکند. اما چرا این گونه شده ایم؟ حتی جوانان هم از کاهش حافظه خود نالانند و ابراز نگرانی میکنند. مقاله زیر علت کم شدن حافظه را مورد بررسی قرار داده است و راه حل هایی برای حل این معضل پیشنهاد شده کرده است. مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
هوش ثابت و غیر قابل تغییر نیست ! بنا به این باور هوش قابلیت تغییر و انعطاف دارد. این امر در مورد افرادی که تفکرات کلیشه ایی در مورد هوش خود دارند بیشتر صادق است.
در رابطه با بهره هوشی تفکرات غالبی و کلیشه ایی زیادی وجود دارد، خیلی از نزادها، قومیتها و کشورها بر این باورند که از بهره هوشی بالایی برخوردارند و از سایرین باهوش تر هستند به اعتقاد روانشناسان این موضوع استناد علمی ندارد و جز تفکرات غیر واقعی است.
متخصصین روانشناسی بر این باورند برای بهبود عملکرد مغز و تقویت بهره هوشی پیشنهادات بسیار راحتی وجود دارد که کمک به افزایش بهره هوشی میکند:
مطالعه کنید
دانشجوی زندگی باشید! انسان تک بعدی نیست و فقط به چند بعد سلامت، ثروت و شادی خلاصه نمیشود. برای بالا بردن هوش کلامی باید در مورد مسایل گوناگون مطالعه کرد و دایره لغات را گسترش داد. مطالعه در مورد تاریخ، روانشناسی، علوم زیستی، علوم طبیعی، هنر، زبان، ریاضی و موسیقی کمک به گسترش تفکر میکند. به تفکر خود شخصیت و عمق دهید و حداقل در هفته یک کتاب بخوانید.
ذهن خود را به چالش بکشید.
انواع بازیهای ذهنی و فکری میتواند باعث تقویت هوش سیال، بهبود عملکرد حافظه و افزایش قدرت تمرکز میشود. اگر تنها برای مدتی این کار را تکرار کنید به زودی نتیجه ان را میبینید. سودوکو، حل جدول، حل معما از بهترین گزینههای بازیهای تمرینی ذهن است.
موسیقی یادبگیرید بنوازید و گوش دهید
یادگیری سازهای مختلف میتواند به هماهنگی بدنی شما کمک کند و هوش عملی شما را بالا ببرد. اینکار علاوه بر تقویت هوش عملی میتواند به هوش انتزاعی شما نیز کمک کند . هم چنین موسیقی در هر سبکی کمک به افزایش هوش شنیداری شما میکند.
اگر هنگام کار وفعالیت روزانه خود به موسیقی گوش دهید کمک بسیار زیادی به تقویت تمرکز شما و هوش شنیداری تان میکند.
یادداشت کنید
هر چقدر میتوانید یاداشت کنید ! برای شروع میتوانید با یاددتشت روزانه خاطرات خود شروع کنید . میتوانید هر مطلب ساده ایی را به جای ذخیره در تلفن همراه در دفتر یادداشت بنویسید.
سعی کنید با دست مخالف یادداشت کنید و نیمکره غالب مغز را به چالش بکشید و از نیمکره مخالف مغز نیز بیشتر کمک بگیرید.
تعاملات اجتماعی و میانفردی خود را بیشتر کنید
ارتباطات اجتماعی و تعامل میانفردی بیشترین کمک را به افزایش هوش اجتماعی شما میکند، و در عین حال باعث پرورش هوش کلامی و شنیداری هم میشود.تعاملات اجتماعی میتواند منجر به احساس تعلق، همدلی و شادی شود .
دلایل کمبود حافظه
بسیاری از این نوع فراموشیها جدی نیستند. کمبود خواب، برخی داروها، حتی استرس میتوانند باعث ضربه کوتاه مدت به حافظه شوند. ولی خوشبختانه مغز انعطافپذیر است و این شرایط را تغییر و بهبود میبخشد.
مداخلات ساده و قدرتمند میتواند برخی علل تعجب آور کاهش سطح حافظه را رفع کند.
تیروئید ناکارآمد: اگرچه تیروئید نقش خاصی در مغز ندارد اما از دست دادن حافظه با متوقف شدن کارکرد طبیعی تیروئید اتفاق میافتد. این غده پروانهای شکل تقریبا حاکم بر تمام فرایندهای متابولیک بدن شما است. اگر مشکلاتی در سطح حافظه خود دارید، یک آزمایش ساده تیروئید میتواند تغیین کند که تیروئید شما کم کار است یا پرکار.
