فوران آتشفشان از کوه های آتشفشانی صدمات و خسارت جبران ناپذیری به محیط افراد و انسان های پیرامون آن می زند که در این مقاله سعی داریم شما را با مرگبارترین آتشفشان های جهان آشنا نماییم.فوران آتشفشان اتنا به تازگی برای چند نفر از خبرنگاران شبکه بی بی سی که مشغول تصویربرداری از این پدیده طبیعی بودند، دردسرساز شد، تصاویری که از این حادثه ثبت شده خیره کننده و نشاندهنده عوارض مخربی است که آتشفشانها میتوانند برای انسان و جوامع داشتهباشند.
از سال 1600 تا به امروز 278 هزار و 880 انسان به واسطه فعالیتهای آتشفشانی جان خود را از دست دادهاند، و بسیاری از این مرگ و میرها به واسطه فوران اصلی آتشفشان رخ دادهاست.
برای مثال در پی فوران آتشفشان تامبورا در اندونزی در سال 1815 جان بیش از 92 هزار نفر در اثر گرسنگی از دست رفت و سونامی ناشی از فوران آتشفشانی در فوران سال 1883 کوه کراکاتوآ جان 36 هزار نفر را گرفت.
از دهه 1980 تاکنون مرگ و میرهای ناشی از فورانهای آتشفشانی محدودتر شدهاند، اما این به دلیل افزایش آمادگی در برابر فورانهای آتشفشانی یا افزایش سرمایهگذاری در بخش مدیریت بحران نیست، بلکه تنها عامل دخیل در این کاهش آماری، شانس است.
مطالعات نشان دادهاند فعالیتهای آتشفشانی از آغاز قرن بیست و یکم تاکنون بههیچوجه کاهش نیافتهاند، تنها در اطراف مناطق پرجمهیت رخ ندادهاند و درحال حاضر تنها چند آتشفشان در جهان وجود دارند که فوران آنها میتواند برای انسانها مرگبار و ویرانگر باشد.
آتشفشان وزوو،ایتالیا
این آتشفشان که مشهورترین فوران آن به سال 79 پس از میلاد باز میگردد، فورانی که منجر به ویرانی شهر پمپی و هرکولانیوم شد، هنوز خطری بالقوه به شمار میرود که سایه آن برسر شهر ناپل ایتالیا و مناطق اطراف این شهر افتادهاست،مناطقی که جمعیت کلی آنها بیش از سه میلیون نفر است. فورانهای این آتشفشان معمولا بسیار شدید و با پرتاب تودههایی بزرگ از گاز و خاکستر به ارتفاعی بیش از ارتفاع پرواز هواپیماهای تجاری همراه بودهاست.
اگر وزوو در عصر کنونی فوارن کند، قاعدتا جمعیتی که در اطراف آن زندگی میکنند باید مدتها پیش به واسطه زلزلههای اخطاردهنده پیش از فوران این منطقه را تخلیه کرده باشند، اما افرادی که باقی ماندهاند به سرعت در زیر بارانی از تکههای سنگ مدفون خواهند شد. ابرهای خفه کننده از گاز و غبار از شیارهای کوه به پایین جاری خواهند شد و هرچه در سر راه آنها باشد را نابود خواهند کرد. چنین جریانی از گاز-غبار میتواند دهها کیلومتر مسافت را طی کرده و احتمالا ناپل را به پمپی مدرن تبدیل خواهد کرد.
آتشفشان نیراگونگو، جمهوری دموکرات کنگو
این آتشفشان مرکز آفریقا طی دهههای گذشته چندینبار فوران کردهاست و اگرچه فورانهای این کوه لزوما انفجاری نبودهاست، اما شکلی روان و خطرناک از جریان گدازه را ایجاد کردهاست. این گدازهها پس از بیرون آمدن از دهانه آتشفشان به سرعت روان شده و میتوانند بدون کوچکترین اخطاری، مناطق سر راه خود را نابود کنند. در سال 2002 دریاچه گدازه این آتشفشان دچار نشت شد و رودی از گدازهها با سرعت 60 کیلومتر بر ساعت به سمت شهر گوما جاری شد و بخشهایی از آن را تا عمق دو متر در خود فروبرد. خوشبختانه پیش از آغاز این روند به شهروندان اخطار داده شدهبود و 300 هزار نفر از جمعیت این منطقه تخلیه شدهبودند.
