چه دلایلی برای استعمال سیگار توسط نوجوانان وجود دارد؟ چرا فرزندانمان به سیگار و دخانیات روی می آورند؟ چگونه می توانیم مانع گرایش آن ها به این محصولات شویم؟ پیشنهادات مشاورین در این باره چیست؟ بهتر است بدانید دوستان و اطرافیان نوجوانان و جوانان در این زمینه نقش مهمی ایفا خواهند کرد.
بر اساس پژوهش‌ها معمولاً استعمال دخانیات از سالهای نوجوانی آغاز می‌شود به همین دلیل کارشناسان هشدار می‌دهند والدین توجه ویژه‌ای برای جلوگیری از آلوده شدن فرزندان خود به این ماده خطرناک داشته باشند.
***راهکارهای مفید برای جلوگیری از سیگاری شدن نوجوان‌ها
اگر سیگاری هستید از خودتان شروع کنید. بر اساس تحقیقات درصد سیگاری شدن نوجوانانی که یکی یا هر دو والدین آن‌ها سیگاری هستند بسیار بیشتر از سایر نوجوانان است، به همین دلیل اگر سیگار می کشید و از خطرات آن آگاه هستید برای جلوگیری از انتقال به نسل بعد ابتدا خودتان سیگار را ترک کنید.
بسیاری از کودکان به دلیل الگوبرداری از والدین خود به استعمال سیگار می‌پردازند و سیگار کشیدن والدین و بودن این وسیله در خانه می‌تواند انگیزه آن‌ها را دوچندان کند.
***دوستان فرزند خود را کاملا بشناسید
یکی از دلایل اصلی استعمال سیگار در نوجوانان، معاشرت آنان با افراد سیگاری است، برخی از نوجوانان به دلیل بودن در جمع دوستان سیگاری و به اصطلاح برای نشان دادن روحیه ماجراجویانه و اینکه بزرگ شده اند از این ماده دخانی استفاده می‌کنند. برخی نیز از ترس تحقیر و دور ماندن از جمع دوستان، زورگویی دوستان، فشار و استرس‌های روحی سیگار می‌کشند.
برای کمک به نوجوان در این شرایط که بیشتر منشا روحی دارد به عنوان والدین کودک باید سعی کنید با وی ارتباط دوستانه برقرار کنید، با او صحبت کنید و به او اعتماد به نفس دهید، از معاشرت با دوستان سیگاری و عواقب این کار او را نهی کرده، هشدارهای لازم را با لحنی ملایم و بدون هیچگونه پرخاشگری به وی دهید.
***به او هشدارهایی در زمینه سلامتی دهید
افراد معمولاً تصور یک ژست زیبا از استعمال سیگار و دود آن را دارند. سعی کنید جنبه‌های منفی سیگار کشیدن را برای فرزندتان آشکار کنید که عبارتند از بدبو شدن دهان، خراب شدن دندان ها، ابتلا به انواع سرطان ها، بیماری‌های قلبی عروقی، آسم و مشکلات تنفسی، ریزش موی سر و پیری زودرس پوست صورت، کثیف شدن دندان ها، هزینه بالای خرید سیگار و از دست دادن مبالغ هنگفت در درازمدت، انرژی کمتر برای ورزش و فعالیت، بروز ناباروری، مشکل برای استخدام در برخی مشاغل و پست ها، مشکلات بینایی به خاطر دود گرم و سوزان ناشی از سیگار، سرفه‌های مزمن و هزاران مشکل دیگر که می‌تواند آینده کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
***هنر «نه» گفتن را به او بیاموزید
بسیاری از جرائم، تخلفات و انواع بزه و جنایات به خاطر ناتوانی در «نه» گفتن ایجاد شده است.
افرادی که هنر «نه» گفتن را نمی‌دانند، معمولاً مجبور به انجام کارهایی خلاف تمایل خود می‌شوند و این در درازمدت باعث ایجاد شرایط بحرانی و حتی خطرناک برای آن‌ها می‌شود، زیرا نمی‌توانند از نظرات خود دفاع کرده و عقاید خود را بیان کنند.
هنر «نه» گفتن و داشتن اراده قوی و دید مثبت به زندگی همگی باید از دوران نوجوانی و حتی زودتر در فرد نهادینه شود؛ به همین دلیل کارشناسان توصیه می‌کنند والدین نظارت ویژه‌ای بر کودک داشته باشند و اعتماد به نفس را در او تقویت کنند.
***سرنوشت غم انگیز افراد مشهور سیگاری را برای آن‌ها بازگو کنید
بسیاری از افراد و شخصیت‌های مشهور، از جمله خواننده ها، موسیقیدان ها، افراد سیاسی و حتی برخی ورزشکاران به خاطر اعتیاد به سیگار با شکست در زندگی فردی و حرفه‌ای خود مواجه شده و حتی به شیوه‌ای دردناک جان خود را در اثر بیماری‌ها از دست داده اند، بازگو کردن این مسائل می‌تواند باعث باز شدن ذهن نوجوان و تجدید نظر در انتخاب شخصیت‌ها و الگوهای این دوران در او شود.
***درباره انواع مواد دخانی با او صحبت کنید
بسیاری از نوجوانان زمانی که از استعمال سیگار نهی می‌شوند، به سراغ یک ماده جایگزین می‌گردند، از جمله قلیان یا سیگار الکترونیک که تمامی این مواد خطرناک بوده و می‌توانند باعث اعتیاد و انواع بیماری‌های جسمی و روحی در افراد شوند.
کارشناسان توصیه می‌کنند والدین درباره سایر مواد دخانی نیز با فرزندان صحبت کنند و در خصوص بروز اعتیاد از سیگار تا مواد مخدر و انواع مشکلات ناشی از آن‌ها هشدارهای لازم را دهند.
بر اساس تحقیقات، بسیاری از افراد سیگاری در سالهای بعد دچار اعتیاد به انواع مواد مخدر شده و حتی جان خود را از دست داده اند.
استعمال سیگار در بیشتر موارد به دلایل روانی رخ می‌دهد و نوجوان یا فرد بزرگسال برای کنترل استرس، تمرکز بیشتر بر روی کار، حفظ خونسردی و یا صرفاً به دلیل علاقه و حسی که این ماده دخانی در او ایجاد می‌کند، سیگار می‌کشد.
اگر فرزند شما هنگام درس خواندن مشکل دارد و دچار استرس و نگرانی شدید می‌شود، با او صحبت کنید و در صورت نیاز به متخصص یا مشاور مراجعه کنید.
از طرفی، اگر او سابقه استعمال سیگار را دارد، سعی کنید خطرات این کار را به او نشان دهید، برای تغییر دادن روحیه با او به مسافرت بروید، غذای مورد علاقه او را تهیه کنید، اگر یک حادثه غم انگیز یا مرگ یکی از اطرافیان باعث اعتیاد او به سیگار شده است، میتوانید با او گفت‌وگو کنید تا فشار و استرس‌های روحی در او از بین برود.
در درس‌ها به او کمک و او را علاقه‌مند به یک رشته ورزشی کنید تا عادت‌های صحیح را جایگزین سیگار کشیدن کند.
با انجام صحیح این راهکار‌ها میتوانید تا درصد بالایی از اعتیاد فرزند خود به سیگار پیشگیری کنید.
منبع: باشگاه خبرنگاران