گر گرفتگی: گرگرفتگی بخصوص در دوران یائسگی علاوه بر افسردگی، خستگی، بیحوصلگی و افزایش تحریک پذیری، با کاهش سطح حافظه و سطح کارایی فرد همراه است. خبر خوب این است که این عارضه یائسگی به هیچ وجه به مغز آسیب نمیزند و بعد از فروکش کردن آن حافظه بهبود مییابد.
بیخوابی و آپنه خواب دوران یائسگی کاهش سطح حافظه در این دوران را به دنبال دارد.
کمبود خواب:
افراد مبتلا به اختلالات محرومیت از خواب دچار خستگی در طول روز، اختلال در توجه، و کاهش سطح حافظه هستند. توصیه استاندارد بر هشت ساعت خواب شبانه روزی متمرکز است.
اما این میزان خواب شاید برای همه کافی نباشد. اگر شما هنگام بیدار شدن از خواب همیشه خسته هستید، و در طول روز خواب ناخواسته دارید، ممکن است به بیشتر از 8 ساعت خواب شبانه روزی نیازمند باشید.
اضطراب و افسردگی: شواهد قوی نشان میدهد که اضطراب، افسردگی، و بیماریهای دو قطبی مدارهای عصبی درگیر در توسعه و بازیابی خاطرات را مختل میکند.
افسردگی شدید اغلب به همراه از دست دادن حافظه است. در مدت زمان طولانی استرس روزمره باعث افزایش سطح کورتیزول در مغز میشود که همین امر از دست دادن سیناپس در سلولهای مغزی را به همراه دارد که نتیجه آن ایجاد اشکال در بازیابی خاطرات است. خبر خوب این است که از دست دادن حافظه ناشی از اختلالات خلقی برگشت پذیر است و آن هم با بهبود خلق و خو.
داروهای تجویزی: بسیاری از داروهای تجویزی شما را فراموشکار میکند. زاناکس، والیوم، و داروهای ضد افسردگی دارای این اثرات هستند. داروهای قلبی مانند استاتینها و مسدودکنندههای بتا، مسکنهای مخدر، و حتی آنتی هیستامینهایی مانند بنادریل اثرات مشابه دارند. اگر فکر میکنید با مصرف این داروها دچار فراموشی موقت میشوید حتما با پزشک خود مشورت کنید.
سیگار کشیدن: سیگار فرایند حافظه را دچار خطا میکند و آن هم با مختل کردن جریان خون مغز. کسانی که سیگار میکشند نسبت به دیگران با افزایش سن دچار کاهش سریع تر عملکرد مغز میشوند. علاوه بر این سیگار تجمع پروتئین غیر طبیعی میشود که توانایی مغز را برای پردازش و انتقال اطلاعات مختل میکند. پس اگر میخواهید آسیبی به حافظه خود نرسانید، سیگار را همین حالا کنار بگذارید.
رژیم غذایی پرچرب: این رژیم تنها برای قلب مضر نیست بلکه عوارضی نیز روی حافظه دارد.
مطالعات نشان میدهد که رژیم غذایی حاوی چربی، شکر و غذاهای فرآوری شده، به مرور زمان مغز را فرسوده میکنند. مصرف شکر به اندازهای در کاهش حافظه و قابلیت تفکر موثر است که محققان آلزایمر را دیابت نوع ۳نامیده اند که مستقیما با نوع تغذیه مرتبط است. بهترین رژیم برای محافظت از مغز، رژیم مدیترانه ای، شامل چربیهای مفید، میوه، سبزیجات، آجیل و ماهی است.
کمبود ویتامین ب 12: گیاهخواران در معرض خطر بالاتری از این کمبود هستند. ویتامین ب 12 در غذاهای حیوانی مانند گوشت، مرغ، تخم مرغ، فراوردههای لبنی و … موجود است. علاوه بر خستگی، از دست دادن اشتها، یبوست، از دست دادن وزن و …کمبود این ویتامین میتواند منجر به مشکلات حافظه شود. اگر شما گیاه خوار هستید از نظر کمبود ویتامین ب 12 باید حتما تحت آزمایش قرار بگیرید. مکملهای ویتامین ب 12 شاید مورد نیاز باشند. زنان باردار، سالمندان، افراد کم خون، مبتلایان به اختلالات گوارشی مانند سلیاک و بیماری کرون به این مکمل نیاز دارند.
ایرنا