پوپوکاتپل،مکزیک
این آتشفشان در 70 کیلومتری جنوب غرب یکی از بزرگترین شهرهای جهان،مکزیکو سیتی واقع شدهاست که 20 میلیون انسان در آن سکونت دارند. آتشفشان پوپو معمولا فعال است و جدیدترین فعالیت آن نیز در سال 2016 رخ داد که تودهای از خاکستر را تا ارتفاع پنج کیلومتری به هوا فرستاد. در دوران اخیر فعالیتهای این آتشفشان به پرتاب تودهای خاکستر به آسمان محدود بودهاست اما این تودهها سرتاسر کوهستانهای اطراف را میپوشانند و این به آن معنی است که ترکیب آنها با آب جریانی بزرگ از گل را به وجود میآورد که با سرعتی بالا جاری شده و تا کیلومترها مسیر را میپیمایند.
این پدیده که به گلرود شهرت دارد، میتواند به شدت مرگبار باشد،چنانچه در فاجعه نوادا دل روز در سال 1985 این پدیده در شهر آرمروی کلمبیا جان 26 هزار نفر را گرفت. این گلرود توسط آتشفشانی ایجاد شدهبود که با شهر 60 کیلومتر فاصله داشت.
کراکاتوآ،اندونزی
یکی از بدنامترین آتشفشانهای تاریخ که به صورت غیر مستقیم منجر به مرگ 36 هزار انسان شدهاست. فوران سال 1886 این آتشفشان سونامی وسیعی ایجاد کرد که منجر به این فاجعه طبیعی شد،انرژی آزاد شده از این فوران 13 هزار برابر بیشتر از انرژی بمبهای اتمی هیروشیما بودهاست. این انفجار کل جزیره آتشفشانی را تخریب کرد اما طی 50 سال بعد به جای آن جزیرهای جدید شکلگرفت. این جزیره جدید آناک کراکاتائو نام دارد و از دهه 1920 تاکنون رشد قابل توجهی کرده و امروزه ارتفاع آن به 300 متر رسیدهاست. جدیدترین فعالیت این آتشفشان در مارس سال 2017 گزارش شدهاست. هنوز کسی نمیداند آیا رشد قابل توجه این جزیره به معنی وقوع فاجعهای دیگر در این منطقهخواهد بود یا خیر، اما در هر صورت موقعیت این جزیره آتشفشانی که در میان جاوه و سوماترا واقع شده میتواند برای زندگی ساکنان این دو جزیره خطرساز باشد.
گانگبایشان،چین
اسم این آتشفشان دورافتاده را که در منطقهای کمترشناخته شده از آسیا واقع شده، افراد کمی شنیدهاند. آخرین فوران این آتشفشان در سال 1903 رخ دادهاست،با اینهمه داستانهای ترسناکتری از سوابق فوران آن وجود دارد. در سال 969 پس از میلاد، این آتشفشان یکی از بزرگترین فورانهای 10 هزار سال پیش از خود را ایجاد کرد و سه برابر موادی که در سال 1886 از کراکاتوآ خارج شد را به آسمان فرستاد. دریاچه حفرهای بالای این آتشفشان یکی از اصلیترین خطرهایی است که متوجه ساکنان اطراف آن است زیرا در صورت نشت پیدا کردن این دریاچه، گلرودهایی خطرناک ایجاد خواهند شد که جان 10 هزار انسان را تهدید خواهند کرد.
از دهه 2000 به بعد دانشمندان فعالیت این آتشفشان را تحت نظر گرفته و دریافتند فعالیت آن رو به افزایش گذاشتهاست و احتمال دادند این افزایش خطری جدی را در چند دهه آینده به دنبال داشتهباشد. نکته خطرناک دیگر موقعیت این آتشفشان است که در مرز کره شمالی و چین واقع شدهاست،موقعیت حساس جغرافیایی سیاسی که میتواند مدیریت بحران را پس از وقوع فوران بسیار دشوار سازد.
منبع/خبر آنلاین